Verkalýðsblaðið - 19.04.1977, Qupperneq 6

o
VERKALÍDSBLAÐIÐ
4. tbl. 19. apríl - 17. maí 1977
ASI
til samnmga. Þessar raddir
náðu meira að segja inn í
stjámir ýmissa verkal/ðsfálaga,
einkum ilt um land. En n\i fyrir
yfirstandandi samninga, lagði
ASl-forystan ekki í að láta
bera upp umboð til handa sár
f verkalýðsfálögunum. Hiín
vissi sem var, að andstaðan
gegn samflotinu i samningavið-
ræðunum var mjög hörð og að
tvísýnt yrði um árslit, ef geng-
ið yrði til kosninga xun m£Lið.
Samkvæmt 5. grein vinnumálalög-
gjafarinnar er einstakt státtar-
fálag lögformlegur samningsaðili
um kaup og kjör meðlima sinna.
Samkvæmt þessu hlýtur fálagið
að þurfa að gefa formlegt umboð
sitt þeim aðila sem semur fyrir
það, enda hefur sá háttur verið
Sókn
frh.af bls.l
hafður á í undanfömum samning-
um.
Af framansögðu ætti að vera
ljást, að samninganefnd ASl hefur
ekkert umboð til að semja fyrir
hönd aðildarfálaganna lyfirstand-
andi samningaviðræðum.- Sllkt er
alger lögleysa og brftur auk þess
I bága við allar hefðir I verka-
lýðshreyfingunni.
ASl-forystan, atvinnurekendur
og rfkisvaldið stefna markvisst
að þvf að auka miðst jámarvald
Alþýðusambandsins f verkalýðs-
hreyfingunni og drepa með því
niður allt lýðræði og baráttu
verkaiálks. I ljási þessa verðum
við að skoða samningaaðferðir
ASl-páfanna. Þær þjána í raun
státtaandstæðingnum: atvinnu-
rekendum og ríkisvaldi þeirra.
frh.af bls.l
var ákveðið að baknefndin kysi
svokallaða "tenginefnd", skipaða
5 mönnum, sem bæri- ábyrgð á
skipulögðum tengslum við vinnu-
staði.á meðan á samningsgerðinni
stendur, Skal það m.a. gert með
fráttabráfi og skipulagningu
vinnustaðafunda. Er þetta stárt
skref í þá átt að auka lýðræði
og virkni hins almenna fálaga í
Sákn. Það hefur þvf vakið undrun
og reiði fálaga, að forysta fál-
agsins kom í veg fyrir kosningu
"tenginefndarinnar", á fyrsta
fundi baknefndar og þáttist ekki
kannast við fundarsamþykktina
iar að látandij A fundinum hafði
þá meira að segja formaður fálags-
ins lýst fyllsta stuðningi við
hugmyndina um "tenginefnd"J
Vinnubrögð sem þessi eru tfð
í verkal/ðshreyfingunni og ber
það glöggt vitni um hversu
djápt hreyfingin er sokkin eftir
nær 40 ára státtasamvinnuforystu.
VERKALfÐSBLAÐID lýsir fyllsta
stuðningi við baráttu Sáknar-
kvenna og skorar á þær að standa
vörð um lýðræðið I fálaginu og
halda átrauðar áfram baráttu
sinni gegn státtasamvinnunni,
hvar og hvenær sem hiín birtist.
Hjúkrunarfræðingar
frh.af bls.l
valdsins, þar til nokkrum dögum
fyrir 1. apríl var að framlengja
uppsagnarfrestinn um þrjá mánuði.
Dagblöðin sýndu málinu sömuleiðis
takmarkaðan áhuga. Öll voru þau
þá samtaka um að taka afstöðu
gegn uppsögnunum. "Málgagn sásíal-
isma, verkalýðshreyfingar og
þjáðfrelsis", Þjáðviljinn, áskap-
aðist yfir því hve háar kaupkröf-
ur hjilkrunarfræðinga væru, jafn-
framt því sem hann ál á getgátum
um hvort þeir stæðu við uppsagnir
símar. "Alþj?ðu"blaðið kallaði
uppsagnimar ábyrgðarleysi, þar
sem sáknarst&Lkur hefðu mun lægra
kaup. Sárhvert borgarablað pred-
ikaði "launajöfnuð". "Hálaunaháp-
ar" eins og hjákrunarfræðingar
hefðu engan rátt til að krefjast
kauphækkunar. Verkalýðshreyfingin
Lþ.e. forystan) ták undir með
málpípum borgaranna með því að
hunsa málið og sýna hjákrunar-
fræðingum engan stuðning.
