Fálkinn - 04.08.1939, Síða 9

F Á L K I N N
9
högg, urgandi hljóð — svo var það
búið. Maðurinn þreifaði sig fram að
glugganum. Eldingarnar komu aftur.
Óskiljanleg eyðimörk af regni og
vatni, hvar sem litið var. Þarna hafði
verið hlaða, en nú stóð aðeins timb-
urhrúga upp úr vatninu, eins og
pýramídi. En kynstrin öll af rekaldi
leið áfram og rakst á húsið. Hann
sá kú, sem stóð í vatni upp í kvið;
annað hornið var brotið, en lafði
enn við krúnuna. Beljan óð elginn
baulandi.
Maðurinn fór úr glugganum. Hon-
um fanst gólfið vera lifandi. Það
\ar gólfdúkurinn, sem lyftist undan
þrýstingi vatnsins, er streymdi upp
rriilli gólfborðanna.
Hann fór aflur inn í dagstofuna.
Konan starði eins og dáleidd á
vatnið — skjálfandi, eins og kvika-
silfur — og nú var elgurinn kominn
yfir alt gólfið.
;,Hlaðan er farin,“ sagði maðurinn.
„Og kýrin.“ Útvarpið orgaði eins og
áður. Börnin tvö höfðu verið óró-
leg, en nú sátu þau eins og brúðui’,
er gesturinn var kominn inn.
„Ættum við ekki heldur .... að
reyna .... að komast burt‘?“ hvísi-
aði konan hásum rómi. „Við verðum
að gera eitthvað til að bjarga börn-
unum.“
„Vatnið er hvergi minna en meter
á dýpt hjer í kring,“ sagði maður-
inn. „Það streymir yfir næstu brúna,
og jeg held við sjeum tryggari
hjerna — i bráðina.“ Hann leit á
vatnið, sem rann yfir ristarnar 'i
honum. „Það vex nokkuð enn, áðiir
er, það fer að sjatna. Það væri máske
rjettara að fara með bÖrnin upp á
loft, Og svo verðum við að finna
eitthvað til að gera okkur reipi úr.
Og svo öxi. Bíðið jjjer við — eigið
þjer ávaxtasultu?“
Konan varð forviða. „Ávaxta-
suitu?“
„Já, eða niðursoðna ávexti. í gler-
krukkum. Það eru krukkurnar, sem
jeg þarf að nota.“
„Til hvers?“
„Jeg ætla að búa til björgunarbelti
handa börnunum. „Fjórar til fimm
krukkur geta vel haldið barni uppi.“
Konan fór fram í eldhús. Annað
barnanna lók fingurna úr munnin-
um og brosti til mannsins. Hann
brosti aftur, en þurkaði sjer á enn-
inu. Honum fanst konan vera svo
lengi frammi, þó hann heyrði glamra
í glerjunum. Hann fór fram sjálfur.
Vatnið liafði hækkað.
Konan stóð grátandi við að tæma
úr krukkunum i skál og þvoði þær
og þurkaði. Maðurinn tók fram í;
„Það er þarflaust að þvo þær,“
sagði hann.
Konan svaraði óðamála og ótta-
slegin:
„Jeg vil gera alt, ef það gæti orðið
lil þess, að bjarga börnunum ....
jeg skyldi borga hvað sem vera
skyldi. . . .“
„Hm! Og hvað mikið haldið þjer,
að þjer vilduð borga til þess að fá
að vita, hvað gerst hefir í Harcum.
Hugsið yður, ef nágrannarnir hafa
ekki munað....“
Nú rakst eitthvað þungt á húsið.
Hann þagnaði.
„Við verðum að flýta okkur,“
sagði hann. „Hvernig kemst maður
upp á loft? Eigið þjer öxi? Bara að
við hefðum kaðal. .. .“
Nýtt hljóð. Vatnsleki. Fossandi
vatn. Konan starði beint fram.
„Það flæðir inn um gluggann,“
sagði maðurinn. “Náið þjer í börnin.
Jeg finn það, sem við þurfum með.“
Hann ýtti henni inn úr eldhúsinu,
og fór að skrúfa lokin á glerkrúsirnar
liægt og gætilega. Hann tók margar.
Ennþá heyrðist í útvarpinu í stof-
unni. Nú tók vatnið honum í hnje.
llúsið riðaði.
