Fálkinn - 18.01.1965, Blaðsíða 13
Það er alltaf gaman að hlusta á
Björgu Guðnadóttur segja frá.
Stóru augun hennar glampa, ótal svip-
brigði leika um sérkennilegt andlitið,
Og dimmklingjandi röddin rifjar upp
gömlu dagana, þegar hún var þekkt
söngkona og kom oft fram opinberlega
á konsertpalli og í útvarpinu. Margt er
Björgu vel gefið. en til viðbótar ýms-
um jarðneskum hæfileikum býr hún
yfir dulrænum gáfum, er ósjaldan hafa
vakið furðu vina hennar og kunningja.
Ekkert er henni fjær skapi en að flíka
þeim að óþörfu, þó að hún sé fús til
að „kíkja í spil“ fyrir góða vini og láti
ekki ganga eftir sér, þegar raunveru-
legt áhugafólk biður hana að segja eitt-
hvað frá reynslu sinni. En að jafnaði
er hún hlédræg og vill sem minnst úr
hæfileikum sínum gera.
Ein undantekning er samt á þessari
reglu hennar — DRAUMURINN. Um
hann vill hún gjarnan tala. Ekki svo
að skilja, að Björgu hafi ekki dreymt
marga merkilega drauma um ævina,
en draumurinn er í sérflokki. Þótt liðin
séu átján ár, frá því að hún varð fyrir
þessari einkennilegu reynslu, man hún
hvert smáatriði jafngreinilega í dag og
morguninn sem hún hrökk upp með
andfælum, löðursveitt og skjálfandi,
steinhissa að vera enn á lífi hér í heimi
og sannfærð um að hafa hlotnazt sú
náð að kynnast af eigin raun því til-
verustigi, er bíður mannanna barna
handan hliða dauðans.
„Ég hef aldrei hikað við að segja frá
DRAUMNUM — mér hefur fundizt það
vera skylda mín að miðla hverjum sem
heyra vildi af þessari reynslu minni.
í hvert sinn er eins og ég lifi hann
upp aftur, ég sé enn á ný koldökkan
sjóinn og eyðilega ströndina . . .“
Og augnaráð hennar verður fjarrænt.
Hún man ekki lengur eftir áheyrend-
um sínum, hún talar hálft í hvoru við
sjálfa sig, hálft í hvoru líkt og ósjálf-
rátt.
— Ég var stödd um borð í stóru
skipi innan um mikinn mannfjölda. Mér
fannst líða langur tími og ég vissi
hvorki hvar við vorum ná hvert ferð-
inni var heitið. Það skipti kannski ekki
máli, ef til vill skipti ekkert máli leng-
ur.
Allt i einu gerði ég mér grein fyrir,
að ég stóð úti við borðstokkinn ásamt
ungum pilti og ungri stúlku, sem héld-
ust í hendur. Hitt fólkið var horfið,
og við þrjú vorum ein eftir í skipinu
Ekki kom það mér samt á óvart. Ég
horfði út á sjóinn, sem var orðinn kol-
svartur. Hvergi sást til lands, en þó
vissi ég að við vorum að nálgast strönd-
ina. Það var dimmt, himinninn dökk-
grár og drungalegur, þykkt mistur lagð-
ist yfir okkur og eina birtan var dauf,
gráleit skíma.
Þá beindist eftirtekt mín að litlum
báti, sem barst áleiðis til okkar út úr
sortanum. í honum sat maður í hvítri
skikkju við árar. Mér varð ljóst, að
hann kom þeirra erinda að sækja okkur.
Og það skipti engum togum: jafnskjótt
sem þeirri hugsun brá fyrir, sátum við
öll þrjú hjá honum í bátnum. Ég horfði
á hann, og þá flýgur í huga minn: „Þetta
getur ekki verið nema eitt... og nú verð-
ur ekki aftur snúið.“
Dauðinn hlaut að hafa læðzt að mér
óvænt, en ég óttaðist hann ekki. „Það er
ekki um annað að gera en taka þessu,“
hugsaði ég með mér, og ég var undarlega
róleg, eins og ég væri að feta mig áfram
eftir fyrirfram ákveðinni slóð.
Við lögðum að landi við bryggjusporð
einn lítinn, og ég sé, að ströndin er ekk-
ert nema hraungrýti. Hvert sem mér verð-
ur litið, mætir auganu ekki annað en grjót,
grjót og aftur grjót. Á vinstri hönd stend-
ur húskofi rétt við sjóinn, vafalaust dval-
arstaður ferjumannsins í hvítu skikkjunni.
Við stigum á land, og leiðsögumaður
okkar sneri sér að unga fólkinu.
„Þið hafið ávallt óskað ykkur að geta
eignazt lítið bóndabýli,“ mælti hann þýð-
lega. „Sjáið þið nú.“
Og hann lyfti hægri hendi og benti
út í grátt mistrið. Ég leit í sömu átt og
sá, að þar birtist skyndilega grösug hlíð.
í henni stóð indæll lítill bær, og á túninu
kringum hann voru sældarleg húsdýr á
beit. Og upp að bænum lá beinn vegur
frá fótum okkar.
Pilturinn og stúlkan horfðu hvort á
annað, og ásjónur þeirra geisluðu af gleði
og hrifningu. Það duldist ekki, að óska-
draumur þeirra hafði rætzt.
Þau tókust í hendur og leiddust af
stað til nýja heimilisins síns, en ég stóð
eftir hjá ferjumanninum, og skyndilega
var þetta allt horfið. Ég sá ekki lengur
unga fólkið, ekkert býli engan veg, að-
eins grátt og kuldalegt hraungrýtið og
þungan, dimman himin.
Ég sneri mér að ferjumanninum sem
enn stóð við hliðina á mér og sagði við
hann: „En ég? Hvert á ég að fara?“
Hann leit á mig, eins og hann hefði
ekkert hugsað út í það fyrr, benti á grjót-
ið og svaraði: „Þú átt að fara og gróður-
setja blóm þarna.“
Að svo mæltu gekk hann inn í hús sitt
og skildi mig eina eftir á ströndinni.
Ég stóð lengi í sömu sporum og virti
fyrir mér gráa auðnina og mér fannst
Frú Björg Guðnadóttir á yngri árum. Björg er gift Eiríki Pálssyni lögfræðingi,
fyrrverandi skattstjóra í Hafnarfirði.