Fálkinn - 05.02.1943, Qupperneq 14

14
F A L K I N N
ísland undir hernámi.
Frh. af bls. 3.
nm og Bandaríkjamönnum.“ ........
Síðan er raki'ð efni greinar þeirrar;
eftir Sig. Þórarinssort, sem sagt er
frá hjer að framan.
En greinar þessar sýna ljóslega,
að frjettir þær sem berast hjeðan til
Norðurlanda eru ;tf skornum skamti.
Væri vissulega þörf áji að reynt væri
að koma á betra frjettasambandi tii
Norðurlanda en verið hefir, þó ekki
væri nema vegna hinna fjölmörgti
Islendinga, sem eiga heima í þess-
tili löndum.
Flugið.
Frh. af bls. 5.
í'lugvjela getur flogið orðið til
ómetanlegra liagsbóta, og gert
jfeim kleift að hittast, sem þurfa
að ráða ráðum sínum. Án flug-
vjelanna hefðu þeir mörgu
fundir, sem forustumenn banda-
manna ltafa haldið, orðið ó-
kleifir.
Háloftsflugin hefjast undir
eins og starf mannkynsins snýst
frá eyðingu til upþbyggingar,
og vjelarnar til þessa flugs eru
þegar komnar fram á sjónar-
sviðið, nú í styrjöldinni. Flug
marghreyfla Liberatorflugvjel-
arinnar frá Monlreal til Eng-
lands var háloftsflug. Þessi
mikla flugvjel fór leiðina, 1800
kílómetra, ó 12 tímum og 55
mínútum. í annað sinn fór önn-
ur 4-hrevfla sprengjuflugvjel,
sem send hafði verið til Eng-
iands, Yfir Norður-Atlantshaf-
ið, frá New Foundlands til Eng-
lands á tæpum sjö tímum. Það
er einhver munur á þessu og
16 tímunum, sem Alcock og
Brown voru að fljúga sömu
leið, fvrstir manna. Og ferð
þeirra var talin var talin hið
mesta glæfrafyrirtæki, en flug-
stjórarnir telja það einskis um
vert núna. Sumir þeirra hafa
farið 40 ferðir og altaf haldið
áætlun.
Aðal hlutverk flugvjela fram-
tíðarinnar verður að eyða fjar-
lægðunum á Atlantsliafi og
Kyrrahafinu. Flugvj elafræðing-
ar hafa þegar gerl teikningar
að nýjum tvjelum, sem eiga að
fara langt fram.úr öllu því sem
nú þekkist, hæði hvað hraða og
stærð snertir. Þeir liafa teiknað
risavaxin „himinskiþ“, sem eiga
að geta flutt vfir 100 farþega
og farangur þeirra, auk áhafn-
ar og eldsneytis. Og i þessum
vjelum verður sjeð fyrir allri
þeirri aðhlynningu, sem lúxus-
skipin veita farþegum nú.
Það er þegar viðurkent, að
þegar heimurinn kemst í samt
lag eftir stríðið, muni allar sam-
göngur sem er nauðsvn á flýti,
Bókafregn.
Douglas Reed:
RÖDD HRÓPANDANS‘
Hekluútgáfan 1942.
Douglas Ueed er viðurkendur eiim
snjallasti blaSamaður nútímans, en
þó ekki sem frjettaritari, því þar er
t. d. Huberl Knickerbocker miklu
fremri. En Reed er frekar spámaður
en hann er blaðanlaður í venjulegri
merkingu þess orðs. Tólf síðustu ár-
in fyrir stríð ferðaðist hann um
meginland Evrópu sem blaðamaður
l'yrir ýms blöð, ]>. á m. Tbe Times,
og fylgdist vel með því, sem gerðist
bak við tjöldin — eiginlega betur
en hinu, sem gerðist fyrir allra
sjónum.
Hann var á vettvangi er Þjóðverj-
ar lögðu undir sig Austurríki 1938
og Tjekkóslóvakíu 1939. Hann skrif-
aði greinar um þessa atburði, sem
voru lesnar um víða veröld. Og þeg-
ar bók hans um „Hrunadans heims-
veldanna“ (sem þýdd hefir verið á
íslensku) kom út, vakti hún óskifta
athygli um allan heim. Að vísu
voru margir farnir að lialda um
þær mundir, að stríðið væri óhjá-
kvæmilegt, en í bók sinni rökstuddi
Reed, að ])að væri óhjákvæmilegt.
Um það mál hafði enginn leysl eins
eftirminnilega frá skjóðunni og
hann.
