Fálkinn - 09.01.1932, Blaðsíða 14

14
F Á L K I N N
AUÐÆFI Á Eins og kunnugt er
HAFSBOTNI. hepnaðist köfurun-
-------—^--- um á ítalska björg-
unarskipinu „Artiglio 11“ að sprengja
upp peningakassa gufuskipsins
„Egypt“, sem sökk fyrir 9 árum,
vegna áreksturs í þoku, úti fyrir
Bretagne ströndinni. Skipið var með
uni 1 miljón ensk pund um borð, í
g'ulli og silfri. Þetta kemur manni
til að hugsa únt þær mörgu og
oft árangurslausu atrennur, sem hafa
verið gerðar til þess að reyna að
ná auðæfum af hafsbotni.
í meira en 300 ár voru menn ait
af að reyna að komast um borð í
spánska herskipið „Almirante de
Florencia“, sem sökk 1588 úti fyrir
Skotlandsströndum. Var haldið að
það hefði verið með alla fjársjóði
spænska flotans.
Ekki langt frá Bretagne ströndinni
var „Elisabethville" skolin niður af
þýskum kafbát 1917. Allur skattur-
inn frá Kongonýlendunni belgisku
var um borð. Hvorki meira eða
minna heldur en 10 þús. óslípaðir
demantar, sukku i sjávardjúpið.
Belgiska stjórnin gerði út björgun-
arskip. í heilt ár var alt árangurs-
laust. Loks fanst flakið og gleðin
varð enn meira þegar loksins hepn-
aðist eftir ótrúlega erfiðleika að ná
i kistuna, sem demantarnir voru í.
Hún var flutt í land og í viðurvist
belgiska sendiherrans var hún opn-
uð En í henni voru aðéins 300 belg-
iskir frankar í seðlum og 4 enskir
gullpeningar!
Ennþá bíður flakið af „Lutina",
sem fórst við Holland 1799 með allri
áhöfn og 30 milj. marka í gulli, eftir
fjársjóðaleitendum. Áður hefir það
verið reynt af hollenskum skip-
stjóra, en hann náði bara í eina
vesælla skipsklukku.
Hinn mest ginnandi fjársjóð geym-
ir vafalaust White-Star gufuskipið
„Laurentic“, sem var skotið niður
við norðurströnd írlands, m:‘ð 300
mönnum, sem allir fórust. „Lauren-
tic“ var nfl. með 7 milj. enskra
punda í gulii, og enn hefir ekki
hepnast að ná nema örlitlu af því.
Heldur hefir mönnum ekki hepn-
ast að komast niður að flökunum af
, Lusitania“ og „Arabic“, sem líka
voru skotin niðnr á stríðsárunum.
Bæði skipin voru með mikið gull,
en þau liggja svo djúpt, að ekki er
hægt að kafa niður að þeim. Að visu
lókst tveimur Ameríkumönnum að
kafa 442 m. undir sjávarmál —
dýpra en nokkur annar maður. En
tilraun þeirra var gerð í visindaleg-
um lilgangi, en ekki til þess að leita
eftir sokknum fjársjóðum. Þeir gátu
vel sjeð kluti og fiska á þessu dýpi,
en þeir gátu ekki snert hlutina, og
hefðu þeir rekist á heljarmikinu fjár
sjóð, þá liefði þeim ekki tekist að
koma honum upp á yfirborðið. Vis-
indin verða að taka enn ineiri fram-
förum, ef á að lakast að ná þess-
um auðæfum hafsins aftur upp á
yfirborðið.
Gálllinn er viðlesnasta blaöið.
fflllilllil er besta heimilisblaðP
•stoðarl'oringja um flutning getur ekki kom-
ið tii framkvæmda nú. Öll mannaskifti og
öll heiml'ararleyfi eru afnumin sina die*)
í norðvestur landshlutunum. Þjer fáið á
morgun dulskeyti snertandi fyrirskipanir
yfirumsjónarmanns landamæraliðsins um
að framkvæma tafarlaust áætlun nr. 14. —
Seinustu upplýsingr frá yfirerindreka í
Peshawar tilkynna almenna uppreisn
Waziri’manna. Óeirðirnar breiðast vafa-
lausl til yðar umdæmis. 1 morgun kl. 5
heyrðust fyrstu skotin í Khyberskarðinu
umhverfis Landi Kana“.
