Fálkinn - 09.01.1932, Blaðsíða 3

FÁLKINN
3
Hænsnabúið í Grindavík
30
: . ‘
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
Framkvæmdastj.: Sravar Hjaltested.
Aðalskrifstofa:
Bankastræti 3, Reykjavík. Sími 2210.
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa i Oslo:
Anton Schjöthsgado 14.
BlaðiS kemur út hvern iaugardag.
Áskriftarverð er kr. 1.70 á mánuði;
kr. 5.00 á ársfjórðungi og 20 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
.1 uglýsingaverð: 20 anra millimeter
Herbertsprent, Bankastræti 3.
Skraddaraþankar.
„Keisaradannið, það er friðurinn“.
Lúðvík Napoleon.
Meðan Lúðvík Napoleon, sem sið-
ar varð keisari Frakka, var forseti
ríkisins, ferðaðist hann viðsvegar
um landið og var aðal tilgangur
ferðarinnar sá, að afla sjer trausts
hjá verslunarstjettinni til þess að
efla frið og farsæld landsbúa. í ræðu,
sem hann hjelt i verslunarráðinu í
Bordaux, 9. október 1852, í veislu
sem það hjelt honum, sagði hann
þar meðal annars þessi orð:
„Til þess að efla farsæld þjóðar-
innar þarf ekki á neinu nýju kerfi
að halda — heldur fyrst og fremst:
Trausti á nútímanum, öryggi um
framtíðina.. .. Sumir tortryggnir
menn segja: Keisaradæinið cr stríð-
ið. Jeg segi: keisáradæmið er friður-
inn“.
Hann á þarna við keisaradæmið,
sem liann er orðinn vongóður um
að koma á fót og við yfirburði þessa
stjúrnskipulags; en eigi að síður
varð honuni þarna, að segja setn-
ingu, sem fjekk alment gildi og sem
lifði kynslóðir. Þvi að setningin
getur líka skilist þannig, að keisara-
dæmið standi og falli með friðnum,
eigi siður en að friðurinn standi og
falli með því. Friðurinn er og verð-
ur farsælasta aflið i tilveru hverrar
þjóðar, hvort hún hefir keisarastjórn
eða aðra. Til þess að byggja upp
aftur það, sem l'allið hefir í rúst við
ófrið, þarf jafnan margra ára frið.
Þó að þrettán ár sjeu liðin frá lok-
um styrjaldarinnar miklu, er enn líl-
ið farið að byggjast upp af þvi, sem
hún lágði í rúst. Menn hafa að visu
bygt upp aflur hús og mannvirki,
sem skotin voru i rúst, en samt er
ennþá óbygt það sem mikilsverðast
er. Traustið milli þjóðanna, sem
öll viðskifti byggjast á, er ekki feng-
ið enn og allur heimurinn stynur
undan farginu, sem þessi rúst liefir
lagt á heiminn.
í viðskiftum manua á mílli verð-
ur þetta sama uppi á teningnum.
Þaö er segin saga, að þeir sem ávalt
geta jáfnað deilumál sin án þess að
gripa til vopnanna, hvort heldur það
cru byssur og sverð, hnefarnir,
skammir eða verkföll og verkbönn,
verða betur úti en hinir. Þvi að all-
ur ófriður er niðurrif, sem eyðilegg-
ur bæði andleg og efnisleg verðmæti,
sýkir og lamar. Á þessum timum eru
ófriðarvitin ljósari en nokkurntíma
fyr. Og til þess eru vítin að varast
þau.
Vaxandi trú á land vort og
mátt íslensku þjóðarinnar lýsir
sjer ekki hvað síst í ýmsum
verklegum framkvæmdum ís-
lendinga á síðari árum.
Einn af ötulustu fram-
kvæmdamönnum meðal yngri
manna hjer á landi, Einar Ein-
arsson í Krosshúsum í Grinda-
vík (sonur Einars kaupmanns
i Garðhúsum) hefir nú ráðist i
að setja á stofn hænsnabú, sem
er stærra og myndarlegra en
áður eru dæmi til á íslandi.