„Rödd hrópándans* er tæplega
eins eftirtektarverð bók og „Hruna-
dans heimsveldanna“, en þó er hún
óefað ein af íhugaverðustu bókum,
sem komið hafa út nýlega á íslenslui.
Hún er stóridómur yfir Bretum
sjálfum, og það sýnir frjálslyndi
þeirra, að hún skuli liafa fengið að
koma út í Englandi. Því að Reed
mer undir hæ) sjer alla þá menn,
sem 'veittu stjórn Bretlands forstöðu
síðustu átta ár fyrir stríðið, eða
lengur, þó að harðastur verði dóm-
urinn um Neville Gliamberlain,
þennan ógæfusama stjórnmálamann,
sem trúði svo á friðinn, að liaun
vildi ekki sjá hætlurnar, sem voru
á hverju strái.
Reed hefir sjerstæða skoðun á
mönnum og málefnum. Hann kennir
í rauninni Brelum um slríðið, það
er að segja: „Ef Bretar hefðu vig-
búist i tima, þá liefðu Þjóðverjar
aldrei farið í stríð.“ Og ennfremur:
'!„Ef Bretar hefðu kynt sig betur hjá
Rússum, þá hefði Molotov aldrei gert
griðasamning við von Ribbentrop,
heldur hallast að vesturveldunum,
og ]>á hefði aldrei orðið stríð.“
Bókinni lýkur í febrúar 1 —41, og
nær þannig til viðburða hinna fyrstu
ófriðarára. En þó er þetta engin
styrjaldarsaga. Hún er öllu freinur
stjórnmálasaga. Og innan um koma
kaflar, sem lýsa hinum ósvikna ljóð-
íænu blaðamanni, svo sem „Loreley“
Betri mynd af loftárás á London
er varla hægt að hugsa sjer, þó að
hún segi aðallega frá einni einustú
stúlku.
Karl ísfeld hefir þýtt bókina,
prýðilega vel, eins og hans er vandi.
En það er talsvert mikið af prent-
villum í henni, bg raska sumar
þeirra meiningu.
smátt og smátt hverfa aí' sjó
og landi upp í loftiö, en aöeins
þaö, sem minna liggur á, muni
„halda sjer viö jörÖina“.
Ressar stúlkur feröuöust
isl i hjálparsveit kvenna
Sao Paulo en
.600 kilómetra lil jjess aö geta kom-
í Englandi. Önnur þeirra kom frá
hin frá Rio de Janeiro.
Sigur lireta i Norður-Afríku var ekki síst aö þaklca sveitum
þeim, sem ávalt fylgdu hernum og önnuðust viögerðir á skrið-
drekum þeim, sem löskuðust í eyöimerkurhernaöinum. Hjer
sjest ein af bifreiðum þessara viðgerðarmanna, sem er að
flgtja skemdan skriödreka á viögerðarstööina.
Á hverju ári eru reyktir um (5000
miljón vindlingar . í Ástralíu. Það
jafngildir nærri þvi 900 vindlingum
á mann á ári.
uðu Rómverjar í fornöld. Kölluðu
þeir þessa hlífðarskó gallicae, og
það kvað vera uppruninn að orðinu
galosja, eins og kallað er á vondri
íslensku og flestum alþjóðamálum.
Þrátt fyrir hinar miklu umbætur,
sem orðið hafa á slölckvitækjum á
síðustu áratugum, eyðir eldurinn þó
jafnan stórkostlegum verðmætum í
hverju siðuðu þjóðfjelagi. í Þýska-
landi einu brenna á hverju ári verð-
mæti fyrir um 400 miljónir marka.
Það mundi nægja til framfærslu
200.000 manns i heilt ár.
e+s i+s f*/ fo/ r+J
Sagt er að skóhlífarnar sjeu upp-
runnar í Suður-Ameríku, o'g það eru
Indiánar, sem við eigum að þakka
þéssa nytsömu uppgötvun, það er
að segja gúmmískóhlifarnar. En
hlífðarskó með þykkum sólum not-
Richard Washburn Child, scm áð-
ur var sfendihenna Bandaríkjanna i
Ítalíu, segir þessa sögu af Calvin
Coolidge forseta, sem var fámáll
möður með afbrigðum: „El'tir borð-
hald hjá forsetanum sggðist hann
þurfa að sýna mjer nokkuð og fór
með mig inn í annað lierbergi og
kveikti á Ijósi. Á þilinu blasti við
mynd af forselanum. Mjer fanst hún
svo slæm, að jeg vildi ekkert um
hana segja. Eftir langa • þögn fórum
við út og hann slökti. „Þetta geri
jeg líka — alveg eins og þjer,“
sagði hann og annað ekki.“