Fálkinn - 01.06.1951, Side 5

FÁLKINN
5
námssvæði vesturveldanna. Hver
veit nema hann næði i ein-
hverjar „dagbækur“ þar. Hon-
um dugði ekki að notast við
þær upplýsingar sem komu sjálf
krafa. Hann varð að leita uppi
fólk, sem vissi meira en það
vildi segja.
II.
Hitler hélt síðasta fundinn
með herforingjaráði sinu 22.
apríl. Þar biluðu taugarnar í
honum fyrir alvöru, og hann
sendi herforingjana burt. Sjálf-
ur sagðist hann ætla að verða
í Berlín. Það er á huldu livað
gerðist næstu daga. En vitni
lilutu að vera til, þeir sem voru
í byrginu með Hitler. Hverjir
vor'u þeir og livar var þá að
finna?
Fyrst bjó Trevor Roper til
skrá um þá, sem að jafnaði
voru á aðalstöðvunum: liers-
liöfðingja, stjórnmálamenn,
þjónustufólk, varðmenn og her-
menn. Næst var að leita þetta
fólk uppi í fangabúðunum.
Þeir sem höfðu farið á burt
fyrir 22. apríl mundu flestir
vera þar. Og þegar þetta fólk
hefði fundist mundi verða hægt
að gera sér grein fyrir hverjir
urðu eftir í byrginu. En hvernig
átti að finna fólkið, i landi þar
sem enginn vissi livar annar var
niðurkominn, þvi að flestir fóru
huldu höfði.
Það var góð rannsóknarað-
ferð að skipta viðfangsefninu í
marga afmarkaða flokka. Ef
maður liugsar rétt þá er alltaf
hægt að skipta í tvennt — það
sem ekki á heima í þessum
flokknum á að vera í hinum. í
stuttu máli var þetta fólk ann-
aðhvort í fangelsi — og með
mikilli fyrirhöfn tókst að hafa
upp á sumu af því þar — eða
það var ekki í fangelsi, en þá
var ekki minni vandi að finna
það en títuprjón á Skeiðarár-
sandi. Jú, hægara þó, þvi að
títuprjónninn týndist ósjálfrátt
en manneskjan hefir eitthvert
markmið. Hvert mundi fólkið
helst leita i sigruðu landi? Kann-
ske til einhvers kunningja.
Trevor Roper átti að hafa
lokið rannsókn sinni fyrir 1.
nóvemher. Og þá hafði hann
fundið sjö manneskjur, sem
höfðu verið hjá Hitler til síð-
ustu stundar: þrjá hermenn úr
lífverðinum, eina skrifstofu-
stúlku, bilstjórann Kempka og
tvær konur, sem höfðu leitað
hælis í byrginu. Hann byggði
skýrslu sína á því sem þetta
fólk sagði lionum, og sömuleið-
ds bók sina: „The last days of
Hitler.“
Goebbels hafði sagt satt. Hitl-
er dó 30. apríl 1945. Þeirri nið-
urstöðu komst Trevor Roper að.
En nú má spyrja: er þessum
sjö þá trúandi? Geta þau ekki
hafa komið sér saman um
hvað þau ættu að segja. Hafði
Hitler ekki lagt á ráðin um að
blekkja heiminn, eftir að hann
væri liorfinn?
Það er létt að ganga úr skugga
um það, segir liöfundurinn. Því
að ef sjö manneskjur hafa kom-
ið sér saman um að ljúga þvi
sama, þá er ekki annað en að
spyrja þær um eitthvað atriði,
sem þær hafa ekki húið sér til
svar við. Og þá fer viðkomandi
annaðhvort undan í flæmingi,
eða svörunum ber ekki saman.
En svo er líka hægt að fara
aðra leið. Ef fólkið segir satt
þá verða svörin aldrei alveg
eins. Spyrji maður nógu lengi
verður alltaf eitthvað sem
skakkar, og það er sannleiks-
vottur! Því að hver sér atburð-
inn með sínum eigin augum og
minnist lians með sínum hætti.
Sá sem lieyrir öll vitnin segja
frá, sér af hverju munurinn
stafar, og hvernig livert vitnið
um sig gefur brot af öllum
sannleikanum. Ilér er eitt dæmi:
SS-varðmaðurinn Karnau
sagði að liann hefði séð málið,
sem Hitler og Eva Braun voru
brennd á. Það fór að loga í lík-
unum undir eins likt og af sjálfu
sér. Bílstjórinn Kempka sagði
söguna allt öðruvísi. — SS-mað-
urinn Gúnsche kveikti í líkun-
um, og „þetta sá ég með eigin
augum,“ sagði Kempka.
