Fálkinn - 07.05.1943, Blaðsíða 2

2
F A L K I N N
„Veislan á Sólhaugiim" verðnr sýnd 17. mai.
Frú Gerd Grieq undirbýr leik-sýningu.
í fyrra, áður en frú Gerd Grieg
leikkona livarf hjeðan, varð það að
ráði, að reyna að fá hana til að
koma hingað aftur með vorinu og
undirbúa sýningu leiksins „Gildet
pá Solhaug“ eftir Henrik Ibsen, ef
ástœður yrði til, og helst leika hlut-
verk Margit í því. Síðan hefir verið
hljótt um það mál, en á fimmtudag-
inn í síðustu viku var frú Gerd sjálf
komin hjer í höfuðstaðinn, og dag-
inn eftir fengu blaðamenn að liafa
tal af henni, ásamt Guðlaugi Rós-
inkranz, ritara norræna fjelagsins
og S. A. Friid, norska blaðáfulltrú-
anum, á lieimjli þeirra lijóna Soffíu
Guðlaugsdóttur og Hjörleifs Hjör-
leifssonar.
Þar blasti við sjónum fjöldi teikn-
inga eftir Ferdinand Finne, iiinn
fræga búningateiknara Þjóðleikhúss-
ins norska. Og á borðum og stólum
var einhver ósköp af falfegum og
litskrúðugum efnum í búninga í
leiknum, en þeir eru margir.
Frú Gejrd greinir frá teikningun-
um og höfundi þeirra: „Ferdinand
Finne er ungur maður, en mikill
listainaður, og hafði unnið sem bún-
ingateiknari við Þjóðleikhúsið í Oslo
í nokkur ár fyrir strið. Nú starfar
hann sem liðsforingi á skrifstofu
flugliðsins. En hermálaráðherrann
gaf honum fri í nokrar vikur til
þess að teikna búninga í sýninguna
á „Veislunni á Sólhaugum“ og gera
fyrirmynd að leiksviðunum, en þau
eru tvö. Annað er skógurinn og hlað-
ið fyrir utan Iiæinn og liitt er stof-
an.“ Og svo sýnir hún tvö likön,
hvort öðru fallegra. Stofan er með
14. aldar sniði, eins og búningarnir
og alt gert í sapiræmi við það, sem
menn vita best um klæðaburð og
húsaskipan i Noregi á þeim tíma.
Frúin segir frá því, að liún hafi
átt sjerstakri velvild að mæta bæði
hjá norsku stjórninni og British
Council um alt, sem vissi að undir-
búningi málsins, svo sem liað að fá
efni i búningana, þrátt fyrir það að
alt slíkt er nú skamtað í Bretlandi.
„Veislan á Sólhaugum“ er eitt af
æskuverkum Ibsens, samið 1856. -—
Um það leyti sótti skáldið oft yrkis-
efni í fortíð þjóðarinnar, og leikur-
inn er hánorrænn. Fer vel á því, að
Norræna fjelagið lijer skyldi hafa
forgöngu að því að koma þessum
leik upp hjer á þjóðardegi Norð-
manna. En það er þetta fjelag, sem
liefir veg og vanda af sýningunni, að
því er Guðl. Rósinkranz, ritari fje-
lagsins skýrir frá. Leikurinn var
sýndur hjer fyrir tæpuin tuttugu ár-
um og Ijek Soffía Guðlaugsdóttir
jiá aðalhlulverkið eins og nú. En
bóndan á Sólhaugum leikur Valdi-
mar Helgason, Signýu systur Margit-
ar leikur Edda Kvaran, en Guðmund
Álfsson leikur Gestur Pálsson og
Knút Gæsling leikur Hjörleifur Hjör-
leifsson. Eru j)á talin helstu lilut-
verkin.
Það verður tilhlökkunarefni að
sjá þennan leik í þeim búningi, sem
frú Grieg velur honum. Og það þarf
ekki að efast um, að bjart verður
yfir þessu rómantíska leikriti Ibsens.
Asta Norðmann æfir dansana í leikn
um og Páll ísólfsson hefir samið
músík við hann .
»N or ðmaður inn«
„Fálkanum“ hafa borist tvö hefti
al' nýju riti, sem Norðmenn eru
farnir að gefa út, á ensku, í London.
Nefnist v*! þetta „Thc Norseman“
og er ritstjóri jiess hinn góðfrægi
rithöfundur dr. Jac. S. Worm-Miill-
er. Hann var áður ritstjóri eins
besta timaritsins á Norðurlöndum,
„Samtiden“, sem gefið var út i Oslo
og hafði fengið á sig almennigsorð
fyrir að flytja eingöngu úrvalsgrein-
ar um bókmentir og menningar-
strauma ])á, sem hrærðust utan Nor-
egs og innan.
