Fálkinn - 20.02.1937, Síða 11

F Á L K I N N
11
YNCS/m
LE/SNbllRMIR
Pjetnr og Pðll og skrílni hnllurinn.
— Æfintýri.
Kóngsdóttirin i rikinu átti hund.
Það hafa margar kongsdætur gert,
en annar eins hundur og þessi var
ekki til þó leitað væri í sjö konungs-
ríkjum. Hann gat staðið á afturlöpp-
tinum og sagt manni hvaða dagur
var í dag. Hann fór svo að því.
Kóngsdóttirinn spurSi: „HvaSa dagur
er i dag, Peik‘?“ Og hundurinn svar-
aði með því aS gelta einu sinni ef
það var mánudagur, tvisvar ef það
var þriSjudagur og svo áfram alla
vikuna og sjö sinnum gelti hann fyr-
ir sunnudaginn og þá veifaSi hann
líka framlöppinni. Jú, þaS var nú
liundur í lagi! Hann gat faliS sig svo
vel, aS enginn gat fundiS hann, en
ef kóngsdóttirin reyndi aS fela sig
þá fann hann hana altaf.
Einn góSan veSurdag var hundur-
inn týndur. Fyrst hjelt kóngsdóttir-
in. aS hann liefði falið sig að gamm
sínu, en hundurinn kom ekki aftur
og hún varð alveg óhuggandi, vesl-
ings telpan.
Þettti var liesti leikbróðir hennar
og þessvegna fór hún til kóngsins.
og sagði honum, að hún myndi fleygja
sjer í sjóinn ef hundurinn fyndist
ekki. Kongurinn varð hræddur, því
að hann hjelt að lienni væri þetta
alvara. Þessvegna ljet hann auglýso
við allar kirkjur í konungsríkinu, að
hver sá sem gæti komið meS hund-
inn óskaddan til baka, skyldi fá
hundrað rikisdali í verðlaun og svo
eina ósk uppfylta, ef konungurim.
gæti uppfylt hana.
Og nú k,om fólk i hópum heim í
konungsliöllina. ÞaS var ekki svo
mikið vegna hundrað dalanna eins
og vegna óskarinnar, því að margir
áttu sjer ósk, sem þeir vildu gjarnan
láta rætast. En enginn kom með
rjettan hund.
Tveir bræður áttu heima langt
norður í ldíð. Þeir voru tvíburar og
óaðskiljanlegir. Tviburarnir fréttu
eins og aðrir um hundshvarfið og
kongsdótturina og undir eins báðu
þeir foreldra sína um leyfi til að
leggja upp i leit að hundinum.
Foreldrar þeirra voru fátæk og áttu
bágt með að búa þá út í ferðaiagið.
En þau áttu þó gamlan liatt og tóma
skreppu. Drengirnir þökkuðu fyrir og
kvöddu. Pjetur tók skreppuna og Páll
hattinn — þeir hjetu nefnilega Pjetur
og Páll — og svo skáru þeir sjer
sinn stafinn hvor úr lurkum og
þrömmuSu af stað.
Til þess að komast i kongsgarð
urðu þeir að fara yfir ofurhátt fjall.
Þeir lögSu á fjalliS, karskir i huga,
en þeir vissu ekki hvað beið þeirra
þar, því þegar þeir voru komnir upp
á háfjallið dembdi yfir þá þoku og
myrkri í einu vetfangi. En rjett áður
hafði Pjetur sjeð stóran klett ogþang-
að bröltu þeir. Þeir fundu stóran og
þurran skúta undir klettinum. Þeir
komu sjer fyrir þarna, borðuðu af
nesti sinu og ætluðu að fara að sofa.
