Fálkinn - 07.06.1940, Qupperneq 9
FÁLKINN
9
liann. Og þó mjer þætti þa‘ð skrít-
ið þá var liann brosandi út undir
eyru og í besla skapi.
Jeg kaus heldur mitt starf,
jafnvel þótl kalt væri i veðri, og
sagði jeg honum það blátt á-
fram. En hann virtist auðsjáan-
lega eiga hágt með að skilja það.
Svo ólíkir vorum við.
— Herra minn trúr, sagði hann
— hvaða framtíð er í þvi, sem
þú liefir fyrir stafni? Þú getur
aldrei orðið annað en þú ert, þú
færð ekki hærri stöðu og ekki
einu sinni hærra kaup.
Jeg varð að játa, að hann hefði
rjett fyrir sjer í því, það væri
ekki efa mál, en-------
Hann tók fram í fyrir mjer og'
fór að útmála hve mikla fram-
tíð hann gæti átt í vændum, bara
ef hann þraukaði nógu lengi í
þessu starfi, sem liann hafði nú.
Því miður gat jeg ekki viðurkent
að jeg gæti komið auga á þá glæsi
legu framtíð, en jeg sagði *%kki
neitt, því að jeg óskaði þess af
lijarta lians vegna, að hann gæti
lafað þarna áfram, eða að minsta
kosti út veturinn.
En viku síðar hafði hann þeg-
ar sannað mjer, að bjartsýni lians
var ekki eintómur heilaspuni.
Því að nú var hann orðinn veit-
ingaþjónn. Það lá við, að jeg
þekti hann ekki aftur. Hann var
í hvítum jaklca, með iivita svuntu
og svart hálshnýti, liárið var
makað í feiti og skift í miðju.
Hann leit á- mig með sigurreifu
itrosi, sem sýndi mjer til fulln-
ustu, hvað hþnum hjó í brjósti.
— En nú geturðu ekki komist
hærra. Þú hefir komist á hátind-
inn og þú varst aðdáanlega fljót-
ur að þvi. Hvernig er kaupið?
— Það gæti nú verið betra, en
svo fær maður vikaskilding öðru
hverju. En hvað varstu að segja
— að jeg væri kominn á hátind-
inn? En þar skýst þjer þó skýr
sje. Hann, sem stendur þarna úl
við gluggann, er kominn á hátind
inn — Það er forstjórinn. Hann
hefir ágæt laun, en þeir segja
hjerna, að hann steli þó meiru
en kaupinú nemur.
— Það tekur ná bæði ár og
dag að ná svo óviðjafnanlegum
frama, sagði jeg. — Og jeg hýst
elcki við, að þú geí'ir þjer tíma
til að híða eftir því nema þú
ætlir að setjasl að hjerna fyrir
fult og alt?
— Nei, ^svaraði hann, þú hefir
víst rjett fyrir þjer í því. En ekki
skyldi jeg hafa neitt á móti því
að laka við stöðunni hans um
stundarsakir. Græðgin brann úr
augunum á honum þegar liann
sagði þetta, og röddin var eins
og hann væri að kveðja æðstu
ósk lifs síns. Mjer fanst einhvern
veginn á mjer, að það væri ekki
eingöngu staðan og launin, sem
hann hefði i lmga.
Um þetta leyti fjekk jeg aðra
vinnu, og liætti að koma i bæinn
að staðaldri. .Teg sagði Asliley
þella fyrirfram en lofaði jafn-
framt að líta inn til Iians eftir
hálfan mánuð eða ekki seinna
en þrjár vikur. IJann átti enga
aðra kunningja, sagði hann sjálf-
ur, og kærði sig ekkert um að
eignast þá. Mjer fanst þetta dá-
lítið skrítið, því að hann var svo
glaður og f jelagslyndur og eðlis-
fari. En liann liafði altaf lifað
út af fyrir sig og vár dálítið ein-
kennilegur í háttum. Hann var
dulur, jafnvel við mig. Það eina
sem jeg vissi um hann, var að
hann var frá Chicago og að hann
hafði haft skrifstofualvinnu ein-
hverntima í fyrndinni. Jæja, það
var ekkert athugavert við það.
Það voru fleiri dulir en hann.
Hann vissi ekki meira um mig
en jeg um hann.
