Fálkinn - 23.08.1961, Page 13
KYNJAFOLK
J Múnaþinqi
gata að bæjarbaki. Þá leið geingu Fjósa-
systkin í kirkjuna, og aldrei aðra.
Og þær eru ófáar sögurnar, sem geing-
ið hafa um hætti þeirra.
★
Eitt sinn lágu Fjósasystur við í Fjósa-
seli, er þær stunduðu grasatínslu. Með
þeim var stúlka, Hallfríður að nafni.
Bar þá svo við í regni og þoku, að pilt-
ur einn ellefu eða tólf ára, villtist til
þeirra í selið og var hrakinn og gist-
íngar þurfi. Þær systur höfðu aðeins
tvö fletin í selinu, og var þeim nú
ærin gáta, hvernig þær gætu hýst karl-
mann þennan án þess að hann snerti
þær. Þuríður lagði til að hann yrði vaf-
inn í reiðver og bundið utan um og
hann látinn liggja þannig í einu horni
kofans. Ingibjörgu kom þá til hugar að
dreingnum gæti orðið kalt með þessu
móti; sá hún ekki annað ráð vænna
en að vaka yfir honum svo þær væru
óhultar. Hallfríður tók af skarið og
sagðist geta stúngið honum inn undir
hjá sér, og það gerði hún. Undruðust
systurnar mjög áræði hennar, en urðu
hálftíhvoru feignar, enda var þá mey-
dómi þeirra borgið að sinni.
Varúðarráðstafanir Fjósasystra hafa
þó einhvern tíma brugðizt, því svo fór
að Skagfirðíngur einn er Jón hét, gerði
Guðrúnu Árnadóttur olétta. Þegar hún
tók léttasóttina, var hún stödd uppi 1
fjalli, nálægt Fjósaseli, og lagðist þar
fyrir í laut. Systkini hennar geingu
þess ekki dulin, hvernig ástatt var, enda
þreyttust þau aldrei á því að telja fyrir
henni hvílíkur glæpur hennar væri. Þau
fluttu hana nú til selsins, og er systur
hennar ræddu um hvern umbúnað hún
þyrfti, kom hljóð úr horni; það var
Illugi:
Berið þið undir hana grjót og staura.
Gáðu að þér, Illugi, hún er þó systir
okkar.
Til verra hefur hún unnið, svaraði
Illugi.
Þau systkinin töldu jörðina svo eitr-
aða þar sem Guðrún hafði lagzt, að þau
rifu hrís, slógu í það eldi og brenndu
grassvörðinn.
Af fæðingunni er það að segja, að
Guðrún ól tvö meybörn; og er hún var
heil orðin eftir leguna, skipaði Þorberg-
ur henni að biðja systkini sín fyrirgefn-
íngar á broti sínu. Gekk Guðrún þá
fyrst fyrir íngveldi og bað hana afsök-
unar á glæpnum.
Bið þú guð að fyrirgefa þér fyrst,
svo mun ég gera það líka, svaraði íng-
veldur.
Er Guðrún gekk fyrir Þuríði með
sömu bæn, svaraði hún;
Brennt barn forðast eldinn, láttu þig
aldrei henda þetta oftar, svo mun ég
fyrirgefa þér.
íngibjörg kvaðst fyrirgefa henni, en
kærast væri sér að hún færi af heim-
ilinu. En þegar Guðrún gekk fyrir 111-
uga, brást hann reiður við og mælti:
Djöfullinn fyrirgefi þér, en ég ekki;
ég skal aldrei fyrirgefa þér það, þú hef-
ur gert allri ætt þinni skömm, lífs og
liðinni og svipt öll systkin þín öllum
geistlegheitum sínum.
Guðrún gekk þá út ú hlað og mætti
Þorbergi með fyrirgefningarbón áína.
Hann svaraði:
Ef þú vilt vera, farðu þá inn og
spinndu.
Guðrún fékk því að vera áfram á
heimilinu, en eftir þetta kölluðu systkin
hennar hana aldrei annað en Fortöpuðu-
Gunnu.
★
Annað barn Guðrúnar dó úngt, en
hitt var skírt Guðrún og varð fyrri kona
Beina-Þorvalds Jónssonar, sem kunnur
var af Beinamálinu og síðar verður get-
ið. En þau urðu lok Fortöpuðu-Gunnu,
að hún drukknaði í Svartá. Bóndi nokk-
ur, Ólafur Sveinsson í Finnstungu, fann
hana skaddaða mjög og sagði frá fundi
líksins heima á Fjósum. Þá sagði Illugi:
Hún var skaðskemmd og skammlega
étin, því á henni sátu sjö ernir.
Og enn mælti hann:
Mér þótti verst hún brúkaði nýja
hettu, illa fór prikið góin, en bakkurlið
í pilsinu var spandurnýtt og sauðsvart,
góin.
Ekki vildi Illugi að líkinu væri neitt
sinnt, sagði að réttast væri að sá ætti
fund sem fyndi. Eingu að síður var
Guðrún þó jörðuð í Bólstaðarhlíð.
Eftir það þótti þeim systkinum eitt-
hvað ekki aldæla um hina látnu systur,
því þau þóttust verða vör við slæðing
eftir hana. Varð það gárúngunum drjúg
átylla til bellibragða við þau.
Illugi var hnýsinn og gefinn fyrir
bæjaráp. Eitt sinn í slíkri ferð kom
hann til Bólstaðarhlíðar og bað séra
Björn að hjálpa sér um hefilspæni, vafa-
laust til eldsneytis. Prestur tók því vel,
lét í poka Illuga og batt á hak honum.
Illlugi hélt nú heimleiðis, erindi feg-
inn, en innan skamms fór að kárna
gamanið; hann fór að heyra bresti að
baki sér. Það vafðist ekki leingi fyrir
honum hvað vætta þar færi; hver önn-
ur en hún Fortapaða-Gunna, systir hans
sáluga:
Bölvaðir veri í þér hvellirnir, góin.
Látunum linnti þó ekki, þar til Illugi
kenndi hita á hálsi og baki og loga
tók á honum hárið. Skar hann þá 1
flýti á bandið og fleygði byrði sinni
burt. Hún stóð í ljósum loga. Frá fyrir-
burði þessum sagði Illugi mörgum, og
hann varaði sér Björn stránglega við
að fara þessa leið einn síns liðs. Prest-
ur hefur vafalaust tekið vel í það, án
þess að láta nokkuð uppi um það, að
hann hafði kveikt í pokanum á baki
Illuga.
Frh. á bls. 32
Þegar iík Guðrúnar fannst, sagði lilugi:
„Mér þótti verst hiín brúkaði nýja hettu,
iHa fór prikin, góin, en bakkurlið í
pilsinu var spandursspánýtt og sauðsvart...
SKEMMTILEG ÍSL FRÁSÖGN EFTIR ÞORSTEIN FRÁ HAMRI
FALKINN 13