Stúdentablaðið - 01.12.1955, Side 9
BJÖRGVIN GUÐMUNDSSON, stud. oecon.,
formaður stúdentaráðs:
1. DESEMBER
Við stofnun hins íslenzka lýðveldis, 17. júní
1944, eignuðust Islendingar nýjan þjóðhátíðar-
dag. Fæðingardagur Jóns Sigurðssonar forseta
varð stofndagur lýðveldis á Islandi. Sá dagur
hlaut því að verða hátíðisdagur þjóðarinnar
allrar. En um leið færðist nokkur skuggi yfir
fullveldisdaginn, 1. desember. Sá fyrri ljómi,
sem var yfir þeim degi, deyfðist.
Það féll í hlut stúdenta að varðveita minn-
ingu fullveldisins áfram eftir stofnun lýðveldis-
ins og annast hátíðahöld 1. desember ár hvert.
Þeir höfðu áður, er sjálfstæðisbaráttan stóð
sem hæst, staðið í fylkingarbrjósti íslenzku
þjóðarinnar. Frelsið og fullveldið, er þjóðin
öðlaðist 1. desember 1918, var að miklu leyti
árangurinn af baráttu þeirra. Það mátti því
teljast eðlilegt, að þeim væri falin forsjá og
varðveizla fullveldisdagsins.
Stúdentar hafa reynt að rækja hlutverk sitt
vel, reynt að halda minningu fullveldisdagsins
á loft. 1. desember ár hvert hafa þeir gert
sér far um að ná til eyrna þjóðarinnar til þess
að minna hana á sína eigin baráttu, þá bar-
áttu, er hún varð að heyja fyrir frelsi sínu,
meðan hún var enn ósjálfstæð og undirokuð og
laut valdboði erlends ríkis. Þeir hafa bent á,
að enn á þjóðin í baráttu við þetta ríki, baráttu
fyrir endurheimt sinna fornu handrita. Og
stúdentar hafa bent á þær hættur, er steðja
að sjálfstæði hinnar fámennu íslenzku þjóðar.
I dag vilja stúdentar enn minna þjóðina á
handritamálið. A tólfta ár er nú liðið frá því,
að Islendingar stofnuðu lýðveldi sitt og slitu
þar með sín síðustu stjórnarfarstengsl við Dani,
hina fornu yfirráðaþjóð sína. Danir hafa þó
enn ekki skilað þjóðardýrgripum okkar, hand-
ritunum. Þeir hafa að vísu viljað skila hluta
af þessari eign okkar gegn því, að við slepptum
öllu tilkalli til þess, er eftir yrði. En slíku til-
boði hafa Islendingar ekki getað tekið. Þjóðin
lítur á handritin sem eign sína og stendur öll
og einhuga að baki kröfunni um, að þeirri
eign verði skilað, allri og óskiptri. Landsmenn
munu halda baráttunni fyrir endurheimt hand-
ritanna áfram, þar til henni lýkur með fullum
sigri.
En svo mikilvægt, sem það er að heimta
aftur handritin, telja stúdentar enn mikilvæg-
ara í dag að bægja frá þeirri hættu, er nú
steðjar að sjálfstæði landsins. Fjölmennt erlent
herlið hefur dvalizt í landinu hálft fimmta ár.
Svo fámenn þjóð sem íslenzka þjóðin, þolir
LANDSBómSAí H
202563
ÍSLANOS