Vonir Roberts brugðust þannig gersam-
lega. Hapn var með skeytið ennþá í hönd-
unum, þegar Nicholson kom inn eftir tólf
stunda eftirlitsferð. Roberts fjekk honum
skeytið oi'ðalaust. Nicholson gat ekki stilt
sig um að segja:
— Var beiðninni sint?
— Lesið.
— Vonbrigðin gerðu liann alt í einu
hörkulegan á svipinn. Hann henti skeytinu
á borðið.
— Jeg hefði átt að senda hana fyr.
- Vissulega.
— Og nú fer gamanið að grána hjer um
slóðir.
Aður en vika er liðin býst jeg við, að
stigamenn þessir geri árás á okkur.
— Hlilstið á mig. ... Við erum hjer tveir
einir hvítra manna, einangraðir. ... Jeg
vildi aðeins vita, hvort jeg mætti, ef jeg
skyldi falla, treysta yður til að taka síð-
asta brjefið mitt, sem jeg mun bera á
mjer, og koma því áleiðis tiL . . .
Liðsforinginn hikaði. Roberts skaut inn
í þurlega:
— Til móður yðar?.... Já..
— Nei... . Til frú Nogales.
— Þá skuluð þjer ekki reiða yður á mig.
Er það engin leið?
— Alls engin.... Verði jeg drepinn,
vænti jeg einskis af yður. Drepi Abza Kehl’-
arnir yður, skuluð þjer ekki heldur vænta
neins af mjer.
Nicholson lagði árar í bát, er hann sá að
þetta var fullnaðarákvörðun Roberts. Hann
gekk út að dyrunum. Síðan sneri hann sjer
snögglega við og hreytti út úr sjer:
— Ef við eigum eftir að hníga í valinn,
vona jeg fastlega að hafa þá ánægju að
sjá yður falla á undan.
Þakka. .. . Á eftir yður, ef nokkur skot
verða þá afgangs.
Morguninn eftir bárust virkisstjóranum
fyrirskipanir þær, sem herstjórnin í Kohat
*) Um óákveðinn tíma.
hafði tilkynt. Honum var skipað að gera all-
ar þær ráðstafanir, sem um gat í áætlun nr.
14 gegn allsherjarárás , styrkja varnir víg-
isins, senda útverði með vjelbyssur i
fremstu varnarlínu og loks að bæta við sig
hálfu fylki með vistum og skotfærabirgðum
frá varðhúsi nr. 9, sem verja átti leiðina
inn á Ozid-sljettu.
Roberts var að semja skipanir sínar, er
subadar’inn kom að finna hann:
Höfuðsmaður, hvað hafið þjer ákvarð-
að um lestina, sem átti að fara á morgun
með póstinn?
Lestin fer ekki.
— Póstmaðurinn sagði mjer nefnilega af
áríðandi brjefi, sem Nicholson aðstoðarfor-
ingi hafði fengið honum í morgun. Hann
hafði ineira að segja lagt ríkt á við hann
að sjá um póstflutninginn.
Er það embættisbi'jef ? Mjer þykir það
ótrúlegt, því ekkert erindi til yfirvaldanna
í Kohat hefur verið borið undir mig.
Jeg hygg, að það muni vera einkabrjef.
Gott og vel. Þjer biðjið Nicliolson að-
stoðarforingja að finna mig, þegar hann
kemur frá varðliúsi nr. 9.
— Já, höfuðsmaður.
Subadar’inn fór út. í virkishliðinu hitti
hann aðstoðarforingjann, sem var að kanna
lið sitt.
Aðstoðarforingi, höfuðsmaður biður
yður að finna sig.
— Upp á hvað?
Hann óskar að tala við yður um lest-
ina á morgun.
Gott, jeg fer.