Maðurinn náði sjer í lampa og
kveikti. Hann fann stigann upp á
loftið, fór upp og setti frá sjer lamp-
ann. Svo fór hann ofan aftur, og til
konunnar, sem skalf af gráti. Hún
\ar að taka ýmislegt dót úr komm-
oðuskúffunum sínum.
„Komið þið upp á loft!“ sagði
hann skipandi. „Það kemur önnur
flóðalda til! Hver veit, nema húsið
fari á flot. Flýtið þjer yður nú. Jeg
skal sjá um börnin."
Hann greip nokkur brekán af
rúmunum, þeytti þeim upp um stiga-
gatið, og tók síðan það barnið, sem
nær honum var. Hann brosti til þess.
„Nú ætlum við að leika Örkina
hans Nóa,“ sagði hann.
Konan var komin upp, og hann
rjetti henni barnið. Og svo hitt. —
Hann tók lampann. Vatnið var upp
á mitt læri. Það var farið að draga
úr útvarpinu, vatnið hafði náð raf-
hlöðunum, og loks þagnaði tækið
alveg. Maðurinn laut fram í næsta
glugga. Valnið náði alveg upp að
gluggakistunni, og rann ekki jafnt,
heldur kom í gusum. Nú sá hann
öldufallið á rúðunum. Og nú, eftir
að úlvarpið var þagnað, heyrði hann
aftur fjarlægt, organdi hljóð, sem
færðist nær. Það var sterkara en í
fyrri kviðunni. Þessi mundi verða
harðari.
Hann slökti á lampanum og
skreiddisl upp á loftið.
Hann reif ræmu af lakinu og batl
um hálsinn á sultukrukkunni. Börnin
horfðu hugfangin á jietta. -— Hann
brosti er hann heyrði hvæsandi flóð-
ölduna færast nær.
„Þetta er sjómannshnútur,“ sagði
hann. „Sjáið þið? Hann verður fast-
ari og fastari, liví meir, sem maður
dregur í. Nú kemur næsta krukkan
hjerna .... og sú næsta hjerna. Svo
kemur autt bil og svo .... Nú var
hljóðið komið mjög nærri, en ])að
var eins og maðurinn heyrði það
ekki: „Svo koma þrjár hjerna — í
röð. Og svo er þetta orðið björgunar-
belti. Komdu nú lijerna! Þú skalt
reyna það að gamni.“
Öskrið úti fyrir náði skyndilega
hámarki. Svo reið aldan yfir - eins
og fallhamar. Húsið riðaði, vatnið
gusaðist inn á milli þakhellanna. Það
brakaði og brast í húsinu. - Eftir
nokkrar riður lyftist það, og var
komið á flot. Hægt og liægt hallaðist
]iað á aðra hliðina. Lampinn brun-
aði af stað, en maðurinn greip hann.
Og húsið hjelt áfram að hallast, meir
og meir.
„Haldið þjer á Iampanum!“ sagði
maðurinn. „Jeg verð að höggva gat
á þakið, svo að við komustum út.“
Hann lijó og hjó, en gekk illa, því
að rúmið var lítið og hann stóð
ílla að.
Meðan liann var að höggva, sagði
hann í örvæntingu:
„Þjer munuð ekki vita, hvort Harc-
um stendur liærra, en þessi staður?
Þjer skiljið — við erum nýkomin í
sveitina og nágrannarnir kynnu að
hafa gleyml, að við áttum heima
þarna .... En ef húsið stæði nokkr-
um metrum hærra en þetta hús,
þá
Húsið flaut — eikennilega riðandi,
eins og drukkinn maður — en það
var úr timbri og átti því að geta
flotið. Vatnið i stofunni var eins-
iconar kjalfesta. Þrisvar sinnum rakst
eitthvað hart á það, og einu sinni
tók það niðri, og þá brakaði í öllu.
Eitthvað brotnaði undir því. Nú
lagðist það enn mcir á hliðina. Mað-
urinn lijó, eins og hann aetli lífið
að leysa.
Skömmu siðar hjálpaði hann kon-
unni út um opið.
„Jeg skal rjetta yður börnin,“
sagði hann örvinglaður. „Ef járn-
brautarbrúin stendur upp úr enn, er
ekki öll von úti.“
Regnið var eins og þjettur veggur
kringum þau, og bak við þann vegg
grilti í eldingarnar.
