Fálkinn - 05.11.1932, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
sem jeg ælti að segja. Jeg þekki
leiðina eins vel og hann. Við
skulum. leggja af stað.
— Bíðið þjer snöggvast, sagði
ungi maðurinn og kveikti á eld-
spítu.
Varið þjer yður, sagði Jael
og slökti. Ef þjer kveikið ljós í
þessum eyðikofa, eru þeir visir
til að skjóta á okkur, varðmenn-
irnir í púðurgeymslunni. Þetta
getur orðið íiógu erfitt þó að við
byrjum ekki með því að sýna af
okkur óvarkárni.
Hún fór á undan en mennirnir
tveir eltu hana út í mýrina. Þau
l'engu að reyna, að það var ekki
við lamhið að leika sjer þar sem
mýrin var og þarna ösluðu þau
frá því í ökla og upp í hnje.
Þarna var fult af dýjum og pytt-
um en Jael fór ótal krókaleiðir
og þeim var óskiljanleg't hvern-
ig hún gat rakið sig áfram, því
að sjálfir sáu þeir hvergi votta
fyrir slóða. Hún fór á undan
þeim eins og skuggi, án þess að
segja eitt orð og án þess að
þreyta sæist á henni.
— Vegux-inn liggur um myll-
una þarna framundan, sagði liún
- og þar verðum við að fara
varlega, því að ef þeir sæi okkur
þar .... Leggist niður! hrópaði
hún og lagðisl endilöng, þegar
leitarljósið i sama liili brá
glampa sínum þangað sem þau
voru stödd.
Karlmennirnir lögðust flatir
og grófu andlitin i stargresinu.
I,jósið hvarf eins skyndilega og
það hafði komið og hreifðist
eins og leiftrandi þreifihorn ylir
mýrina. Svo hækkaði það alt i
einu og varpaði Ijjarma upp i
svartbláan næturhimininn.
Nú eru þeir að gá að loft-
skipum! Iíomið þið við skulum
nota tækifærið, kallaði Jael og
slikaði stórum í áttina til gömlu
myllunnar. Heyrðu þeir nú vatn-
ið niða í vatnsrennunni.
— Þegar ljósið kemur næsl
sjáið þið hvar þið eigið að fara
yfir gljúfrið, sagði Jael; það er
planki á því og hann verðið þið
nð fara.
Þjer verðið að koma með
okkur yfir um og koma okkur
á stíginn þar; fyr fáið þjer ekki
peningana, kallaði yngri maður-
inn eins hátl og hann gat, ti!
þess að láta heyra til sín fyrir
vatnsniðinum.
Nei, jeg átti að taka við
peningunum hjer, kallaði Jael
til svai's.
Gamli maðurinn sagði nokk-
ur orð höstulega við piltinn og
stakk peningapokanum í lófann
á Jael. Augnarbliki síðar glamp-
aði leitarljósið á myllunni.
Lítið þið á, þarna eigið þið
að fara, sagði Jael og benti.
Mennirnir litu þangað og það
fór hrollur um þá. Þarna niður-
frá fjell vatnið í hávöðum og
með geigvænlegum straumi nið-
ur farveginn. Það sem einkum
skaut þeim skelk í bringu var
plankinn sem lá vfir sogandi
liyhnn; hann var alls ekki meíra
en 15 þumlunga breiðxu'.
Ilann er of mjór; við kom-
umst aldrei yfir á honum, sagði
eldin maðurinn og tók öndina á
lofti.
— Þetta er eina leiðin, sem
liægt er að fara, sagði Jael.
Þið getið stutt ylekur við flóð-
gáttarstaurana og þá er ekki
langt að ganga.
Þeir litu hvor á annan.
— Og þegar \úð komum yfir
um, hvað þá, spurði sá yngi'i.
— Þá er skíðgarður til liægri,
sem þið farið með alveg þang-
að til þið komið að púðurgeyinsl-
unni. Jeg skal fylgja ykkur nið-
ur að plankanum, en við verð-
um að flýta okkur, því að bráð-
um kemur leitai'ljósið hiingað
aftur.
Þau fóru niður eftir og menn-
irnir báðir stigu úl á plankann
og fálmuðu fyrir sjer i mvrkr-
inu. Jael hörfaði undan sem
skjótast, hún vijssi hvað koma
mundi. Alt í einu rann plankinn
úr skorðum, mennirnir háðir
steyptust á höfuðið niður í sog-
andi hylinn. Hún heyrði hátt og
skerandi vein frá öðrum þeirra
en dimt öskur frá hinum.
Þeir eru f jandmenn og
gagnvart fjandmönnum leyfSsl
alt, hugsaði hún með sjer til þess
að sefa vonda samvisku sína;
hún liafði sjálf grafið moldina
undan plankaendanum með ber-
um höndunum rjett áðan, svo
að hann hlaut að skrika til, livað
lítið sem var komið við hann.
Skjálfandi af þreytu og ol-
raun lmje hún niður á þrepin
fyrir utan mylluna til þess að
bíða þess að dagur rynni á ný
og að Jim kæmi aftur, því að
hann átti að fá leyfi frá varð-
þjónustunni þá um daginn.
Um víða veröld.
PYGMEARNIR t AFRÍKU.