Sainþykkt að fresta
Eftir að yfirvöld höfðu látið
kröfum hjiíkrunarfræðinga ásvarað
I hálft ár og neitað öllum samn-
ingaviðræðum, sendi fjármálaráðu-
ney-tið bráf til hvers og eins,
dagsett þ. 28. mars. Þar var
gefið loðið loforð um að "kjör
hjilkrunr'rfræðinga verði tekin til
sárstakrar meðferðar" og þeir
beðnir að vinna áfram. Næsta
kvöld táku hjákrunarfræðingar þá
ákvörðun að fresta aðgerðum.
Næsta haust mim aftur reyna á
baráttuþrek hjákrunarfræðinga.
A fundinum, þar sem frestunin
var ákveðin, var jafnframt sam-
þykkt að fá fleiri til liðs -
þ.e. hjúkrunarfræðinga á Lands-
spftala, Kleppi og fleiri stöðum,
Þeir hyggjast láta uppsagnimar
koma tafarlaust til framkvæmda,
meti þeir samningana I sumar og
haust sár i áhag.
Lærdámar
Allar aðgerðir hjákrunarfræð-
inga á hausti komanda hljáta að
mðtast að miklu leyti af þvf,
hvemig þeir meta undangengna
baráttu. Hár skal reynt að benda
á nokkra mikilvægustu lærdáma
hennar.
1 fyrsta lagi þarf enginn að
báast við að fjöldauppsagnir
þessar mæti öðm en hatrömmum
fjandskap ríkisvalds, atvinnu-
rekenda, verkalýðsforystunnar að
meira eða minna leyti, og fjöl-
miðla. Við þessum árásum verður
að bregðast þannig að samstaðan
inn.á við herðist - t.d. með
tíðum fundum, dreifiritum o.þ.h.
- og þannig að alþýða manna sá
upplýst um hvað raunvemlega bái
að baki baráttunni. Til þessa
þarf gott skipulag, þvf ekkert
tækifæri má láta ánotað. Hjákrun-
arfræðingar læra það væntanlega
f haust, hversu vel er að marka
loforð andstæðingsins. á þessu
stigi er aðeins hægt að benda á,
að sjaldan hefur reynst vel að
gefa honum sjálfdæmi f deilu-
málunum.
I öðm lagi hafa hjiíkrunar-
fræðingar átt við að etja tor-
tryggni almennings. á þessari
tortryggni hefur verið alið af
svokallaðri launajöfnunarstefnu
sem sameiginleg er bæði ASl og
vinnuveitendum. Það er sil stefna
sem borgarablöðin fylgdu er þau
hömmðu á hversu "gáð" kjör
hjákrunarf ræðinga væm, og fengu
þá niðurstöðu að engir aðrir en
láglaunamenn hefðu rátt til að
krefjast kauphækkunar. En mark-
mið launajöfnunarstefnunnar er
ekki annað en að gera allt launa-
vinnufálk á Islandi að láglauna-’
fálki. Gegn þessu dugir ekki
annað en að upplýsa alþýðu manna
vel um hver raunveruleg kjör
hjákmnarfræðinga em, og skipu-
lagður áráður af hálfu þeirra um
fulla samstöðu þeirra með öðm
vinnandi fálki.
I þriðja lagi er reynsla
hjákrunarfræðinga af eigin sam-
tökum mjág mikilvæg. Engin bar-
áttureynsla var fyrir hendi og
uppsagnarfálkið því nokkurs konar
brautryðjendur. Full samstaða
náðist ekki og eðlilega drá það
lír kraftinum. En það sem mest
skipti var markviss forysta.
Forysta fálagsins sveikst strax
I upphafi undan merkjum og nýtt
forystuafl er alls ámátað.
Hjiíkrunarfræðingar verða að gefa
auverandi forystu sinni gott að-
hald, annars er stár hætta á að
öll kjarabarátta þeirra I sumar
og haust renni át I sandinn.
VERKALÍDSBLAÐID vonar að svo
verði ekki, og hvetur hjákrunar-
fræðinga til að halda átrauðir
fram til sigurs.
Til áskrifenda
VERKALlDSBLAÐIÐ hvetur áskrif
endur sína til að borga áskrift
fljátt og skilvfslega. Það er
mikill fjárhagslegur styrkur
fyrir væntanlegt hálfsmánaðar—
blað að innheimta áskriftar-
gjalda gangi vel.