En þá tók Pjetur eftir, að eitthvað
glóði eins og maurildi á hellisgólf-
inu, og þegar liann gætir betur að,
þá var þetta gamli hatturinn. Hann
tók hann upp og þeir settust í gang-
inn báðir og fóru að skoða hann. Alt
i einu fór eitthvað að lireyfast inn-
an i kollinum á hattinum og nú sáu
þeir þar mynd af fallegum bæ og
ljómandi geðslegri stúlku, sem dans-
aði og var að leika sjer að ofurlitl-
um hundi. Hann stóð á afturlöppun-
um og þeir sáu að hann gelti, en
ekki gátu þeir heyrt neitt heldur
bara sjeð. Svo hvarf myndin og nú
sáu þeir aðeins liurð með stórum
smíðajárnslömum og stórum lás hinu-
megin. Svo rak hver myndin aðra.
fyrst bærinn, svo hundurinn og stúlk-
an og svo hurðin. Þeir liorfðu í liatt-
inn hvað eftir annaS en loksins voru
þeir orðnir svo þreyttir, að þeir ultu
útaf í sandinn og sofnuðu. Og þeir
sváfu fram á bjartan daginn.
Eftir að þeir höfðu snætt af nesti
sinu lögðu þeir af slað í besta veðri,
og þegar skuggana tók að lengja upp
úr nóninu voru þeir komnir fram á
fjallsbrúnina hinu megin. Þaðan sáu
þeir yfir breiðan og frjósaman dal og
það fyrsta sem þeir tóku eftir var
sami bærinn, sem þeir höfðu sjeð
mynd af i hattinum.. Þá skyldu þeir
að þetta hlaut að vera kónsgarðurinn
og að hundurinn sem þeir höfðu sjeð
hlaut að vera týndi hundurinn. En
hvað stóra og sterklega hurðin átli
að tákna, það var gáta sem þeir gátu
ekki ráðið. En þegar þeir ætluðu að
halda áfram göngunni eftir biðina,
bar nokkuð skrítið við. Pjetur, sem
var með skreppuna á bakinu, fann að
hún dró liann í aðra átt en hann vildi
sjálfur fara. Hann sagði við Pál:
„Við verSum vísl að fara þessa
leiðina, Páll, því að skreppan vill
það endilega, hún togar og togar“.
„Mjer stendur á sama hvora leið-
ina jeg fer, bara ef við getum orðið
samferða", sagði Páll. Þegar þeir
böfðu klifrað niður snarbratta fjalls-
hliðina komu þeir inn í stóran skóg
og þar stóð kofi. „Hjerna verðum við
að konia inn“, sagði Páll, „því að
skreppan er að berja í bakið á mjer“.
Þar inni fundu þeir bæði rúm og
eldivið, svo aS þeir gátu látið sjer
liða vel. Þegar þeir ætluðu að fara
að leggjast fyrir tók Páll skreppuna,
hann ætlaði að hengja hana upp á
uglu.En í sama bili lieyrSust greini-
lega fjögur gelt innan úr skreppunni.
, Fjögur gelt og í dag er fimtudagur,
jeg er viss um, að við finnum liund-
inn, Pjetur!“
Daginn eftir þrömmuðu þeir heim
i kongsgarð og báðu um vist. ójú,
eitthvaS mundu þeir geta fengiS að
gera, en þeir yrðu að liggja uppi á
lofti, því að allstaðar var fult annars-
staðar. Það vildu þeir gjarnan og
svo bröltu þeir upp rimlastigann til
þess að finna bólin sín. Þá fann
Pjetur að skreppan togaði i hann og
Pál klæjaði undan hattinum, sem alt
i einu var orðinn svo þröngur. Þeir
l'óru þangað sem skreppan vildi og
ekki leið á löngu þangað til þeir stóðu
við stóru liurðina, sem þeir könnuð-
usl við úr hattinum og báðir litu
þeir ofan i hann og þar sáu þeir, að
hundurinn lá hinumegin við hurSina,
en liann var orðinn svo ljemagna af
sulti, að hann gat sig hvergi hreyft.
Strákarnir tóku báðir til fótanna
Páll æpti og Pjetur veifaði.
