Stúdentablaðið - 22.11.1974, Blaðsíða 6
Vökuþdttur
Ábyrgðarmaður: Kjartan Gunnarsson
1. DESEMBERKOSNINGAR
Eins og flestum stúdentum
mun kunnugt, eru nýafstaðnar
kosningar til hátíðarnefndar 1.
desember. Verðandi og marxisk
sögurannsókn hlutu þá 57% at-
kvæða gegn 43% Vöku, sem
vildi helga daginn umræðum
um tjáningarfrelsi og skoðana-
myndun. Þótt þær fuliyrðii.gar
leiðarahöfunda Þjóðviljans, að
hér sé um verulega fylgisaukn-
ingu Verðandi að ræða, séu fals-
ið eitt, verða þessi úrslit að telj-
ast umtalsverður ósigur fyrir
Vöku. Frá sjónarhóli Vöku-
manna er það einkum alvarlegt,
að þótt Verðandi sigli nú hrað-
byri í að verða strangtrúaður
kommaldúbbur og hirði minna
um að dylja það en áður, virð-
ist það ekki hafa svipt félagið
atkvæðum þeirra sem fylgdu
því í síðustu Stúdentaráðskosn-
ingum. Félagið valdi sér dag-
skrárefni, sem er í sjálfu sér á-
hugavert, en augljóslega á að
fylgja eftir innan ramma hinn-
ar sósíalísku helgisiðabókar. Fé-
lagið bauð fram lista með gall-
hörðu vinstra fólki. Kosninga-
fyrirkomulagið var því að vísu
í hag, en það er þó engan veg-
inn næg skýring þess, að félag-
ið eykur atkvæðaltl iitfall sitt um
1% frá breiðu samfylkingar-
framboði í Stúdentaráðskosning-
unum. Annað hvort hlýtur
meiri hluti stúdenta að hafa elt
Verðandi út á vinstri brúnina,
eða þá stúdentum er ekki enn
ljóst, að eðli og skoðanabreidd
Verðandi hefur gerbreyst frá
þeim tíma er það breiðfylkti sér
um hermálin og Iandhelgioa Sé
seinni skýringin rétt, hafa Vöku
orðið á mistök í kynningu fyr-
ir kosningarnar, qg þau alvar-
Ieg.
KOSNINGAFYRIR-
KOMULAGIÐ
Mikið hefur verið rætt um
kosningafyrirkomulagið 22. okt.
Um það er ekki deilt, að það
skerti möguleika stúdenta á að
neyta atkvæðaréttar síns. Hitt
er jafnljóst, að með þrengstu
lagatúlkun er hægt að verja
framkvæmdina. Vitað var fyrir
kosningarnar, að þröngt kosn-
ingafyrirkomulag væri Verðandi
í hag. Þess vegna beittu forráða-
menn félagsins sér fyrir því að
kosningareglugerð var túlkuð á
þrengsta veg og mun þrengra
en í fyrra. Stúdentar verða að
gera það upp við sig, hvort þær
röksemdir séu marktækar, að 1.
des. hátíðahöldin séu svo lítil-
væg, að óþarft sé að aðrir hafi
áhrif á fæðingarhríðirnar en þeir
sem vilja og geta fórnað einu
kvöldi í fundarsetu. Þessa skýr-
ingu verða menn að vega á
móti hinu, hvort forystumenn
Verðandi hafi hugsað um það
eitt að tryggja hag sinn, og láta
slag standa, þótt svolítill fasista-
fnykur væri af aðferðunum. Þeg-
ar á hólminn kom, varð kosn-
ingaþátttaka meiri en í fyrra,
líklega einnig hlutfallslega, enda
var ólíkt meiri hiti í kosning-
unum nú en þá.
Hvort sem fyrirkomulagið nú
verður talinn glæpur eða ekki,
er eitt víst eftir þröngina og bið-
raðirnar í fundarlok: Það var
raunar verra en glæpur, — það
var heimskulegt og ónothæft.
