Fálkinn - 09.03.1929, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
5
Sunnudagshugleiðing.
„Droltinn Gnð ]>inn ált ]>ú að
tilbiðja og ]>jóna honnm einnm“.
Matth. 4, 10.
Lærdómsríkt og dásamlegt var
alt líf Jesú Krists hjer á jörðu.
Með jarðvist sinni kendi hann
oss mönnunum, hvernig vjer
eigum að breyta hvað sem að
höndum ber, því sjálfur mætti
hann flestu því, sem dauðlegum
mönnum mætir hjer á jörðu.
Hann var glaður með glöðum,
hryggur með hryggum, hann
^ hataði órjettinn og elskaði þá
sem ástunduðu rjettlæti. Frá-
sagnir guðspjallanna um hann
eru ótæmandi lind, sem allir
geta ausið af þekkinguna á því
hvernig þeim beri að breyta,
hvað svo sem að höndum ber.
í 4. kapítula Mattheusar
gUðspjalla, 1.—11. versi segir
frá því er hans var freistað af
djöflinum. Og frásögnin um
þetta gefur oss þekking, sem
er eigi hvað síst nauðsynlegt að
hafa. Því dags daglega eru
freistingarnar fyrir oss; í ótal
myndum koma þær, ýmist ógn-
andi eða ginnandi. Sami lcraft-
urinn, sem segir frá í freistinga-
sögunni er enn til og verður á-
valt til, meðan gott og ilt er til.
En manninum er það gefið, að
þekkja greinarmun guðs og ills.
Honum er líka gefið valdið til
að velja milli góðs og ills. Ef
svo væri ekki væri freistingin
ekki til, manninum væri aldrei
nema um einn kost að velja.
Vjer getum allir tekið undir
með postulanum og sagt: hið
góða, sem jeg vil, geri jeg ekki,
en hið vonda sem jeg ekki vil,
það geri jeg. Því viljinn til hins
góða er flestum áskapaður. En
viljinn er veikur og því er það,
að freistingarnar ná svo oft
tökum á oss, og við gerum það
vonda sem við ekki viljum. Ger-
um það sem við sáriðrumst eft-
ir, fremjum þær athafnir, sem
okkur sjálfum eru til ills eins.
Við mætum freistingunum í
öllum myndum. Sumar eru þess
eðlis, að við finnum að við höf-
Um gert rangt með því að láta
bugast af þeim. Og þetta eru
ekki hættulegustu freistingarnar.
Hinar eru hættulegri, sem flækja
oss í þá fjötra, sem við aldrei
losnum úr. Og þær freistingarn-
ar hættulegastar sem koma til
hianns í svo lokkandi mynd, að
°ss skilst el' til vill ekki fyr en
seint og síðar meir og stundum
aldrei, að við höfuin stefnt sál
°kkar í voða með þvi að láta
bugast fyrir þeim. Við sækjumst
eftir auði og mannvirðingum, —
Veraldlegum hlutuin sem svo
J'iargir líta upp til — en gætum
bess ekki á stundum í sókninni,
að það er oft sem þetta hvort-
íye8gja er of dýru verði keypt.
Mversu margir eru þeir ekki,
Sem hafa selt í sjer sálina fyrir
Petta — sálina, sem á að vera
Guðs en ekki heimsins. Ódauð-
sál, sem oss var gefin af
Guði en ekki heiminum.
Enginn getur keypt sjer sálar-
i'ið fyrir fje, enginn hlotið sælu-
vist annars heims fyrir mann-
vnðingar þessa heims. Tilbeiðsla
veraldlegra hluta er skurðgoða-
dýrkun og sálarblindun. Þjón-
ustan við veraldarauð og unað
er átrúhaður þess, sem brestur
trú á því að hann lifi eftir
dauðann.
„Drottinn Guð þinn átt þú að
tilbiðja og þjóna honuní ein-
um“, stendur skrifað. Þau orð
eiga að vera leiðarsteinn vor
allra, ljós sem lýsir hátt yfir öll
villuljós freistinganna.
FRÁ LIÐINNX TÍÐ
Frá fellinum 1882.
Eftir Vigfús Guðmnmlsson.
„Fellir og fjárskaði“.
Brjef Matth. Joch., Odda, 24. mai 1882
(ísafold, 9. árg., 12. bl.).
Matth. Joch. segir svo vel frá á-
stæðum í brjefi þessu, að jeg get ekki
gcngið fram hjá því. Sumt er þó
nokkuð ýkt, einkum örvinglan manna
alment (það mun helst hafa komið
við föður lians og örfáa hændur veik-
bygða), og eyðing jarða varð ekki
jafnmikil eða alger, eins og þá leit út
fyrir.
Fyrst minnist háttv. liöf. á gras-
Jeysið, förgun fjenaðar um haustið,
og þó ofdjarfan ásetning, hrakasaman
vetur með byrjuðum bata, og segir
svo:
„En einmitt er vonir manna voru
sem sárastar, kom liið mikla og
minnisstæða fellihret og sandstormur;
hófst hann hjer 23. aprilmán. og stóð
alt til 4. dags maímán. með 6—9° R.