Hjónin Osa og Martin Johnson,
sem heimsfræg eru orðin fyrir kvik-
myndir sínar af dýralífi Afríku (Sa-
fari-Simba) og fleiri dýramyndir og
ennfremur fyrir bækur þær, sem
þau hafa ritað um ferðalög sín, hafa
fyrir skömmu gefið út bók um síð-
ustu ferð sína meðal pygmeanna í
Afríku og kvikmynd af þeim leið-
angri er nú sýnd að kalla xná i
hverri stórborg Evrópu og Ameríku.
Af dýnnn i kvikmyndinni ber
mesl á gorillaöpum og nafn ferða-
bókanXmar er Congorilla. En það
skemtilegasta i bókinni er lýsing höf-
undar á pygmeunum, dvergunum í
Iluriskógúnum. Þessir dvei'gar búa
inn-j i mesta írumskógaþykninu, þar
sem kallla rná ófært umferðar fyr-
ir fullvaxið fólk. Þeir eru að með-
altali 35 kíló á þyngd og hæðin 120
cm. Þeir forðast sólina en kunna
vel við sig i forsælunni. Johnson
náði um 500 af þeim í einn hóp og
ljet þá byggja fyrir sig heilt þorp og
þarna voru þcir undir handarjaðr-
inum á ljósmyndaranum i þrjá mán-
uði. Það eina, sem arnaði að þeim
var að þeir kunnu illa við sólskin-
ið, sem Johnson yarð að hafa til
þess að geta kvikinyndað þá, og
undir eins og þeir höfðu lokið yerki
PENÍNGASEÐILL ÚR TRJE
Það vakti talsverða athygli í sum-
ar, er það frjettist hjá erlendu stór-
blöðunum, að bærinn Tenio í Was-
hington-fylki væri farinn að gefa
út ávisanir — eða rjettara sagt seðla
úr trje. En ekkerl er nýtt undir sól-
inni. Þess finnast dæmi, að fornar
þjóðir hafi gefið út einskonar seðla
úr timbri, og það er ekki lengra að
leita að dæmi i núttmanum, en til 1.
júni 1020. Þá gaf Hadersfield-sveit-
in i Wienerwald í Austurríki út
seðla úr trjespónum, í slað pappirs,
eins og myndin af einum seðlinum
sinu hjá honum hurfu þeir inn í
skógarþyknið aftur með bogana sina
og eitruðu örvarnar.
Höfundurinn ber þeim vel sög-
una. Þeir eru einstaklega barnaleg-
ir. Þegar pygmeinn fæðist er hann
elcki stórum minni en börn hvítra
manna. Hann þroskast eðlilega
þangað lil hann er tíu ára, en hættir
þá að þroskast — bæði á líkama
og sál. Það sem eftir er æfinnar
lifir hann eins og áhyggjulaust
syngjandi og dansandi barn. Hann
gerir ekki aðrar kröfur til lifsins
en að eignast eina konu og liafa
nóg af banönum að jeta. Aleiga lians
er bogi og örvar, suðupottur úr leir
og purpurarautt lendaklæði úr
herki. Pygmearnir hafa engin trúar-
brögð og engir nema nánustu vinir
vila hvað gerl er við líkin af þeiin
sem deyja. Jafnvel hvítir menn,
sem hafa lifað árum saman iunan
um þá, vita ekkert hvað þeir gera
af líkunum. Ilelstu munaðarvörur
þessara dverga er sall og sápa og
jeta þeir livorttveggja með álika á-
fergju og livít börn súkkUlaði. Þegar
þeir hafa hámað í sig eins og þeir
geta torgað fleygja þeir afganginu-
um en gera sjer alls ekki grein fyr-
ir, að liægt sjc að geyma hann til
morguns.
Einkennileg er afslaða pygme-
anna til svertingjanna í nágrenninu.
Dvergarnir eru í einskonar þræl-
dóini hjá hinum stærri. Svertingj-
arnir grafa veiðigrafir og setja upp
gildrurnar, en svo eiga þygmearnir
að segja til ef eitthvað kemur i þær.
sýnir, og er liún birti hjer. Að vísu
er hann fremur ávísun en seðill,
því að hann gildir aðeins til fjögra
vikna. Aðrir austurrískir bæir og
sveitir gerðu hið sama, þegar mint-
in fjell von úr viti. Þannig gaf bæj-
arstjórnin í liinuin alkunna postu-
línsbæ Meissen út peninga úr —
postulíni. En þessir einkennilegu
peningar fjellu líka i gildi, og þá
hættu Meissen að gera þessu líkt.
Upprunalega höfðu menn ætlast til,
að safnendur færi að ágirnast þessa
einkenniegu peninga, á sama hátt og
sjaídgæf frímerki.
Ilver Svertingi á þessum slóðum.
seni þykist vera maður með mönn-
um, hefir tvo pygmea í þjónustu
sinni. Venjulega er samkomulagið á-
gætt milli þjóns og húsbónda og
dvergurinn sættir sig vel við að
þjóna stóra manninum.
Myndin, sem hjer fylgir er ekki
af pygmea heldur af sambúra-sverl-
ingja, en það kyn þykir lieimskast
allra svertingja í Afríku og virðist
myndin slaðfesta það.
----x----
IIVADA MAÐUR ER ÞETTA?
Eæstir mundu giska á, að það
væri lögregluþjónn, en þó er það
svo. Myndin er af einum mannin-
um í þeirri sveit lögreglunnar i
New York, sem ávalt er til taks,
þegar bruna, gaseitranir og annað
því um líkl, ber að höndum. Ekki
óglæsilegur. Annars minnir hann
er því að neita, að búningurinn er
talsvert á kafarabúning.
«f« Alli með islenskniii skrpiini1