Fálkinn - 14.03.1941, Page 5
F Á L K I N N
5
Fhigvjelavnav hafa tekiff viff sumum flatningiim úlfgldanna. Hjev mætist gamalt og nijtt, viff pgvamidana i
Egyptalandi.
mannýga úlfalda, sem hann ætti
og komst bráðlega svo á loft,
að liann gleymdi að vara sig á
úlfaldanum. Alt í einu glefsaði
úlfaldinn til hans með uppspert-
um kjaftinum, en Indverjinn
var furðu viðhragðsfljótur, vatt
sjer undan til hliðar og tók svo
um barkann á úlfaldanum,
fletti upp efri kjaptflipanum á
lionum og beit í hann, svo fast
sem hann gat. Það dugði. Þetta
var auðsjáanlega ekki í fyrsta
skifti, sem úlfaldinn liafði verið
veginn með eigin vopnurn. IlaJin
lallaði sneypulegur á hurt og'
reyndi engan hrekk frekai’ þann
daginn.
Það ier margt í fari úlfaldans,
sem minnir á höggorminn, bæði
hreyfingarnar og skaplyndið.
Vísindamennirnar hafa sannað,
blóðkornin í úlfaldanum eru
ekki kúlumynduð eins og' í öðr-
um spendýrum heldur eggmynd
uð eins og hjá fuglum og skrið-
dýrum.
Annað einkenni hefir úlfald-
inn, sem sje það, að líkamshit-
in er ekki jafn, eins og hjá
manninum og spendýrunum.
Hann stígur hlutfallslega við loft-
hitann og fellur aftur þegar
kólnar. Líkamshiti manns er
jafn, hvort sem maðurinn dvel-
ur í liitabeltinu eða heimskaut-
inu. En líkamshiti úlfaldans
breytist um 8—9 gráður á sól-
arhring í eyðimörkinni Sahara.
Úlfaldinn varð samgöngutæki
mannsins löngu áðúr en honum
lærðist að búa til seglskip, og
hann er ekki að fullu úr sög-
unni enn. Það sem liefir gert
úlfaldann svo hentugan til öræfa-
ferða er þetta, að líkaini hans
eyðir vatninu svo hægt. Úlfald-
inn er alls ekki eins þurftalítill
og margir lialda, hann drekkur
afar mikið, en með löngu milli-
hili. En fyrir öræfaferðirnar er
i sífellu verið að brynna honum
og hann er látinn drekka salt
vatn á milli, svo að hann þyrsti
meira og allar holur fyllist.
Hann hefir þrjátíu til fjörutiu
vatnsgeyma, sem allir eru fullir
þegar úlfaldinn er búinn að
drekka. Hver geymir rúmar 11
lítra af vatni þegar hann er
úttroðinn, en að jafnaði er
ekki svo mikið vatn í geymirun-
um. Úlfaldinn getur látið þessi
vatnshylki opnast og lokast eft-
ir vild, og í langferðum sparar
hann vatnið mjög'.
Úlfaldinn er ekki matvandur.
Hann jetur þyrnirunna og þistla
og lítur ekki við grasi ef hann
sjer fyrnefnt góðgæti. Hann jet-
ur fremur arfa en smára. Og
hann vill helst drekka salt vatn.
Síðan vjelaaflið kom til sög-
unnar er úlfaldinn ekki eins ó-
missandi og áður var. Bifreið-
arnar hafa víða tekið við af
úlfaldanum og ýmsar hinar
gömlu úlfaldaleiðir eru nú úr
sögunni, en hifreiðaslóðir komn-
ar í staðinn.
Elsta úlfaldaleiðin, sem nú er
úr sögunni, er sennilega leiðin
frá Fasher yfir Libíueyðimörk-
ina til Karga og þaðan í Nílar
dalinn. Þessa leið fóru þræla-
kaupmennirnir, sem fyrir hundr-
uðum ára rændu svertingjum i
Sudan og seldu þá mannsali lil
Egyptalands. Og ennþá finnast
beinagrindur þræla, sem fórust
á leiðinni í eyðimörkinni. Leiðin
var allt að 1600 kílómetrar, sem
þeir voru reknir í ánauðina.