VINNUBRÖGÐ
Rétt er að vekja athygli á
vinnubrögðum Verðandimanna
í kosningaáróðrinum. Skítkasti
og óhróðri var beitt gegn for-
ystumönnum Vöku og frambjóð-
endum. Sér í lagi var þó dydgjað
um ríkidæmi félagsins. Því var
haldið fram, að fyrir 1. desem-
berkosningarnar í fyrra hefði
orðið að samkomulagi, að á eng-
an hátt mætti segja frá því að
hægt væri að kjósa án þess að
sitja allan kosningafundinn. Slíkt
samkomulag áttu svo Vökumenn
að hafa svikið. Hið rétta er, að
lofað var að hvetja í öllum á-
róðri til þess að menn kæmu á
kosningafundinn og hlýddu á
umræður. Við það var staðið.
Hvað varðar mat Verðandi-
manna á ríkidæmi Vöku skal til
fróðleiks upplýst, að kosninga-
barátta Vöku fyrir 1. desember
kostaði að þessu sinni rúmar
50.000 krónur, þar af prentun
Vökublaðs um helming. Ritstjóri
Stúdentablaðsins var eitthvað
vantrúaður á þessar tölur á
kosningafundinum, og naut víst
eitthvað erfiðari kjara hjá prent-
smiðju Þjóðviljans. Honum er
fullljóst, að hægt væri að lækka
prentkostnað Stúdientablaðsins
með því að offsetprenta blaðið,
ef ekki væri aðkeypt vinna að
uppsetningu. Fyrirrennari hans
benti meðal annars á þetta er
hann lét af störfum við Stúd-
entablaðið. Ekki skal þó lagður
dómur á, hvort hægt er að ætl-
ast til þess að ritstjórinn bæti
uppsetningarvinnu af þessu tagi
á a'ndlcgt" leiðtogastárf sitt við
Stúdentablaðið án sérstakrar
þóknunar.
Þeim sem kunna að vera ef-
ins á, að hægt sé að ráða við 50
þúsund króna kostnað með eðli-
legum hætti, skal bent á að
tapið á 1. desembernefnd Verð-
andi frá í fyrra var nær helm-
ingi hærra, að því er fregnir
herma. Var það að sögn greitt
af félaginu eða stuðningsmönn-
um þess, og er ekki vitað til
þess að til hafi komið fjárhags-
aðstoð úr Garðastræti eða af
Víðimel. Þetta skýrist þó von-
andi betur, er reikningar nefnd-
arinoar verða lagðir fram.
Að gefnu tilefni skal að auki
tekið fram, að allar sögur um
að fjárhagsleg tengsl eða önnur
séu milli Vöku og Stúdentafé-
lags Háskólans (ef það er nokk-
ursstaðar á lífi) eru uppspuni
frá rótum. Stjórn Vöku telur
það ekki koma sér við, hvort
einstakir félagsmenn taka þátt í
störfum SFHÍ.