Jeg sá hann næst eitl laugar-
dagskvöld þremur vikum seinna,
og' hver getur lýst undrun minni
þegar hann segir mjer, að hann
sje hættur að vera þjónn, en
væri nú orðinn umsjónarinaður
•veitingastofunnar fyrir viku og
hæri ábyrgð á henni gagnvart
skrifstofunni.
— Hvernig gal það hafa atvilc-
ast? — Jú, umsjónarmaðurinn
hafði stolið og var rekinn í einu
kasti. Þetta var nú ekki flóknara
en svo.
—- Jæja, þá verðurðu lijerna
framvegis!
Hann horfði lengi á mig og
það var eitthvað fjarrænt í aug-
unum. Svo svaraði hann:
— Jeg verð hjer að minsta
kosti til vorsins. En þá verð jeg
víst að fara aftur til Chicago. Jeg
ætla að spara það, sem jeg vinn
mjer inn i vetur og svo sjáum
við til.
En hann varð þarna ekki til
vorsins, og ekki þangað til Iiann
hafði safnað sjer því sem hann
ætlaði. Því að næsla skifti, sem
jeg' fór í bæinn og kom til að
finna hann, þá var hann allur á
bak og burt.
— Hann er farinn, sagði þjónn
inn, sem þekti mig frá því áður.
En bíðið þjer snöggvast. Nýi
umsjónarmaðurinn getur ef til
vill sagt okkur hvert hann fór.
.Teg skal kalla á hann. »
Það kom undir eins beygur i
mig. _Mjer fanst hreimurinn í
rödd þjónsins eitthvað ískvggi-
legur. Og hversvegna Iiafði Asli-
ley ekki látið mig vita, að hann
ætlaði að fara?
Þegar umsjqnarmaðurinn kom
inn og bauð mjer inn á skrifstof-
una varð jeg enn vissari í minni
sök.
— Jú, Ashley er því miður far-
inn, hvrjaði nýi umsjónarmað-
urinn. — Þektuð þjer liann?
Já og nei, svaraði jeg hik-
andi. Jeg kyntist honum i Iiaust
og hitti hann við og við í nokkr-
ar vikur. En ekkert nánar.
IJm, svaraði liann og leil
fast á mig. — Þjer hafið þá ekki
heimilisfangið hans vitið ekki
livaðan liann er, meina jeg.'
— Heimilisfangið hans? Nei.
Jeg' veit ekki einu sinni, hvar
lnmn átli heima áður en lnmn
kom hingað. Hann mun einhvern
tima hafa verið í Chicago, að því
er mjer skildist á lionum. En
sagði hann yður ekki, livert hann
ætlaði að fara, þegar hann hætti
hjerna?
— Hann „hætti“ ekki hjerna,
svaraði umsjónarmaðurinn og
reyndi að vera mynduglegur, en
tókst það þó illa. Það mátti líka
sjá á honum að honum þólti
vænt um, að Ashley var farinn.
Ha? sagði jeg — hætti hann
ekki? Jeg hotna ekkert i þessu.
— Hann strauk — með alla
peningana, sagði hann nú alvar-
legur. Hefðuð þjer getað tfúað
Tionum til þess?
— Nei, sagði jeg eins og þrumu
lostinn. Hver skvldi hafa trúað
því?
Svo lieyrði jeg hvorki nje sá
neitt til Asliley í tólf löng ár
þangað til jeg sá liann af tilvilj-
un þarna á götuliorninu í Chica-
go, hlindfullan í vinnutímanum
um há-sunnudaginn. Þegar jeg
þekti hann hafði hann ekki
drukkið, en nú var whiskvið letr-
að í andlitið á honum, eins og
flestum lögregluþjónunum.
Þegar jeg spurði hann, hvernig
það hefði atvikast, að hann komst
í lögregluna og hefði orðið lög-
regluspæjari á svona stuttum
tíma, svaraði hann hiklaust og
eins og lionum fyndist það sjálf-
sagt:
— Með mútum og aðstoð
góðra kunningja — vitanlega.