Nicholson gekk inn í skrifstofuna og
tieilsaði kuldalega. Roberts benti á pokann,
sem póstmaðurinn hafði verið að koma með
og hafði að geyma nokkur brjef frá paþan-
hermönnum til ættingja inni í landi. Meðal
þeirra var hvítt umslag með nafni frú No-
gales og heimilisfangi i Kaíró. Róberts tók
það og rjetti Nicholson með þessum ein-
földu orðum:
— Takið þetta aftur. Lestin fer ekki
á morgun.
Nicholson tók viðbragð af undrun og
reiði.
— Hvað ? Þjer afnemið póstflutningana?
— Já. ■ ,
— 0, nú skil jeg! Þjer ætlið að sporna
við því að jeg geti skrifað henni. Þjer beit-
ið þessari hlægilegu aðferð til að tefja fyr-
ir brjefum mínum.
Roberts horfði hvast á aðstoðarmann
sinn.
—- Segið mjer, ímyndið þjer yður að jeg
hætti mönnum okkar út í fjallaskörðin í
opinn dauðann til þess að hafa þá einu á-
nægju að koma ástabrjefum yðar áleiðis?
Þjer viljið að jeg láti brytja niður eina fim-
tiu menn til þess að hin fagra vina yðar í
Kaíró geti fyr náð til að lesa ástarjátningar
vðar. Nú, þjer eruð ekki með rjettu ráði!
— Hræsnari! Ef þjer væruð í mínum
sporum, ef hún elskaði yður, mundi yður
ekki vera svo ant um líf undirmanna yðar.
Þjer gerið yður upp þessa samviskusemi
til þess að erta mig.
Jeg banna yður að tala þannig. . . .
Þjer skiljið ekki, að ástandið er alvarlegt,
að við munum hafa þörf fyrir alla okkar
hermenn og að það er aðeins skylda mín
sem virkisstjóra að fyrirbyggja upp frá
þessu alt óþarft mannatap.
Þá sendi jeg skeyti með útvarpinu.
Jeg legg skýlaust bann við því, að þjer
notið loftskeytatækin lil útsendingar einka-
skeyta. Sannarlega látið þjer lilfinningarn-
ar blinda yður. . . . Þei!. . . . Illustið á. . . .
Foringjarnir lögðu við lilustirnar. Mjög
fjarlægt sprengjuhljóð barsl til þeirra.
Abza Kehl’arnir?
— Nei, það eru þeir í Zirram.
Hafið þjer látið leggja talsímalínuna
milli varðhúss nx*. 9 og okkar?
— Já. Við komumst í samband í morgun.
Línan er grafin i jörð.
Nú heyi'ðist áköf hringing í símanum.
Símaþjónninn i næsta herbergi kallaði:
— Höfuðsmaður!. . . . Nr. 9 biður um yð-
ur til viðtals.
Roberts stóð upp. Fimm mínútum síðar
kom hann aí'lur inn í skrifstofuna, glotti
katdranalega og sagði:
Þar kom það! Árásin er hafin á þá. .
Leitt að geta ekki sent póstinn til þess að
gera yður gi'eiða. Þjer getið látið brjef yð-
ar niður í skúffu. Það kemst áleiðis eftir
sex mánuði, ef það þá nokkurn tíma legg-
ur af stað.
I þau áttatiu ár síðan John Bull erfði frá
Síkh’unum það hlutverk að verja leiðina
til Indlands gegnum Khyberskarðið, hefur
hernaðarástandið verið þar landlægt böl.
Hinn mikli Suleiman-fjallgarður, þessi í-
rauði, sundurgrafni hamramúr hefur nú í
þrjú þúsund ár verið afskiftalaust vitni
að manndrápum, launsátrum, innrásum,
flokkavígum, blóðugu undanhaldi.... Her-
menn Alexanders mikla mistu lífið á sömu
slóðum og skýþísku bogménnirnir fjellu
síðar, húnversku riddararnir, túrkenar
hinna síðari stórmógúla og hermenn hans
hátignar Bretakonungs frá miðri nítjándu
öld til vorra daga.