Við fljótlega yfirsýn virðist rit-
stjórinn ætla að liaga útgáfu „The
Norseman“ líkt og gert var um
„Samtiden“ í gamla daga, og við
athugun á þessum tveim lieftum
verður manni Ijóst, hve margir af
andans inönnum Noregs eru nú í
útlegðinni. Ritnefndina skipa t. d.
lögfræðingurinn dr. Arnold Ræstad,
dr. Arne Ording, sem svo oft held-
ur yfirlitserindi í norska útvarpið
frá London, próf. Sommerfeldt, próf.
W. Keilþau, próf. A. H. Winsnes og
H. K. Lehmkuhl blaðamaður, sein
starfað hefir i London sem frjetta-
ritari um áratugi, m. a. fyrir „Tid-
ens Tegn“, en þaðan skrifaði hann
forðum liinar ágætu greinar um
heimspólitíkina. — Ýmsir þessara
manna eiga greinar í þessum tveim
heftum, sem út eru komin, en þar
eru lika greinar eftir ýmsa heims-
fræga menn erlendis, svo sem Ed-
vard Benes, forseta Tjekkoslóvakiu,
Harold Nicolson, Noel Baker og Gil-
bert Murray. Sigrid Undset skúld-
kona á ])arna ofurlitla lýsingu, sem
heitir „Vordagur í Noregi 1940“ og
N'ordahl Grieg tvö kvæði, annað
þeirra heitir „London“, en hitt heit-
ir „Eidsvoll og Norge“, og ér það
um herskipin, sem skotin voru í
kaf, við innrás Þjóðverja. Fræði-
maðurinn Gathorne-Hardy, sem
mörgum er kunnur hjer á landi,
hefir þýtt þetta kvæði á ensku.
Óskar Einarsson læknir veröur 50
úra 13. /). m.
Magnús Torfason (yrv. sýsliimaður
verðnr 75 ára 12. þ. m.
Þorhjörn Halldórsson trjesm. Hofs-
vallagötu 20 varð GO ára 6. maí.
anMwnninK
Bækur, sem hvert einasta barn
ætti að hafa með sjer í sveitina
er: Ferðin á heimsenda, Kátur
piltur táðar þýddar af Jóni
heitnum Ólafssyni, ritstjóra og
skáldi, af svo mikilli snild að
vart mun unt að gera það betur.
Efni þessara bóka er skemtilegt
og hollur lestur unglingum og
bcrnum og málið töfrandf;
Drekkið Egils-öl
Sigurinn í eyðimörkinni
Hjer í blaðinu hafa þráfaldlega
verið birtar myndir af hernaðinum
í eyðimörk Afríku. Lesendunum
hefir stundum fundist, að þessar
myndir væru nokkuð einhæfar, og
hver annari líkar. Þar sjást skrið-
drekar á ferð, fangatökur og þvi um
Jíkt. En sjálfur hernaðurinn sjest i
raun rjettri ekki.
En núna á mánudaginn var bauð
breski sendiherrann gestum á kvik-
myndasýningu, þar sem í lifandi
inynduni er sýnd lierferð Montgom-
ery alt frá ])ví að Rommelherinn,
sem kallaður var ósigrandi, sat um
E1 Alainein, að eins 60 lcm. lrá Al-
exandria og til þess að Montgomery
hafði rekið liann vestur alla Afriku-
strönd Libýu og vestur í Tunis. Það
er orðtak manna, að 8. lierinn og
Montgomery muni vera slerkasta
liersveit sem tekur þátt í þessu striði
en myndin gefur dálitla hugmynd
um hversvegna hún lilýtur að vera
það. í kvikmyndinni „Desert^ Vict-
ory<l sjer áhorfandinn hvílíkar
mannraunir hermennirnir í 8. liern-
um hafa orðið að þola, alt frá þvi,
að þeir risu upp úr skotgröfum
sinum við E1 Alamein i liaust og
þangað til þeir höfðu rekið „hinn
ósigrandi" her Rommels vestur í
Tunis, þar sem liann er nú í anda-
slitrunum.
Kvikmynd þessi er tekin af hin-
um opinberu yfirvöldum hernaðar-
ins, á landi og í lofti, og alls ekki
leitast við að gera hana úr garði á
þann hátt, sem ofl er um áróðurs-
myndir. Þarna tala verkin — ekk-
ert annað. Og fyrir alla þá, sem
lesa stríðsfrjettir dagblaðanna er
það ónielanleg útskýring, sem mynd-
in gefur, af liinum glæsilega 8. her,
sem vann sigurinn i eyðimörkinni.
Tilboð
óskast í ýmsan skipsútbúnað o. fl., sem bjargast hefir
úr M/s „Arctic“, eins og það liggur nú sumpart á Stakk-
hamri og sumpart í fjörunni við strandstaðinn við Stakk-
hamarsnes. Skrá yfir hluti þessa fæst hjá undirrituðum.
Tilboð, auðkent „Arctic“, sendist undirrituðum fyrir
mánudaginn 10. þ. m.
Reykjavík, 3. maí 1943.
TROLLE & ROTHE h/f.