Fálkinn - 10.03.1950, Side 4
4
FÁLKIM N
Þaut nú vélstjórinn upp stigann
og stýrimaðurinn og hásetinn
á hælunum á lionum. Einnig
kom nú kokkurinn upp þrátt
fyrir sinn lasleika. Vélstjórinn
hlóð nú byssurnar, og voru þær
hafðar til taks ef á þyrfti að
halda. Hinir fóru út á dekk.
Um kl. 61/2 vorum við komnir
að kafbátnum. Eins og fyrr get-
ur var hann algjörlega einkenna-
laus, en hrátt töldurn við okkur
þó vissa um, að hann væri þýsk-
ur. Við komum fyrst að bak-
borðshlið kafbátsins og liafði
hann ca. 40% slagsiðu til sljórn
horða. í turni kafhátsins voru
nokkrir menn og utan á turnin-
um hékk liópur af mönnum.
Veifað var með rauðu flaggi af
Vélbúturinn Skaftfellingur.
Skipstjórinn á v.b. Skaftfelling, Púll
Þorbjarnarson.
Þegar v.b. Skaftfellingur bjargaði 52
Þjóðverjum úr sökkvandi kafbáti.
í byrjun ágústmánaðar 1942
tók ég við skipstjórn á v/b
Skaftfellingi. Skipið var hlaðið
ísfiski í Vestmannaeyjum, og
var ferðinni lieitið til Fleetwood
með farminn. Skipshöfnin var
7 menn. Við létum í haf rétt eft-
ir miðnætti liinn 19. ágúst. Við
höfðum það liagstæðan vind, að
liægt var að Iiafa fokkuna uppi,
og létti það talsvert undir með
vélinni og tók sérstaklega velt-
una af bátnum, en talsvei*ður
hliðarsjór var. Matsveinninn
reyndist sjúkur og urðum við
hinir að skiptast á um að elda
fyrsta daginn, en allt gekk þetta
slysalaust. Þegar fór að líða á
kvöldið þann 20. fór veður
versnandi og jókst sjórinn. Gekk
báturinn nú ekki nema 4%—5
mílu á klukkustund, þótt liðugt
væri frekar. Siglt var algerlega
ljóslaust. Eg tók við vakt kl. 4
um morguninn hinn 1. Veður-
hæðin var þá ca. 6—7 vindstig
og mikill sjór. Laust fyrir klukk-
an 6 um morguninn þóttist ég
sjá einhverja fleytu á sjónum
allfjarri framundan á stjórn-
borða. Virtist mér fyrst í stað
þetta einna líkast því, að þar væri
björgunarbátur á seglum á ferð.
Taldi ég víst að um skipbrols-
menn væri að ræða og beygði
þegar í áttina til þeirra. Þetta
færðist nú óðum nær og jafn-
hliða birti af degi. Þegar klukk
an var um það bil eitt kortér
yfir sex, bar ég kennsl á, að
þarna var kafbátur á ferð ofan-
sjávar, en engin einkenni voru
sýnileg á honum. Þóttist ég nú
vita að um tvennt gæti verið
að ræða. Óvinakafbát, sem væri
laskaður og gæti ekki kafað,
eða þá kafbát frá bandamönn-
um. Sendi ég nú háseta, sem
var á vakt, út á dekk til að
fella fokkuna og draga upp
þjóðfánann, en kallaði samtím-
is niður í vélarúm til 2. vélstjóra,
sem liafði vörð, og sagði honum
að vekja frívaktina og segja
þeim að koma upp þegar í stað.
Fyrstur kom út úr káetunni 1.
vélstjóri og ætlaði hann beint
inn í vélarúm til að taka við
stjórn vélarinnar. Kallaði ég þá
til bans og bað hann að koma
upp og hlaða byssurnar, því
að kafbátur væri að nálgast
okkur. Við höfðum 1 vélbyssu
sem tók um 100 skot í einu, enn
fremur liöfðum við riffil, sem
tók 5 skot. Þá er rétt að' geta
þess, að ég hafði skammbyssu,
en í hana voru engin skot til.
turninum. Á framþilfari var
stór fallbyssa en rétt fyrir fram-
an liana var stórt gat á dekkinu
Gatið var óreglulegt og stóðu
trjáflísar út í gatið. Virtist okk-
ur dekkið eingöngu úr timbri,
en ekki að um trjáklætt járn-
dekk væri að ræða. Önnur fall-
byssa var á afturdekki og dingl-
aði hún laus og var sýnilegt,
að kafbáturinn var einnig lask-
aður að aftan. Eftir að hafa
athugað aðstæður kallaði ég yf-
ir til kafbátsmanna á ensku,
að ég mundi reyna björgun með
því að láta bjargfleka reka til
þeirra. Var nú bjargflekanum
varpað útbyrðis og við liann fest
lj4 tommu tó. Þegar flekinn
var kominn miðja vegu á milli
slitnaði tóið af sjóganginum
og sá ég' þá, að björgun mundi
ekki lánast á þann hátt. Fór ég
nú eins nærri og unnt var og
bað þá að vera viðbúna. Sigldi
ég nú aftur fyrir kafbátinn og
beygði fram með stjórnborðssiðu
og nam staðar í ca. 2—3 faðma
fjarlægð. 5 kastlínum var kastað
frá okkur yfir á kafbátinn og
náðu allar, en enginn virtist
þora að sleppa sér frá turnin-
um til að taka línurnar og dróg-
ust þær út af kafbátnum. Þrisv-
ar var tilraun þessi gerð en allt
kom fyrir elcki, enginn virtist
voga sér frá turninum. Kom
ég nú enn í fjórða sinn og bað
ixienn mína að liafa kastlínurn-
ar aðeins til taks, en kasta þeim
ekki yfir. Kallaði ég nú yfir og
skipaði þeim að lienda sér í
sjóinn, en skilja öll vopn eftir.
Fyrst i stað virtist enginn ætla
að lireyfa sig, en þar kom loks
að einn henti sér til sunds og
var samstundis lient til lians
línu og liann dreginn að Skaft-
fellings og innhyrtur. Gekk þetta
svo rösklega, að maðurinn lief-
ir ekki vörið meira en 1 mínútu
í sjónum. Leitað var að vopn-
um á honum um leið og hann
var tekinn inn. Við þetta virtist
kjarkurinn aulcast hjá Þjóð-
verjum, því að nú hentu um
40 menn sér í sjóinn samtímis.
Fæstir þeirra voru syndir, en
kastlínum og bjarghringum var
kastað til þeirra og geklc greið-
lega að ná þeim inn, en aðgæta
verður, að aðeins voru 4 menn
frá Skaftfelling við að innbyrða
og ekki yfir 3—4 menn af Þjóð-
verjum lijálpuðu lil að innbyrða
félaga sína. Á öllum var leitað
að vopnum og þeir síðan reknir
fram undir hvalbalc eða niður
í hásetaklefa. Þrátt fyrir það
þólt greiðlega gengi að innbyrða
hrakti þó G menn af hópnum
í hurtu og varð að keyra eftir
þeim j>ó nokkurn spöl. Allir voru
Þjóðverjarnir í bjargbeltum og
flestir í tvennum. Þegar komið
var að kafbátnum aftur frá jiví
að sækja jiessa sex menn, petlaði
sama að endurtaka sig. Þeir
voru ragir að henda sér í sjó-
inn. Loks höfðum við jió náð
Kafbúturinn kemur upp á yfirboðiö. Nokkrir menn komnir upp.