Fálkinn - 16.05.1931, Side 6

6
F Á L K I N N
Pessi mynd ber vott um hve mikill hermenskuhuyur er í Rússlandi.
Myndin er af kirkju í Moskva, sem hefir verið breytt þunnig, aÖ hún
minnir á brynreiö.
dúmunnar mynduðu bráða-
birgðastjórn. Þessi stjórn vildi
þó halda áfram ófriðnum, en þá
kom til kasla verkamannaflokk-
anna, sem kröfðust þess, að frið-
ur yrði saminn þegar í stað og
mynduðu hermanna- og verka-
mannaráð í borgum og bygðar-
lögum, en í þessum ráðum voru
það liinir róttækustu sósíalistar,
sem mestu rjeðu. Bráðabirgða-
stjórnin misti smám saman þau
litlu völd, sem liún hafði, herinn
komst í upplausn, þar varð hið
mesta agaleysi og hermennirnir
struku unnvörpum. Loks gerðu
bolsjevíkar uppreisn, 6. nóvem-
ber og steyptu Kerensky, sem
hafði verið aðalmaður bráða-
birgðastjóranarinnar þá • um
sumarið og vildi ólmur halda ó-
friðnum áfram, en liafði sýnt sig
gjörsamlega óhæfan til þess að
stjórna landinu. — Fyrsta verk
bolsjevíkastjórnarinnar, en aðal-
menn hennar voru Lenin og
Trotski, var það að fá sjerfrið
við miðveldin, en í byrjun gengu
þessir samningar, sem fóru fram
í Brest-Litovsk illa. Þjóðverjar
sendu her austur og tóku Livland
og Estland og hefðu sennilega
komist til Petrograd, ef Rússar
hefðu ekki gengið að friðarkost-
um þeirra sem settir voru 24.
febr. 1918 og voru á þá leið, að
Rússar skyldu missa bæði Finn-
land, Estland, Lettland, Lithau-
en, Pólland og Ukraine.
Á myndinni er veriö aö sýna ný-
tísku byssur, sem notaöar eru til
þess aö skjóta niöur fiugvjelar
Þó var landið ekki friðað eftir
þessa samninga. Hvað eftir ann-
að fóru andstæðingar bolsjevika
með lier gegn stjórnarhernum,
og voru styrktir til þess af banda-
mönnum, sem bæði töldu nýju
stjórnina griðrofa, er þeir liöfðu
samið sjerfrið, og vildu ekki við-
urkenna hana vegna stefnu henn-
ar. Eru kunnastir leiðangrar
þeirra Wrangels, Koltsliaks og
Denikins, sem öllum lauk með
ósigri.-----
— — En þvi fer íjarri, að
Rússar sjeu að hugsa til afvopn-
unar eða þvílíks, þó að friðar-
löngunin ryddi byltingunni braut
í fyrstu. Þvert á móti. Það eru fá-
ar þjóðir, sem leggja jafn mikla
stund á að auka lierinn núna,
eins og einmitt Rússar. Telja þeir
þetta hina mestu nauðsyn, bæði
til sóknar og varnar. Þeir eigi
svarna óvini við vestur-landa-
mærin, og megi jafnan búast við
innrás í landið, ef eitthvað beri
út af, svo framarlega sem þeir
sjeu ekki á varðbergi.
Enda er her þeirra nú fjöl-
mennari en hjá nokkurri annari
þjóð á friðartíma, nfl. yfir mil-
jón manna. Og sá er munurinn
á þessum lier og keisaraliernum
gamla, að hann er búinn bestu
vopnum. Rússar eru taldir eiga
stærsta hreyfanlega stórskotalið
í heimi. Og sagt er að þeir sjeu
vel á veg komnir með að verða
nr. 2. hvað snertir brynreiðar og
flugvjelar.
Jafnframt er verið að auka
herflotann. Floti Rússa var mjög
bágborinn fyrrum því að kalla
mátti að Japanir gereyddu lion-
um 1905. I Svarta hafi áttu Rúss-
ar að visu nökkva mikla, en þeir
eru kvíaðir þar inni.
Hvað landher Rússa snertir þá
má búast við því, að þeir verði
von bráðar ósigrandi á landi, en
vitanlega verður þess langt að
bíða, að floti þeirra jafnist á við
flota Breta eða Ameríkumanna.