Gegnum þrumugnýinn heyrðist
óljósl annað ískrandi hljóð.
„Hva-livað er þetta?“
„Það er flaumurinn, sem mæðir
á einhverju,“ sagði hann lágt. „Ef
Harcum er ekki komið undir vatn
ennþá.....“ Svo brast honum rödd-
in: „Þau eru nýbyggjar í sveitinni.
— Hugsum okkur, ef grannarnir
gleymdu þeim!“
Konan heyrði ekki, hvað hann
var að segja.
„Haldið þjer, að við getum bjarg-
að börnunum?“
„Nú ætla jeg að búa til dregil úr
þessum brekánum,“ sagði maðurinn,
og tók sig á. Jeg bind öxina í annan
endann. Og þegar við komum að
járnbrautarbrúnni, þá getur farið
svo, að húsið festist um stund milli
brúarstöplanna. Og þá tekst þetta.
— Hver veit nema einhverjir sjeu
komnir á brúna. Jeg vona það. Ef
mjer tekst svo að kasta öxinni upp
á brúarriðið. . . . “
Eldingarnar leiftruðu. Regninu jós
niður. Öskurhljóðið færðist nær og
nær.
Alt í einu sagði maðurinn: „Mjer
heyrist eitthvað vera skorðað undir
brúnni.“ Hann rjetti úr sjer og hjelt
jafnvæginu uppi á þakinu, sem valt
og iðaði í sogunum. Það var eins og
urrandi sargið kæmi á móti þeim.
Það gelti að þeim. Konan horfði á
manninn, er hann stóð þarna i leiftr-
um eldinganna, sá að hann vafði
dregilinn upp í hönk, og hafði öxina
filbúna. Hann var magur og tekinn.
Hárið var í klessu, og lá niður á
ennið og kinnarnar, fötin voru renn-
vot. Stundum riðaði hann, og lá við
falli, vegna þess, að hann gat ekki
vitað hreyfingarnar á húsinu. Og
i hvert skifii, sem elding leiftraði,
rýndi hann út i myrkrið, til þess að
átta sig. Hann var alls ekki eins og
hetja ásýndum, en hann barðist i
örvæntingu.
Nú kom ferleg elding, svo að hann
sá alla járnbrautarbrúna gegnum
regnþokuna. Brautarteinarnir voru
enn 4—5 metra yfir vatnsborðinu
— ægileg hæð í augum þeirra, sem
voru á húsþakinu. Húsið snerist og
vaggaði í iðukastinu áleiðis niður að
brúnni.
„Hrópið þjer! Hrópið þjer!“ sagði
maðurinn. „Röddin yðar heyrist bet-
ur en mín. Hver veit, nema það sje
fólk á brúnni.“
Hvítblátt leiftur skar skýin. Á
broti úr sekúndu sá kónan fólk á
hlaupum uppi á brúnni. Þau voru
þrjátíu metrum ofar. Þau hrópuðu,
en hrópin köfnuðu í þrumubrestun-
um og niðinum í ánni. Það sáust
ekki handaskil, er húsið rakst á eitt-
hvað. Það veltist, og arinar gaflinu
stakst ofan i ána. Konan rann liljóð-
andi ofan í ána, og maðurinn misti
fótfestuna. — En í næsta eldingar-
bjarmanum sást, að hann var enn
á þakinu. Hann hlustaði hvorki á
hróp konunnar eða grát barnanna.
Hann reiddi öxina, kastaði lienni
.... hvíta dreglahönkin rakti úr
sjer. Hann hrópaði hástöfuin um leið
og hann kastaði.
Myrkrið laukst aftur yfir þau. Úr
öllum áttum heyrðust hræðileg hljóð.
Timbur, sem rakst á og brotnaði.
Einu sinni hálfkæft barnsóp. Konan
barðist fyrir lífinu, hljóðaði og greip
i hvað sem fyrir varð. Maðurinn
náði í handlegginn á henni og dró
hana upp.
Hún sá Ijósker á hreyfingu i
myrkrinu. Við og við hrópaði hún.
Hún fann hendur, sem tóku um
hana .... henni var lyft og svo
var hún látin detta aftur. - Hún
heyrði karlmannsraddir. Aðrar radd-
ir hrópuðu fyrirskipanir einhvers-
staðar fyrir handan brúna. Korian
kveinaði og reyndi að koinast á
lætur. Einhver diminur skuggi lagði
barn í fangið á henni.
