Fálkinn - 11.11.1949, Blaðsíða 6
6
FÁLKINN
- LITLA SAGAN -
Hver silkifiúfan
upp af rniMrí
TLlANN PÉTUR i Norðurgarði varð
-*• þess áskynja af ýmsu, að jólin
voru farin að nálgast. Litli bærinn
hans uppi í hlíðinni hafði verið þveg-
inn endanna á milli og upp í rjáfur,
og Matja, konan hans, var að bardúsa
frá morgni til kvölds við bakstur,
ketsuðu og kertasteypu. Jú, það var
að koma jólasvipur á heimilið og Pét-
ur naut lífsins á flauels-sófanum við
ofninn. Um að gera að geta komið sér
þægilega fyrir í veröldinni, hugsaði
hann með sér og hann vann aldrei
meira en nauðsynlegt var.
— Hefirðu liugsað þér að vera iðju-
laus í dag líka! Pétur hrökk nokkra
þumlunga til á sófanum, þegar hvöss
kvenrödd boraðist inn í hlustirnar á
lionum. — Hér er ég önnum kafin
alla daginn en þú liggur inni, enginn
vatnsdropi í bænum og mjaðmahá
fönnin i bæjardyrunum og stéttinni.
Ef það kemur ekki fjörkippur í boss-
ann á þér þá skal verða önnur öld
hér i Norðurgarði. Hún reiddi renn-
votan gólfklútinn til höggs, en Pétur
varð fljótari að skríða undir sófann.
—Það liggur ekkert á þessu! Eg skal
saga í eldinn á morgun, svo sannar-
lega sem ég heiti Pétur, og vatn skaltu
fá eins og þú vilt, bæði í bolla og trog
og kirnur, og snjórinn skal hverfa
af stéttinni, ef þú bara ert ekki með
þennan asa. Hann gægðist varlega
undan sófanum en skreið til baka upp
að þili, þegar hann sá eldinn brenna
úr augum Mötju sinnar.
— Komdu framundan, letiblóðið!
Matja náði taki um öklann á honum
og dró liann fram. — Og peninga!
Matja hélt áfram lestrinum. Eigum
við nokkra peninga hér á heimilinu?
Bráðum koma jólin og þú hefir ekki
VITIÐ ÞÉR . . . . ?
hrært legg né lið til að verða þér úti
ufn aura. Hún tók málhvild til að
draga andann og þá kom Pétri ráð í
hug. — Peninga, vist skaltu fá pen-
inga, og það undir eins í dag. Matja
hrökk við þegar hún sá hve Pétur
varð ákafur, en svo rétti hún úr sér.
— Og hvernig? — Hænurnar okkar.
Pétur spratt upp og sagðist geta far-
ið í kaupstaðinn með hænurnar og
ungana og selt þær Olsen kaupmanni.
Þau hefðu svo mikið af hænsnum að
það sæi ekki högg á vatni, þó að
liann seldi eins og tólf. Matja mót-
iiiælti freklega. Hænurnar væru lienn-
ar eign. Hún hefði keypt þær fyrir
sína eigin peninga, og það væri of
snemmt að drepa þær. En Pétur skýrði
lienni frá að sér hefði dottið heillaráð
í hug meðan hann lá á sófanum. Nú
skyldu þau græða mikla peninga, en
til þess þyrfti liann að fá bæði verð-
lausu kjúklingana og svo verðlauna-
hænurnar. Og svo ólíklega vildi til að
Matja féllst á þetta og Pétur var ekki
seinn á sér út í liænsnahúsið og fór
að liálshöggva.
Svo sló hann saman stóran kassa
og raðaði hænunum og kjúklingunum
í liann. Lagði smæstu kjúklingana
neðst en feitustu hænurnar efst. Og
innan skamms var hann kominn af
stað með kassann á sleðanum.
Hann ók beint heim til Olsens kaup-
manns. Fékk tvo sterka menn til að
bera kassann inn í eldhús hjá kaup-
manninum. Hann vildi gjarnan kaupa.
— Hvað viltu fá fyrir .hænurnar þín-
ar, Pétur? spurði hann.
— Eg verð að fá 5 krónur, ef þér
veljið hænurnar úr, en ef ég fæ að
velja úr sjálfur skuluð þér fá þær fyrir
tvær.