„Við höfum fundið hundinn, flýtið
þið ykkur að koma áður en hann
sálast!" Nú varð uppþot og óðagot,
eins og þið getið nærri, hirðmeyjarn-
ar og kammerherrarnir rákust á í
fátinu og duttu hvert um annað og
gögguðu eins og hænur. En kongs-
dóttirin var sú eina sem ekki tapaði
sjer. Hún tók tviburana sinn i hvora
hönd og sagði:
„Komið þið með mjer og flýtið
ykkur, drengir!" Og svo hlupu þau
upp stigann eins og kólfi væri skot-
ið, þau fyrst og öil hirðin á eftir og
þau hlupu svo fljótt að kongurinn
gekk upp og niður og bljes og drotn-
ingin másaði, því að þau voru of feit
itl þess að hlaupa upp bratta stiga.
„Hjerna er það“, sögðu tvíburarnir
og bentu á hurðina með stóra lásn-
um, „flýttu þjer að opna kongsdótt-
ir!“ En enginn gat fundið lykilinn.
Þá leit Pjetur á Pál og Páll á Pjetur.
„Einn, tveir, þrír!“ sögðu þeir og
hentu skreppunni og hattinum á dyrn
ar, svo það small i. Og upp hrökk
hurðin og kongsdóttirin faðmaði
liundinn sinn og grjet af gleði og
alt var i sóma. Páll tók upp hattinn
og gægðist i kollinn á honum. Þá sá
hann mann, sem skalf og hristist af
hræðslu.
„Þarna er sökudólgurinn!“ hróp-
aði liann og henti á einn þjóninn
sem náfölnaði, þegar hann sá að ó-
dæðið liafði komist upp um hann.
I>essi þjónn var vondur rnaður, sem
öfundaði hundinn af því að það var
farið svo vel með hann og af þvi að
hann fjekk altaf að vera hjá kongs-
dótturinni. Og undir eins hrömsuðu
varðmennirnir hann og fóru með
hann beint i dýblissuna. Kongurinn
sagði:
„Hjerna eru lnindrað dalir handa
livorum ykkar. Þið fáið hundrað dali
livor, úr því að þið voruð tveir. En
svo verðiö þið nú að bera fram óskir
ykkar, því að jeg er ekki svo lítilfjör-
legur kongur, að jeg gefi ykkur ekki
eina ósk hvorum, úr því að jeg gaf
ykkur hundrað d,ali hvorum“.
Þetta var nú erfiðara málið. Loks
sagði Páll:
„Jeg held jeg verði að óska mjer að
eignast nýjan hverfistein; Pjetur, þú
manst hvað sá gamli er orðinn slit-
inn!“ Og þá kþikaði Pjetur kolli og
sagði: „Það er alveg satt, Páll. En ef
að þú óskar þjer hverfisteins þá ætla
jeg að óska mjer að eignast nýja
sveif, því að gamla sveifin er orðin
mesta ræksni!“
Konungur gat ekki að sjer gert að
brosa, er hann heyrði hve drengirn-
ir voru lítilþægir. Og svo lítið bar á
laumaði hann lumdrað dölum í við-
bót í poka drengjanna.
Þegar Pjetur og Páll höfðu livílt
sig nokkra daga og lifað í besta yfir-
læti í kongsgarðinum, lögðu þeir af
slað heim til sín aftur. Kongsdóttirin
kysti þá báða á kinnina að skiln-
aði og þakkaði þeim ósköp vel fyrir
konuina. Peik stóð á afturlöppunum
og veifaði framlöppunum að skiln-
aði og gelti mikið og kongurinn og
drotningin og «11 hirðin stóð úti á
hlaði og kvaddi þá innilega.
Og ekki vantaði að þeir hefðu fritt
fylgdarlið heim til sín. Fjórir liirð-
þjónar í rauðum frökkum báru liverfi
steininn á milli sín og sá fimti hjelt
á sveifinni. Kongurinn vildi hafa það
svöna, og kónginum verður maður að
hlýða. Það eru landslög.