(7%—11%° C.) frosti, heiftar stormi
og slundum snjóbyl, en með þeim ó-
dæmum af sandroki, að vart sást i
viku á milli húsa hjer á Rangárvöll-
um, og þó háloftið væri oftast heið-
skýrt, grvlti eigi nema við og við til
sólar. Var þó hylurinn eða sandrokið
enn svartara, að sögn, á Landinu og
liærra á Völlunum í þessari sveit.
Allar ár lögðust strax undir sterka
isa, öll mannaferð hætti, engir sáu
aðra meðan þessi undur stóðu, því
stormurinn hjelt öllu lifandi inni-
liirgðu, en alt sem úti var og ekki
hafði náð húsi, króknaði eða rotaðist
til bana. Sandfokið sótti og inn i
húsin, blandaði allan mat og drykk
og jafnvel munnvatn manna. Víða
gjörðist fólk lirætt og örvinglað, enda
voru þá flestar hjargir bannaðar, þar
sumstaðar var engin lífsnæring til fyr-
ir fjenaðinn og sumstaðar skorti alt:
hey, mat og eldivið; lagðist þá vesalt
fólk fyrir, fól sig Guði og ljet svo
fyrirherast uns kynjum þessum tók
heldur að ljetta 2. og 3. maí. Óhætt
má fullyrða, að ofviðri þetta hafi i
]>essum tveimur hreppum drepið hátt
á annað þúsund fjár og að tiltölu eða
meira af lirossum, og hefir þó fjöldi
fallið siðan. Sumt eða jafnvel margt
af fje því sem fallið er og er að
falla, dcyr af einhverjum veikindum
meðfram, og þar sem sauðburður er
byrjaður, deyja alment lömbin eða
fæðast dauð. Iljá einum hónda lágu
40 sauðir i hrönn við fjárhús hans,
er upp ijetti og gætt var að, og á öðru
lvverju býli stóðu kýr og annar pen-
ingur liungrandi inni. Tóku þá þeir
sig til, sein liey áttu eftir, og lánuðu
það hverjuin sem nauðstaddur var og
ckki hafði skorið kýr sinar (sem ein-
stöku menn liöfðu gjö‘rt). Má fyrst og
fremst nefna, og það með opinberum
heiðri, liinn gamla lieiðursmann Fili-
pus Dorsteinsson á Rjólu og syni
iians Ámunda og Filipus, svo og
tengdason hans Jón Eiriksson; til
Jiessara manna, einkum þó til liins
fyrstnefnda, var dag og nótt sótt liey
úr 3 vestustu hreppum sýslunnar,
fleiri hundruð hestar af grænstör, var
þar svo mikil ös sem í kaupstað;
inenn, en liey fyrir liross, og er þeirri
var og gefins matur borinn fyrir
aðsókn enn eigi ljett. Varð þetta til
almennrar bjargar, einkum kúpeningi
sýslunnar, svo þær kýr, sem feldar
liafa verið, eru ekki mjög margar,
enda var .... fjöldi þcirra drepinn í
haust eð leið“.
Höf. segir og að fleiri hafi hjálpað
er gátu, og nefnir þar til Sigurð dbrm.
á Skúmsstöðum. Og ])ó hafi orðið
stórfeldasti fellir í manna minnum, á
fje og lirossum. „Þó taka út yfir shnd-
skemdirnar“, segir höf., — „i ofviðr-
inu hafa í framan nefndum hreppum
aleyðst yfir 20 jarðir og býli, en fjöldi
annara orðið fyrir stórskemdum, og
sumar bestu jarðir, sem áður voru,
t. a. m. Oddi*), Stóruvellir, Klofi,
Leirubakki, Reyðarvatn o. fl.
Eftir lausri áætlun telst mjer, sem
fasteigna og lausafjárskaði hjer um
bil 100 búenda við þetta lirun, megi
ekki reikna minna en 130,000 krónu
virði, eða 1300 kr. á livern, og mun
það vera drjúgum meiri peningur en
þeir áttu skuldlausa undir.
Án opinbers styrks eða útlendra
samskota, er hjer liið mesta volæði
fyrir dyrum“.......
Enn frá sama oeðri.
Af ]>essu ódæma veðri varð hvergi
jafn viðtækt og stórfelt tjón, sem á
Rangárvöllum og Landi, því auk fjen-
aðarins þar, valt landið sjálft úr
skorðum. Blöðkumelar og bakkabörð
rifnuðu upp með rótum. Sandurinn,
vikurinn og mölin skóf grassvörðinn
langt ofan í rætur af hólum og hæð-
uin áveðra, en hestu og fegurstu
svæðin, er lægra lágu og í skjóli voru
— lautir, oftast kafloðnar, vallendis-
l)rúnir, tún, engi og hagar — fyltist svo
af sandinum og vikrinum, að þar óx
ekki strá framar, við aðal gárana.