Þeir voru festir saman með
hlekkjum og reknir áfram yfir
eyðisandana í hrennandi sólar-
hita. Þrælakaupmennirnir sátu
á úlföldum sínum og ráku, og'
Jiegar þræll gafst upp var liann
leystur úr samhandinu og skil-
inn eftir og' látinn deyja.
Nú evu þaff hjólspov bifveiffanna, sem sjásl á gömlu úlfaldasióffunnm
Hergoð þjóðanna:
uon Brauschiích.
Það er sameiginlegt um marga
þýska herforingja, sem í æðstu sessi
komast, að þeir eru fæddir á prúss-
neskum óðalssetrum. Undantekning
frá þessarj algengu reglu er Walter
von Brauscliitsch herstjóri Þjóðverja.
Ilann er fæddur í Berlín og Ber-
línarbúi í framgöngu.
Ilann fæddist 1881 og varð liðsfor-
ingi í „Garde-Grenadier“- liðinu um
aldamótin. En jafnframt hneigðist
hugur hans nijög að stærðfræði og
yfirleitt hafði hann meiri hug á að
mentast, en títt er um þýska liðs-
foringja. Hann varð höfuðsmaður i
herforingjaráðinu 28 ára gamall og
var það lengst af heimsstyrjöldinni,
en árið 1918 varð hann majór. Eftir
að her Þjóðverja var afnuminn að
mestu með Versalasamningunum var
hann einn þeirra fáu, sem fjekk
slarfa í hinu fámenna landvarnar-
liði. Ilann varð deildarstjóri í her-
málaráðuneytinu og foringi 1. her-
deildar árið 1933 eftir Blomberg,
hæstráðandi 1. hersveitar 1935 og
loks yfirmaður alls þýska landliers-
ins árið 1938.
Brauschitscli er talinn með allra
víðlesnustu mönnum þýskrar her-
foringjastjettar. Hann er vísindalega
mentaður hagfræðingur og fróður
mjög um utanríkisstjórnmál og mann-
kynssögu. Ekki þarf að fara í graf-
götur um hverjar skoðanir hann hafi
í -stjórnmálum. Og hann átti því láni
Sð fagna, að vera nákominn ýms-
um helstu mönnum nasismans, er
greiddu honum götu til æðstu met-
orða. Hinsvegar hefir hann aldrei
tekið beinan þátt í stjórnmálaáróðri
nasista.
Hinir gömlu, þýsku herforingjar
lijeldu þvi jafnan fram, að herinn
ætti að vera einskonar ríki í rikinu,
er livorki ættu að lúta boði nje hanni
ráðuneytanna í Berlin. Von Brauscli-
itsch hefir liinsvegar samrýmst hin-
um nýja skóla, sem viðurkennir, að
rikið sje Hitler, og lierinn aðeins eitt
hjól í ríkisvjelinni. Sem hermaður
kvað liann vera afargætinn og er
sagt, að hann liafi i fyrstu litið horn-
auga til hinna vjelfræðilegu nýjunga,
sem verið var að koma frain í hern-
um. Liklega er hann kominn á aðra
skoðun nú, því að vjelarnar eru það
og ekkert annað, sem hafa gert sókn
Þjóðverja svo skæða, sem hún reynd-
ist í fyrravor.
Von Brauschitscli liefir ekki eins
mikil völd og fyrirrennarar hans í
herstjórasæti Þjóðverja. Nú snýst alt
um foringja Þýskalands, Hitler, og
vei þeim, sem mælir á móti honum.
A þvi hafa ýmsir ráðamenn hersins
fengið að kenna, svo sem herstjór-
arnir Blomberg og Fritch.