JAPANAR VERÐA AÐ BERJA
Á ENGLENDINGUM.
Framh. af bls. 5.
sín taka, að kosti vfirgang
gagnvart öðrum.
Siðferðislegar umþenkingar,
sem ef til vill mundu aftra sum-
um, er ofur Jiægt að kveða í kúl-
inn. •Vandinn er ekki annar en
sá, að minnast þess, að „þjóðin
mín“ er miklu meiri og betri
en aðrar þjóðir, og þessvegna
gilda ekki sömu reglttr sjálfa
hana og aðrar. Hin sögulega
skýring á slíkum röksemdum er
mismunandi, eftir því livaða
þjóð á í hlut, en úrslitin verða
ávalt þau sömu.
Það er eðlilegt að flestir Ev-
rópubúar þekki minna til Jap-
ana en til Þjóðverja og ítala.
En þó er það hugsanlegt, að hin-
ar heimspólitísku afleiðingar
þess, sem nú er i bígerð í Aust-
urlöndum verði eins afdrifa-
ríkar fyrir oss og aðgerðir Þjóð-
verja og Itala. Hjer í álfunni
stendur þjóð gegn þjóð. En
auslur þar er stærsta og fólks-
flesta álfa hnattarins að losa
sig undan viðskiftayfirráðum
Evrópu og ætlar að taka þau
sjálf. Það er þessi geigvænlega
feiknamynd, sem er baktjald
þess sem nú er að gerast í Jap-
an.
Það sem merkilegast er um
Ja]tana og sem Evrópumönnum
gengur svo illa að skilja, að
samtímis því sem þeir hafa lært
nýjustu tækni Evrópumanna —
sjerstaklega í hernaði þá liafa
þeir varðveitt riddarahugann frá
miðöldunum. Hvers má ekki
vænta af slíkum ofbeldis-víking-
um, sem búnir eru bestu morð-
vopnum vorra daga?
I Ja]ian berjast tveir flokkar
um völdin og rjettinn til að á-
kveða stjórnarstefnu þjóðarinn-
ar út á við. Annar flokkurinn á
einkum fulltrúa í hinum svo-
nefnda genro — sem er áhrifa-
mikið ráð gamalla og mikils-
metinna embættismanna. Þess-
um flokki er ljóst, að Japanar
þurfa meira svigrúm, en vill
fara að öllu með gætni og um-
fram all ekki styggja Breta.
Hinn flokkurinn á einkum á-
liangendur innan iiers og' flota
og lítur með örvæntingu og fyr-
irlitningu á varfærni og tregðu
gömlu mannanna. .Tapanar verða
að berjast áfram stig af stigi,
segja þeir. Og þessi stig' mega
ckki vera of smá. Fyrsta stigið
er að leggja undir sig Kína og
skipuleggja allar miljónirnar,
sem þetta auðuga land á af
mannfólki. Og síðan skal haldið
af slað með þessar miljónir
lil þess að leggja undir sig
heiminn.
Þetla eru svo gífurlegar luig-
sjónir, að maður skyldi ælla,
að þær væru runnar frá vifirr-
ingum. En ef betur er að gáð
má sjá, að undir þær renna stoð-
ir sögulegrar reynslu. IIef• i As-
ia ekki fyrrum sent vestur sig-
urvegara, svo sem Attila. Djen-
gis-Kan og Tamerlan? Og livað
var það, sem gerði þessum
mönnum ókleift aðleggja nndir
sig allan heiminn? Það voru
fjarlægðirnar! Það var blátt á-
fram ógerningur að komast frá
Kyrrahafi vestur til Atlanlsliafs
með hraða landvinningahers —
æfi eins manns var ekki nógu
löng til þess. Tamerlan eða
Timurlenk, sem hann var líka
kallaður gaf einföldustu skýr-
Framh. á l>ls. 111.