Hún var uppi á brúnni!
Fleiri köll. Menn á harðahlaupum,
sem bentu og bönduðu. „Það voru
börn!“ hrópaði konan í örvæntingu.
„Þau voru tvö ...;“
Þá sagði rödd rjett hjá:: „Hjerna
er hitt barnið. Maðurinn yðar náði
í það. Dregillinn slitnaði, en mað-
urinn náði i hitt barnið fyrir neðan
brúna. Við vorum að draga það
upp. Gerið þjer svo vel . . . .“
Konan grjet, og fór að stumra yfir
barninu, sem hljóðaði ákaft. Bjarm-
ann af Ijóskeri lagði á þau. Alt í
cinu kom hún auga á manninn,
skamt undan. Hann stundi. Einhver
sagði við hann:
„Heyrðu, þú ert víst brotinn. Mjer
sýnist handleggurinn á þjer grun-
samlega boginn.“
Maðurinn tók liægri hendi um
vinstri úlflið, og stakk hendinni of-
an i jakkavasann. Hann sagði í ör-
væntingu:
„Heyrið þið — veit nokkur ykk-
ar, hvort allir hafa bjargast í Harc-
um? Skyldu þeir hafa munað eftir
öllum? Skiljið þið, jeg er hræddur
um, að nágrannarnir hafi ekki mun-
að eftir ....“
Ekkert svar. En maðurinn endur-
tók spurninguna, enn æstari:
„Jeg verð að komast fyrir, hvernig
farið hefir i Harcum. Haldið þið,
að þeir hafi munað eftir öllum.. . . ?“
Menn muldruðu eitthvað, en ekki
heyrðusl orðaskil. Hann sneri sjer
við, og tók undir sig stökk.
Maður konunnar fann hana um
morguninn. Augu hans voru tekin
og full angistar. Stundum hafði hann
haldið, að konan hans og börnin
hefðu druknað. Hann greip börnin,
án lies að mæla orð, lyfti þeim og
þrýsti þeim að sjer.
„Hver einasta á hafði vaxið um
marga metra,“ sagði hann, „og
brýrnar brotnuðu hver eftir aðra.
.leg reyndi að komast lieim lil þin
og barnanna, en það var alveg óger-
legt. Mjer fanst jeg ætla að missa
vitið, þegar jeg sá, að allar bjargir
voru bannaðar.“
Þá sagði konan hægl:
„Það gerði ekkert til, Jack. Börn-
unum var bjargað....“
„Svo gerðu þeir mig út til þess,
að bjarga öðru fólki,“ hjelt maður-
inn áfram skjálfraddaður. Hann
virtist vera að hníga i ómegin. —
„Hugsaðu þjer, að eiga að fara að
bjarga öðrum, þegar jeg hjelt að
þú værir dáin! Drottinn minn! Það
var sjerstaklega kona — í Harcum.
Nágrannarnir höfðu gleymt henni.
Jeg náði í nana og þrjú börn, og
gamlan mann. Jeg kom þeim upp
á þurt. Og svo sagði jeg þeim frá
þjer og börnunum, meðan jeg barð-
ist við að koma þeim úr flóðinu. En
heldurðu að þau hafi hlustað á það,
sem jeg sagði? Ekki eitt einasta orð.
Konan hugsaði ekki um annað en
börnin sín. En jeg lield næstum, að
það hafi verið gott, að jeg hafði
þetta fyrir stafni.... annars hefði
jeg mist vitið, það segi jeg þjer satt.
Jeg hjelt statt og stöðugt, að þið
væruð druknuð, öll þrjú.“
Orðin urðu óskiljanlegri, en hann
þrýsti börnunum að sjer.
Tveir stúdentar urðu samferða i
bíl bónda nokkrum austan úr Flóa.
l>eir hugsuðu sjer að spila svolítið
með karlinn. Annar stúdentinn segir
því við karlinn: „Hefirðu heyrt það,
að fjandinn kvað nýlega vera dauð-
ur?“ — Já, einmitt það, umlaði i
karlinum. Siðan fór hann í lnidduna
sína, tók úr henni tvo tultugu og
fimm eyringa og rjetti sinn hvorum
stúdentinum um leið og hann sagði:
„Hjerna, piltar mínir, það er nú
venja í minni sveit að gleðja mun-
aðarleysingja“.