LÁNAMÁLIN
Loforð stjórnvalda hefur nú
fengist fyrir því, að raungildi
námslána lækki að minnsta
kosti ekki í ár. Það er út af
fyrir sig gott og blessað, en
engu að síður vantar mikið á
að 100% brúun umframfjár-
þarfar, ef hún á að hanga í
85% eins og í fyrra. Þegar í
vor bentu Vökumenn á það í
Stúdentaráði og Hagsmuna-
nefnd, að nauðsynlegt væri að
hafa vakandi auga á lánamálun-
um. Ef um niðurskurð yrði að
ræða á fjárlögum mætti búast
við að kreppt yrði að Lánasjóði
námsmanna. Þetta var ítrekað
bæði fyrir og eftir myndun nú-
verandi ríkisstjórnar, framan af
við dræmar undirtektir, en undir
haustið var upplýst á Stúdenta-
ráðsfuindi að ráðsstjórnin hefði
að vísu sitthvað á prjónunum,
en það væri allt saman leyndar-
mál. Síðan fréttist ekkert fyrr
en í byrjun október, að þau tíð-
indi berast, að stofnuð hafi verið
kjarabaráttunefnd námsmanna
með aðild þriggja fulltrúa frá
Stúdentaráði, Arnlínar Óladótt-
ur, Atla Árnasonar og Gests
Guðmundssonar. Ekkert satn-
band var haft við minnihlutann
í ráðinu um stofnun nefndarinn-
ar, hvað þá að honum væri boð-
ið að skipa einn fulltrúa af þess-
um þremur, sem þó hefði mátt
telja sjálfsagt. Þessi vinnubrögð
eru fullkomlega óverjandi og
tilgangur þeirra er einn og að-
eins einn; að reyna að telja stúd-
entum trú um að Vökumenn
hafi staðið með óheilindum að
lánamálunum. Þá skipti engu
máli hverjar staðreyndir voru í
málinu, heldur var Göbbelstækn-
inni beitt af Þjóðviljalegu sið-
gæ-ði. Gleggsta dæmið er dreifi-
bréf sem Verðandipaurar meiri-
hlutans gáfu út fyrir kosningarn-
ar í síðasta mánuði. Þar var
vicnað í orð Breglindar Ásgeirs-
dóttur, sem hún hafði varpað
fram sem umræðupúnkti í hóp-
ræðum Stúdentablaðsins um
stúdentahreyfingu. Orð hennar
voru slitin úr samhengi og gerð
hvorki meira né minna en að
stefnu Vöku í lánamálunum.
Fyrst á annað borð var nauðsyn-
legt að taka út einn einstakling
og gera orð hans að stefnu
Vöku, má furðulegt heita að
ekki skyldi vitnað í formann
Vöku, sem einnig tók þátt í
viðræðum Stúdentablaðsins. Enn
hefði mátt telja eðlilegra að leita
í stefnuskrá Vöku um lánamál-
in, vel að merkja ef dreifibréfa-
smiðir Verðandi hefðu haft
minnsta áhuga á að halda sig
við sannleikann.
FALSKIR TÉKKAR
Hér á landi hafa verið full-
trúar tékknesku stúdentasamtak-
anna, þeirra sömu samtaka sem
stofnuðu IUS. Þeir hafa verið
boðnir og búnir að tala um og
ræða imperialismann og stúd-
entahreyfingu í Tékkóslóvakíu,
en hafa hinsvegar neitað að
svara ómálefnalegum spurning-
um um ástandið í heimalandi
sínu. Koma þessa hóps er afleið-
ing af för þriggja manna nefnd-
ar SHÍ á þing IUS í vor. Gest-
ir þessir munu hafa borgað und-
ir sig ferðir hingað og hótel-
kostnað, að minnsta kosti að
langmestu leyti. Út af fyrir sig
má leiða að því rök að rétt sé
og nauðsynlegt að hafa sam-
skipti við hvern sem er, þótt
sjálfsagt sé að haga framkvæmd-
inni eftir því hvort um er að
ræða vinstri fasista eða hægri
fasista. Hins vegar skal stjórn-
armönnum SHÍ bent á það, að
ef þeim er enn nokkur alvara
með að fleka íslenska stúdenta
inn í IUS, er þeim hentugra að
halda ekki fleiri sýningar á
leppseðli forkólfanna fyrr en bú-
ið er að landa Stúdentaráði ör-
ÍSAF0LD
'Oerndið heimitiyðar..
Innbustryggingar
Heimilistryggingar
Húseigendatryggingar
BRUNABÓTAFÉLAG ÍSLANDS
Laugavegi 103 — Sími 26055.
ROTRING-teikniáhöld
Pennaviðgerðin
Ingólfsstræti 2. Sími 13271.
ugglega í Prag.
6 — STIJDENTABLAÐIÐ