Fálkinn - 01.12.1939, Qupperneq 5

F Á L K I N N
5
Erkko, ntanríkisráðherra.
rússneskur draumur, a’ð ná yfirráð-
um yfir Iiöfn að úthafi, sem er ís-
laust sumar og vetur. Eystrasaltshafn-
irnar rússnesku eru oft undir ís svo
mánuðum skiftir, líka þær, sem Rúss-
ar hafa nú fengið „að láni“ hjá Eist-
lendingum, Lettum og Lithauum. Við
Hvítahaf eiga Rússar eina fullkomna
Iiöfn, í Murmansk, auk margra
smærri. En þessar hafnir geta líka
frosið. Hinsvegar eru norsku hafn-
irnar á norðurhjara Skandinavíu ís-
lausar alt árið, en þær eru smáar og
öfullkomnar. Nyrsta stórhöfnin á
vesturjaðri Noregs er í Narvik — hin
mikla málmútflutningshöfn námanna
í Lapplandi, sem að mestu leyti eru
í höndum Svia. Narvikurhöfn og
járnbrautin þangað er að mestu leyti
hygð fyrir sænslet fje.
Ef engar járnnámur væru til í
Lapplandi og hafnirnar við Hvítahaf
íslausar árið um kring, þyrftu Svíar
og Norðmenn ekkert að óttast. En
þarna er mikil heita fyrir gráðugan
hjörn: liinar auðugu námur, íslaus
stórhöf — og fiskmiðin í Lófót
skamt frá.
Af þessu stafar ótti Svia og Norð-
manna. Þeir hugsa sem svo: Ef
Rússar ráðast inn í Finnland á ann-
að borð þá er hætta á, að þeir haldi
áfram og staðæmist ekki fyr en vest-
ur við Atlantshaf.
Þessvegna fór geigur um hverja
liugsandi manneskju í þessum löndum
þegar það spurðist, 7. okt. að Rússar
hefðu „skorað á Finnland að semja
um ýms viðsjáratriði, sem uppi væri
milli liinna tveggja landa“. Aður
höfðu Rússar „samið“ við syðri Eystra-
saltslöndin þrjú og fengið lijá þeim
rjettindi, sem alls ekki samrýmast
sjálfstæði fullvalda ríkis. Finnar svör-
uðu með því, að senda Paasikivi,
sendiherra sinn í Stokkhólini, til
Moskva þann 12. okt. Hann fór heini
aftur eftir tvo daga til þess að fá
svar stjórnar sinnar við „skilaboð-
unum“, sem hann hafði meðferðis.
Segir enn ekkert af því, hver skila-
boðin voru — nema óvissar flugu-
fregnir — en 21. október fer Paasik-
ivi aftur til Moskva og annar sarnn-
ingamaður til, Tanner fjármálaráð-
herra og foringi verkamannaflokks-
ins finska, sem sagður var fornkunn-
ingi Stalins. Eftir fimm daga koma
þeir aftur til Helsinki. Hinn 31. okt.
áttu þeir að fara á ný til Moskva, en
þann dag heldur Molotov utanrikis-
ráðstjóH ræðu — án vitundar Finna
— og opinberar þar alheimi kröfur
þær, sem Rússar gera á hendur Finn-
um. Kröfur en ekki samningsatriði
— úrslitakröfur en ekki samnings-
grundvöllur Rússar þurfa ekki áð
semja meira —• Finna er að sam-
þykkja eða hafna.
Og hverjar eru svo þessar kröfur?
Rússar krefjast þess fyrst og
fremst, að Finnar láti af liendi til
fullrar eignar smáeyjarnar Hogland,
Lövskar og Seiskar, innarlega í
miðjum Austurbotni, þvi að þar ætli
jieir að koma upp varnarvirkjuni fyr-
Sveit i Karelska Nesset, sem Kússar vilja makaskipti fyrir land norðan Ladogavatns, tii þess að tryggja
Leningrad fyrir árásum af hendi Finna!
Uppdráttur af Eystrasaltslöndunum er sýnir iegu Finnlands að Eystra-
salti og landamærin að Rússlandi, Kyrjálamegin.
ir innsiglinguna til Leningrad. Næst
krefjast þeir, að landamærum verði
breytl í sinn hag á Karelska Nesset,
tanganum milli Ladogavatns og Aust-
ursbotns. Landamærin eru nú aðeins
32 km. frá Leningrad og þessvegna
geti Finnar skotið á borgina. Landa-
mærin verði því að færa „nokkrar
tylftir kílómetra til norðvestur í átt-
ina lil Viborgar. Molotov tók það
skýrt fram, að Viborg ætti ekki að
verða rússnesk. Fyrir þetta land býð-
ur hann svo helmingi stærra land i
Norður-Kyrjálum.
Þetta má að vissu leyti kalla landa-
mæralagfæringar, og Finnar eru til-
leiðanlegir til að semja um það. En
svo kemur þriðja og alvarlegasta
krafan: Rússar fái umráðarjett yfir
„dálitlu landi við innsiglingu Aust-
urbotns (Finskaflóa), þ. e. suðvestur-
jaðars Finnlands, fyrir vestan Hels-
inki, eyjarklasann kringum Hangö.
Þar er um beint landafsal að ræða,
samskonar og Rússar höfðu áður
fengið i Libau, Windau, Ösel, Dagö
og Baltischport og staðúrinn í beinu
framhaldi norður af nefndum stöð-
um. Hefðu Rússar þá samfelda flota-
og flugstöðvaröð meðfram öllu aust-
anverðu Eystrasalti og gætu stiklað
i fallbyssudrægislengdum um Álands-
eyjar og vestur i Svílijóð. — Fyrir
þetta er Finnum svo heitið stuðningi
af Rússa liálfu.
Finnar hafa tjáð sig fúsa til að
ganga að öllum þeim samningum,
sem ekki væru til þjóðernislegrar
vansæmdar. En eftir þessa yfirlýs-
ingu Molotovs lognuðust samning-
arnir út af. Finnar kvöddu vitanlega
her sinn til vopna og liafa eytl ó-
grynnum fjár til hervarna, síðan
hættan færðist yfir. Það er talin lík-
legt, að llússar bíði átekta um sinn.
Það hefir lieyrst í blöðum þeirra, að
hlutleysisvarnir Finna kosluðu þá
svo mikið fje, að lijóðin muni innan
skamms komast í gjaldþrot og gefast
upp og taka „tilboði“ Rússa um að
hirða Hangö og gera Finna mált-
lausa í Eystrasalti og yfirleitt ó-
merka sem ríki. Rússneska útvarpið
hefir eigi sparað að ógna Finnum og
æsa þjóðina gegn þeim, t. d. með því
að segja, að Finnar hafi í hyggju,
að leggja undir sig Rússland og
færa landamæri sín austur að Úral-
fjöllum!
En hvernig færi, ef Rússar rjeðust
inn í landið? Sá leikur yrði ójafn
ekki síður en þýsk-rússneski leikur-
Frh. á bls. ik.
Paasikivi, sendiherra.