Sauðir Hreppamanna.
Nálega um allar sveitir þrengdi að
mönnum heyskortur og liagaþurfð
heimavið. Því var það i blíðunni rjett
fyrir kastið, og með litlum snjó til
fjalla, að Hreppamenn freistuðust til
að reka á afrjet sauði sína, fyr en
venjulega. Þjóðólfur (24. júní 1882)
segir svo frá, að reknir liafi verið um
1300 sauðir. En þá er gætt var að eft-
ir veðrið, liafi um 100 fundist lifandi,
en „liitt alt fent, rotað, hrakið i ár
eða frosið niður“. Bæði liefir veðrið
hrakið sauðina og þeir ætlað að flýja
lieim, þegar í veðurbyrjun. En þá
l)ólgnaði hver smáspræna, sem vatns-
íall, með snjókrapa og klaka. Þar i
fundust l'.rannir af sauðunum, og svo
lestin þar á milli, er slegið hafði eða
gaddað niður á hjarninu, margir með
fæturna upp i loftið.
Á fleiri stöðum fenti fje og hrakti
til bana, því veðrið geysaði um land-
ið alt, með miklum liörkubyl á flest-
um stöðum, og hafisreki á hvern norð-
lægan fjörð.
Frli.
SAGA FRÁ INDLANDI.
í smábænum Slialinger. í Indlandi
hefir bramínastúlku einni tekist að fá
alla hæjarbúa til að trúa því, að hún
liafi lifað mörgum sinnuin áður en
núverandi jarðvera liennar liófst.
Stúlka þessi, sem nú vekur mikla
athygli er, dóttir alþekts og liáttvirts
bramaprests, og ekki var liún nema
þriggja ára þegar hún byrjaði að segja
föður sínuin frá fyrri tilveru sinni í
borginni Maglebad. Sagðist hún hafa
átt þrjá syni og hjet sá elsti Sitaram
en sá næsti Ramsvaropp. f fyrstu
tóku foreldrar stúlkunnar elckert mark
á þessu og töldu það hugaróra, en
eftir þvi sem liún varð eldri urðu
frásagnir hennar skýrari og hún
*) í Odda urðu skemdirnar í minsta
lagi. Þó nokkur sandur fyki þar á tún
og liaga, liefir þar að mestu gróið upp
úr þessu aftur. En margar aðrar jarð-
ir liafa stórum spilst og sumar gjör-
eyðst síðan. — Og væri oflangt að
lýsa því lijer. V. G.
kvaðst muna um fyrri tilveru sína.
Foreldrarnir neituðu enn að trúa
lienni og varð liún þá reið og tók að
fasta. Kvaðst liún þá mundu geta
komist í samband við syni sina. Þá
loksins fóru foreldrar hennar að gefa
]>essu gaum og fóru nú með henni til
Maglebad, þar sem hún sagðist liafa
verið áður. Þegar þangað kom benti
stúlkan á liúsið, sem liún sagðist liafa
átt heima i. Iin eltki var alt þar með
búið. Þegar lnin kom inn í húsið
gekk liún til gamals manns sem þar
var inni og mælti: Þessi maður er
sonur minn. Hún þekti lika liina tvo
syni sina og vissi nöfn á mörgu fólki
í bænum sem liún sagðist kannast
við frá fyrri æfi sinni.
Hefir þetta vakið afar mikla at-
liygli í Indlandi. Það þykir fullsann-
að, að stúlkan hafi aldrei á núver-
andi æfi sinni komið i þennan bæ fyr
en i þetta sinn, og gat þó lýst liús-
um og fólki þar áður en liún kom
þangað. Hún vill ekki yfirgefa húsið
sitt í Maglebad og segist hvergi eiga
heima nema þar. Og „syni sina“ um-
gengst hún eins og móðir, þó þeir
sjeu orðnir gamlir og gráskeggjaðir
en liún kornung stúlka.
„STÖÐVIÐ ÞJÓFINN!“
H
Það bar við um daginn i Osló að
næturvörður í einni fjölfarinni götu
um miðja nótt sá karlmann lilaupa
eins hratt og liann gat eftir götunni.
Maðurinn var hattlaus og lögreglu-
manninum ])ótti framferði hans nokk-
uð grunsamlegt.
Næturvörður greip nú og til fótanna
og veitti manninum eftirföt. Ilvcr veit
nema þetta sje þjófur, liugsaði liann.
En þvi ákafar sem lögreglumaðurinn
liljóp, því meir flýtti maðurinn sjer,
unz hann loks staðnæmdist við hús
eitt. Á sama augnabliki náði nætur-
vörður í liann og greip taki í öxl-
ina á lionum. Síðan varð honum litið
á skilti, sem lijeltk á hurðinni. Á því
stóð: „Yfirsetukona".