Eftir nálega eitt ár rakst jeg
á hann á götunni, ekki langt
þaðan, sem jeg átti heima. Ilann
var þá í einkennisbúningi. Og
þegar jeg spurði, hvernig á því
stæði, að hann skyldi vera kom-
inn í einkennisbúning, þá svar-
aði hann ósköp hispurslaust, að
hann hefði verið lækkaður í tign-
inni fyrir drykkjuskap. Við fór-
um inn i norska veitingakrá til
að rabba saman. Þó að þetta
væri fyrri liluta dags, þá var tals-
vert í honum og liann ljet dæl-
una ganga, og meðal annars
mintist hann á gamla daga í
Montana. IJinsvegar var jeg svo
nærgætinn að víkja ekki neitt að
þvi, sem jeg hjelt, að hann vildi
helst ekki minnast á. Jeg hafði
ekki minst einu orði á veitinga-
skálann í Billings. En alt i einu
spurði hann mig, hvort jeg hefði
ekki litið inn þar, lil að spvrja
eftir sjer eftir að hann var far-
inn. Hann þóttist ekki alveg ör-
uggur, þó að þrettán ár væru
síðan, en vildi fá vissu sina um,
hvort hann væri einn um það
leyndarmál. Því það gat verið
óþægilegt fyrir hann, sem lög-
regluþjón, að vita af öðrum
manni ])arna í hænum, sem vissi
um þessar gömlu misgerðir hans.
Og jeg vorkendi honum og laug
til. Jeg sagði, að f jelagið, sem jeg
vann hjá hefði sent mig vestur
á bóginn á aðrar vinnustöðvar,
alveg fyrirvaralaust. Jeg hefði
sent honum brjefspjald, en feng-
ið það endursent, og þá hefði jeg
ályktað sem svo, að hann væri
farinn á bak og burt. Og síðan
hefði jeg ekki komið til Billings.
.Teg sá á honum, hve vænl hon-
um þótti að heyra þetla, og jeg
lield, að hann hafi ekki liaft votl
af grun um, að jeg segði ósatt.
Hanh vissi ekki, hvað liann átli
fyrir mig að gera á eftir, hvað
hann gæti gert til þess að gera
mjer til geðs. Hann byrjaði nú
með því, að horga það sem hann
hafði beðið um, af því að hann
liafði látið sjer skiljast, að jeg
kunni því illa, að drekka ókeypis
út á einkennisbúninginn hans.
En þetta var í algerðu ósamræmi
við hin skrifuðu lög um viðskifti
knæpueigenda og' lögreglumanna.
Jeg hitti hann svo einn vetrar-
dag og þá hafði hann milcið að
gera.
Ef j)ú vilt rabba við mig,
þá verðurðu að veríja samferða,
sagði hann. Jeg hefi ekki tíma
til að stansa.
Jeg liafði aldrei áður sjeð lög-
regluþjón, sem átti annríkt og
þessvegná spurði jeg hann, livað
væri á seiði.
Ríkislögreglan væntanleg.
Komdu með mjer!
Hann var á þönum um um-
dæmið sitt samkvæmt skipun
foringja sins, til að aðvara knæpu
eigendurna og leynivínsalana um,
að þeir yrðu að fela all sem á-
fengi lijeti, þangað til þeim yrði
gert aðvart. Aldrei Jiefði mjer
dottið í lnig, að eins margar
leynikrár væru til og jeg komst
að raun um nú, og þó fór liann
ekki til leynisalanna sem seldu
í heimahúsum.
Jeg spurði hann, hvort »hann
vissi um alla hannlagabrjótana,
og' hann svaraði, að hann þekti
alla þá, sem seldu svo að nokkru
næmi.
— Maður kærir sig kollóttan
um þessa, sem selja í smáskömt-
um heima hjá sjer. Þeir fleygja
i okkur fimm dollurum við og
við og svo látum við þá i friði,
því að þetta er svo litið, að það
tekur ekki fvrir yfirboðarana að
skifta sjer af því. En guð hjálpi
þeim, sem reka þetla í stórum
stíl og ætla að reyna að fara á
bak við okkur! Þeir fá aukagjald,
sem þá svíður undan. skal jeg
segja þjer. Svo að það eru ekki
níargir, sem revna að selja fvr
en þeir hafa samið við lögreglu-
foringjann.
Jeg var að þessu randi með
honurn fram að miðdegisverði og
borðaði svo með honumi litilli
skonsu, sem griskur maður átti.
Grikkinn vildi ekki heyra borgun
nefnda og bauð okkur meira að
segja vindil í ofanálag. Nú eru
Grikkir ekki kunnir að neinni
rausn svo að mjer þótti þetta
skrítið.
Frh. á bls. U.