Báðir höfðu rétt fyrir sér,
eða öllu lieldur: báðir sögðu
satt um það, sem þeir höfðu
séð. Gúnsche stóð í byrgis-
munnanum, þar sem hann var
nokkurn veginn öruggur fyrir
sprengjuregninu, og þaðan kast-
aði hann kyndli á bensínvotan
dúkinn, sem breiddur hafði ver-
ið yfir líkin. Karnau stóð uppi
i varðturninum og sá ekki inn
í munnann, þar sem Gúnsche
var. Hann sá aðeins eldinn, sem
gaus upp úr dúknum. Ef þessir
tveir menn liefðu búið til sög-
una fyrirfram mundi framburð-
þeirra hafa orðið eins.
III.
Það er hættulegt að skrifa
sögu um viðlburði sem eru að
gerast. Því að alltaf kemur eitt-
hvað nýtt fram í málinu eftir
á. Nýjar sannanir.
Sumarið 1945 kom náungi til
hresku herstjórnarinnar í
Hannover. Hann kallaði sig
George Thiers, og sagðist vera
fyrrverandi iblaðamaður frá
Luxemburg. En nokkru siðan
vaknaði grunur um að maður-
inn liefði verið með falsað vega-
hréf. Milli laga á fötunum hans
fannst plagg — afrit af „einka-
og stjórnmálaerfðaskrá” Adolfs
Hitlers.
Hver var hann svo, þessi
Thiers?
Hann var Þjóðverji og hét
Heinz Lorenz, og hafði verið í
byrginu til síðustu stundar.
„Erfðaskráin" hafði verið gerð
i þremur eintökum, sagði hann.
Það sama stóð í símskeyti frá
Goebbels til Hitlers, svo að þetta
studdi livað annað. Ekkert ein-
takið liafði komist þangað sem
það átti að fara, svo að til þess að
ná í þau varð að ná í mennina
sem höfðu verið sendir með þau.
Þeir voru majór nokkur, ,/o-
hannmeier að nafni og SS-for-
ingi sem hét Zander.
Það reyndist auðvelt að finna
Johannmeier. Hann bjó heima
hjá foreldrum sínum. Hann
hafði ekki neina erfðaskrá, en
hafði fylgt mönnunum, sem
voru með þær, gegnum víglín-
ur Rússa. Nú stóð allt og féll
með því, sem Zander segði, ef
í liann næðist. Það kom á dag-
inn að hann var kvæntur. Ivon-
an hans bjó hjá fólki sínu í
Hannover, og liún var fús á
að tala. Að því er hún best
vissi var Zanders dauður. En
ef liann væri lifandi þá mundi
hann vera einhvers staðar i
Þýskalandi, hjálparlaus og ráða
laus, og „Intelligence Service“
mundi finna liann. Hún sýndi
myndir af honum og lýsti lion-
um út í æsar og hjálpaði spyrj-
endunum á allar lundir. En þeim
varð ekki ágengt samt, þrátt
fyrir alla lijálpina, því að frú
Zander var slægari en þá grun-
aði, og þótti vænt um bónda
sinn. Hún hafði alltaf samband
við hann. En skyldfólki sínu
sagði hún að hann væri dauð-
ur. Þá var auðveldara fyrir
hann að leyna sér.
En svo tókst á endanum að
uppgötva að Zander var bráð-
lifandi og kallaði sig Paustin
og vann hjá garðyrkjumanni í
Bayern. Og nú var hægur vandi
að ná í hann. Zander var „von-
svikinn hugsjónamaður“. Hann
sagði allt sem hann vissi. Plagg-
ið var í handtösku lijá kunn-
ingja hans. En þegar þangað
kom hafði liann afhent töskuna
setuliði í bænum. Þar fannst
lijúskaparvottorð Hitlers og tvö
eintök af erfðaskránni.
En hvar var þriðja eintakið.
Johannmeier var yfirheyrður á
ný. Hann var fátalaður og illur
viðskiptis. Loks viðurkenndi
hann að eintakið væri í fórum
hans.
Hann hafði grafið það niður
i gai-ðinum hjá sér, ásamt hréfi
sem fylgdi. Og þar með þótti
gátan ráðin um Hitler.
En tveimur spurningum er
ósvarað enn. Enginn veit hvað
orðið hefir af Martin Bormann,
maðurinn átti að verða arftki
Hitlers. Og enginn veit heldur,
hvað orðið hefir af brunaleif-
unum af líkum Ilitlers og Evu
Braun.
STÆRSTA RÚÐA,
sem nokkurn tíma hefir verið stcypt
i veröldinni var nýlega fullgerð í
glergerð einni i Lancashire. Hún er
nær 17 inetra löng og 2V-± meter á
breidd og á að vera í einum sýn-
ingarskálanum á sýningunni miklu
i London, sem hófst i inaímánuði.
Adolj Hitler og von Ribbentrop.