Herinn er styrkur sovjets-
stjórnarinnar, ekki aðeins út á
við heldur líka inn á við. Sjálf-
ur kommúnistaflokkurinn rúss-
neski er minnihlutaflokkur, sein
stjórnar þjóð, sem er margfalt
mannfleiri en flokkurinn. Mætti
því búast við að hægt væri að
steypa þessari stjórn með ein-
faldri byltingu. En þeir sem
kunnugastir eru Rússum segja,
að bylting kom ekki til mála í
Rússlandi, eins og nú horfir við.
Hún sje óframkVæmanleg, vegna
_______ , þess, að stjórnin
liefir vfir hern-
um að ráða, og
hann er trúr
flokknum.
í engum lönd-
um er eins mik-
ið um hersýning-
ar og heræfingar
þessi árin eins og
í Rússlandi. Iler-
stjórnin lætur
ekkert tækifæri
ónotað lil þess
að sýna aliiienn-
ingi, hve stór og
fullkominn her-
inn sje, og her-
sýningar glæða
áhuga flokks-
manna og auka
á vonleysi and-
stæðinganna um
það, að nokkurn-
tíma muni koma
stefnubreyting á
stjórnmálunum.
Á minningardeginum eru jafnan haldnar hersýningar.
Myndin aö ofan sýnir flugvjelar sem fljúga yfir Moskva,
samtímis því aö herdeiidir fara um borgarstrætin.
í pólska þorpinu Czenstochsu tóku
nokkrir ungir piltar sig nýlega saman
og gerðu sjer ferð til kirkjunnar í
þorpinu og óðu upp í turninn. Er-
indi þeirra var að hringja þar klukk-
um, til virðingar einum fjelaga sín-
um, sem hafði fyrirfarið sjer skömmu
óður. Hringjarinn reyndi að varna
þeim þess en þá gerðu þeir sjer lítið
fyrir og tóku hann og vörpuðu hon-
um út um turngluggann. Beið hringj-
arinn bana.
----x-----
Enska skáldið Arnold Bennelt, sem
látinn er fyrir skömmu, var ineð
tekjuhæstu rithöfundum Breta, en
með því að liann var eyðslusamur
mjög græddust honum ekki peningar
eins og sunium öðrum. Þó ljet hann
eftir sig yfir 30.000 sterlingspund, en
en Thomas Hardy ljet eftir sig 91.000
pund og Stanley Weymann 399.400
pund. — Hinsvegar var Bennett inesti
hirðumaður með handrit sín, hrein-
skrifaði þau prýðilega og batl þau
fallega inn í vandað skinn. Bennett
taldist svo til fyrir rúmum 30 árum,
að hann skrifaði um 335.000 orð að
meðaltali á ári, svo að handritin eru
ekki neitt smáræði. Lengi hafa hand-
ritasafnarar falast eftir handritum af
ýmsum bókum Bennetts, en hann
neitaði jafnan. Nú verða öll handrit-
in seld á upphoði og er gert ráð fyrir,
að þau seljist á alt að 40.000 pund.
----x-----
Nýlega kom skip eitt frá Tyrklandi
til Kairo og fundust í því 10 smá-
iestir af ópíum, sem átti að smygla
inn í landið. Bifreiðarstjóri tyrkneska
sendiherrans í Kairo var við málið
riðinn og hafði m. a. lengi notað hif-
ÞJER HJELDUÐ AÐ ÞAÐ
VÆRI SMJÖR - EN ÞAÐ VAR:
reið sendiherrans til flutninga á þess-
um varningi. Hann var dæmdur i 5
ára fangelsi og 25.000 króna sekt. —
í Tyrklandi er mesta eiturlyfjafram-
leiðsla i Evrópu og hvergi jafn mik-
illa eiturlyfja neytt og í Egiptalandi.
-------------------x-----
Flugtilraunastöðin i Aldershof hjá
Berlín hefir nýlega lokið við mikils-
verðar rannsóknir á ýmsum injög
merkilegum umbótum á flugtækjum,
sem gera flug i myrkri og þoku miklu
áhættuminni en áður. Meðal þessara
tækja er áhald eitt, sem stjórnar vjel-
iniii sjálfkrafa og lætur hana lialda
rjetta stefnu, hvað sem hliðarvindi og
liraða liður. Þegar vjelin hefir verið
sett á stað og miðað í ákveðna átt,
lieldur hún sjálfltrafa stefnunni á-
fram og skeikar ekki. Áhald þetta er
kent við Boykow nokkurn og hefir
nú verið þrautreynt af sænskum flug-
manni. Setti lninn vjelina til flugs og
flaug henni á stað, en yfirgaf síðan
stýristækin og settist inn í farþega-
klefann, en vjelin flaug sjálfkrafa
áfram á áfangastaðinn.
----x-----