Hænsnahúið i Grindavík er
rúmlega hálfs þriðja árs gam-
alt, og eru þar nú um 1000 hæn-
ur. 11. maí 1929 voru fyrstu
ungarnir teknir út úr 266 eggja
Grand Danois útungunarvjel,
og var það fyrsta útungunarvjel
húsins. Hænsnabúið er í 70 m.
langri og 614 m. breiðri hygg-
ingu með geysistórum gluggum.
Stofnkostnaður búsins var 20
þús. krónur.
Til þess að sjá um þetta
hænsnabú varð Einar Einarsson
að fá sjer útlending, er lciinni
starf sitl til hlítar. Fyrir valinu
varð danskur maður, Einar
'lönsherg að nafni. Hann byrj-
aði að vinna sem aðstoðarpihur
á dönsku hænsnabúi, er liann
var 10 ára gamall. Síðar gekk
liann í skóla og laulc gagn-
fræðaprófi 16 ára gamall.
Næstu 5 ár vann Tönsberg
síðan á vetrum við eitt af
stærstu hænsnabúum í Dan-
mörku, en ferðaðist á sumrin,
meðal annars til Svíþjóðar og
Þýzkalands til þess að skoða
þar hænsnabú og kynna sjer
hænsnarækt aí eigin sjón og
reynd. í því skyni var hann
einnig á sjerstökum námsskeið-
um. í nóvember 1960 kom bann
til íslands og var þá ráðinn um-
sjónarmaður hænsnabúsins í
Grindavík. Hefir hann gegnt
því starfi prýðilega, en nú eru
störf búsins að verða meiri en
svo, að hann fái unnið þau
hjálparlaust.
A hænsnabúinu í Grindavik
hefir varpið aukist mjög upp á
síðkastið, vegna þess að hæn-
urnar eru undir visindalegu eft-
irliti. Víðast livar hjer á landi
verpa hænur að eins frá febrú-
arbvrjun til septcmberloka, en
hjá Einari í Krosshúsum verpa
þær 10 11 mánuði á ári. Þann
mánaðartíma, sem hænurnar
verpa ekki, fella þær fiður, og
er því hagað svo með sjerstök-
um aðferðum, að þær gera það
í júnímánuði, bæði vegna þess.
að þá eru egg ódýrust og því
minst markaðsspjöll. En einnig
mega hænsnin best við því að
vera fiðurlítil í júní vegna veðr-
áttunnar.
í Danmörku og Canada þykir
það vfirleitt góð eggjatekja á
hænsnabúum að fá daglega i
október-, nóvember-, desember-
og janúarmánuði það mörg egg,
að samsvari 20% af fjölda
hænsnanna. Það er því eftir-
tektarvert, að á liænsnabúinu i
Grindavík er eggjatekjan miklu
hærri. Núna er hún 45% á dag
af fjölda hænsnanna, ef með
eru taldir liænungar, sem ekki
hafa enn náð fullum þroska. Sje
hins vegar að eins miðað við
hænur, sem náð hafa fullum
aldri, verður útkoman 65%.
Það fvrsta, sem vekur athygli,
þegar maður skoðar hænsna-
búið í Grindavík, er það að
hænurnar eru allar diáfhvítar
og- prýðilega aldar og hirtar.
Þær eru atlar af hreinræktuðu
ítölsku kvni, og keypti Einar
Einarsson upphaflega hænsna-
slofn af besta hænsnabúi í Dan-
mörku. Til þess að hænsnin úr-
kynjist ekki, er jafnan slátrað í
júnimánuði öllum þeim hæn-
um, sem ekki hafa verpt svo
miklu, að svari kostnaði. Aftur
á móti eru þær hænur, sem
verpt hafa 200 eggjum eða
meiru, teknar frá og aldar sjer-
staklega til þess að láta þær
verpa útungunareggjum. Han-
ar til undaneldis eru ekki tekn-
ir úr eggjum annara liæna e.n
þeirra, sem verpt hafa í minsta
lagi 230 eggjum á ári. En auk
þess eru annaðhvort ár keypt
útungunaregg frá fyrirmyndar-
hænsnabúum erlendis, til þess
að hænsnin verði ekki of skyld
og liraustur kynstofn tialdist.
Hænsnin eru fóðruð eítir nýj-
ustu aðferð og er kapplcostað,
að þau fái eins mikið fóður og