Olsen féllst á það. Og nú fór Pét-
ur að kafa niður á botn eftir kjúkl-
ingunum. Olsen hafði aðeins séð verð-
launahænurnar. Nú tíndi Pétur úr
allt það, sem hann taldi óseljanlegt
og Olsen fékk það. Siðan gæti hann
selt Hansen keppinaut hans góðu hæn-
urnar. Hann mundi borga vel ef hann
frétti hvernig leikið hefði verið á
Olsen. En Olsen sá við þessu. — Eg
kaupi allan kassann, sagði hann,
Nokkrum mínútum seinna var Pét-
ur á heimleið á sleðanum. En nú var
hann dapur og hræddur. í fimmta sinn
tók hann upp budduna en hvernig
sem liann taldi gátu ekki orðið nema
30 krónur og 80 aurar í henni. En
aftur i sleðanum lá hálfflaska af
brennivíni, sem hann hafði keypt
handa Mötju.
Til vinstri:
Kvikmynd um Leclerc. — Á 9
ára afmæli frönsku andstöðu-
hreyfingarinnar var sýnd kvik-
mgnd um Leclerc hershöfðingja
á kvikmyndahúsum t París. Var
hann einn af frægustu herfor-
ingjum andstöðuhreyfingarinnar
en fórst í flugslysi 19 V7. Fyrir
utan eitt kvikmyndahúsið hang-
ir afarstór mynd af hershöfð-
ingjanum og þar er og skrið-
dreki hans en hermaður stend-
ur vörð og er með gunnfána
herdeildarinnar.
að enska stórskipið ,,Queen Eliza-
beth“ er stœrsta farþegaskip heims-
irts?
Stærð þessa mikla skips er 83.073
brúttó-registersmálestir, og það hef-
ir klefa fyrir 2.314 farþega, nefni-
lega 850 á I. farrými, 720 á II. far-
rými og 744 í svonefndum „túrista-
klassa“. Til samans borga farþeg-
arnir þegar hvert rúm er skipað,
050.000 dollara í fargjald milli South
ampton og New York, eða um 0
milljón krónur með nýja genginu,
og nema fargjöldin á I. farrými
talsvert meiru en á liinum farrým-
unum til samans. Fyrir lúxus-far-
rými verður að borga yfir 4000
krónur á dag.
að amerisku vísindamennirnir gigtar
lœknirinn Philip S. Hench og efna-
fræðingurinn Edw. C. Kendall hafa
verið 20 ár að báa til hið ntjja gigt-
armeðal Cortisone?
Hench komst á sporið um livaða
efni þyrfti , i gigtarlyfin, með því
að taka eftir því að fólk sem liefir
gulu fær ekki liðagigt, og ennfremur
að óléttar konur fá hana ekki. Eftir
margra ára leit tókst þeim Hench
ok Kendall að framleiða hormónalyf
sem þeir nefndu Cortisone. Það er
afardýrt og sjúklingurinn vcrður að
fá það á hverjum degi, því að ann-
ars hætta álirifin. — Á myndinni
sést amerísk stúlka, grasafræðingur,
með blómgaðan strophantuss, en sú
jurt vex í Mið-Afríku. Úr fræum
hennar fæst efnið, sem notað er í
Cortisone.
að matarsalt (natrium klorid) er eitt
nauðsgnlegasta efni í heimi?
Aldrei líður sá dagur að þér fáið
ekki salt í næringunni og auk þess
er salt notað i stórum stíl til að
lialda matvælunum óskemmdum. En
þó mikið sé notað af salti í ver-
öldinni þarf ekki að kviða þvi að
það þrjóti. Til dæmis má nefna að
á botni Baskuntsjaksvatns í Rúss-
landi eru 4.000 milljón smálestir at
salti. Bandarikin framleiða allra
landa mest af salti, en næst koma
Rússland, England, Þýskaland, Ind-
h.nd og Ítalía. Myndin er frá Afríku-
stiónd við Miðjarðarhaf, en þar ei
salt unnið úr sjó.
að stunga hinna stœrri sporðdreka-
tegunda i hitabeltinu er banvœn,
bæði fgrir menn og skepmtr?
Þannig telst til að i Mexico deyi
árlega yfir 200 manns af sporðdreka
biti, og liefir stjórnin því heitið
verðlaunum fyrir að drepa kvikind-
in. Árangurin hefir orðið sá, að yfir
100.000 af þessum hættulegu dýrum
eru drepin árlega.
Hinir niinni tegundir eru ekki eins
hættulegar fólki, en skepnur þær,
sem lenda í bitklóm þeirra clrepast
af eitrinu, sem þær spýta út úr
eiturbroddinum í halanum. — Hér
er mynd af sporðdreka.
Egils ávaxtadrykkir