GERLJM HáLFSMáNADARBLADIÐ AÐ
VERULEIKA I HAUSTl
Tildrög Samtaka herstöðvaand-
stæðinga
EIK(m-l) táku þátt I störfum
miðnefndar og undirbiíningi stofn-
unnar Samtaka herstöðvaandstæð-
inga, þ.á.m. Keflavíkurgöngunnar.
áttu samtökin þá oft samleið með
meirihluta miðnefndarmanna gegn
æfintýra- og klofningspálitík
Fylkingarinnar sem m.a. beitti
sár gegn því að Landhelgismálið
yrði tengt Keflavfkurgöngunni
og komu fram með eigin sundrungar-
kröfur I henni.
En er kom að tillögum um
stefnugrundvöll tilvonandi S.H.
voru uppi a.m.k. fjárar skoð-
anir sem lftt tákst að samræma.
Tillögur EIK(m-l) og "KFÍ/ML"
beindust báðar gegn hemaðarbanda
lögum beggja risaveldanna, en
tillögur Fylkingarinnar aðeins
gegn NATO. Tillaga Alþýðubanda-
lags ofl. var áljás málamiðlun.
EIK(m-l) lögðust gegn því að
hafin væri starfshápaskipulagn-
ing samtakanna (S.H.) áður en
þau voru formlega stofnuð með
lögum og stefnuskrá.
'K stofnfundi S.H. f Sigtiíni
haustið 1976 skýrðust smám sam-
an línur milli álíkra skoðana-
hápa. Alþýðubandalagið ofl.,
Fylkingin og "KFl/ML" (eftir
þáf) sameinuðust um stefnuskrá
gegn NATO/hernum og öllum heims-
valdasinnuðiun hemaðarbanda-
lögum (?)- ekki Sovátríkjum og
Varsjárbandalaginu. Tillögu
EIK(m-l), sem hált fast við
baráttustefnu gegn risaveldun-
um, var vfsað ’frá án umræðna eða
atkvæðagreiðslu að tilhlutan AB.
Var þvf ljást að annars vegar
væri stefnuskráin ábreytt frá því
sem var áður og AB hafði hreinan
meirihluta f miðnefnd.
EIK(m-l) draga sig I hlá
EIK(m-l) álfta baráttu gegn
NATO áaðskiljanlega frá baráttu
gegn drottnunarstefnu og aftur-
haldsbrölti Sovátríkjanna. Sá
afstaða er lítt átbreidd meðal
virkra liðsmanna S.H., aðallega SLi
fálaga EIK(m-l) með S.H. við
þátttöku I aðgerðum þeirra.
ástæðan er einfaldlega sá að
EIK(m-l) geta ekki sáð af nægu_
liði til að ná! upp öflugri bar-
/ttu fvrir nýrri stefnuskrá gegn
risaveldunum og samtímis náð
upp öflugu starfi fyrir samtökin.
En hvort tveggja verður að vera.
Þetta merkir að EIK(m-l) munu
smám saman koma til fullra
starfa með S.H,
Gagnrýni "Státtabaráttunnar" og
falsmarxista Fylkingarinnar vun að
EIK(m-l) "hundsi" S.H. er þvætt-
ingur og ber ofannefnd grein ár
Vbl. þess vitni.
Gegn risaveldunum eða ekki?
Andri ísaksson segir I Dagfara
að menn eigi ekki að vera að
karpa um hvers vegna menn sáu á
máti NATO, heldur "sameinast".
A hann m.a. við afstöðu EIK(m-l).
En þetta er alvarlegur misskiln-
ingur hjá Andra. I fyrsta lagi
er ekki ágreiningur um hvers
vegna menn eru á máti NATO,
heldur hvort ekki sá llfsspursmáL
að efla árverkni og baráttu gegn
Sovátríkjunum?
I öðru lagi er ekki nág að samein-
ast um baráttu gegn NATO eingöngu,
ef Sovátríkin eru hættuleg og þau
hagnast á einstefnimni.
Heldur Andri og skoðanabræður hans
að alþýða manna líti á Sovát-
rfkin sem framsækin, vinsamleg
og friðsamleg?
Heldur Andri að alþýðan muni til
lengdar styðja samtök sem "gleymi"
t.d. innrásinni I Tákkáslávakíu
og árásaræfingum Sovát við ís-
landsstrendur?
Enginn nema afturhaldsmaður
getur varið ástandið inr_an Sovát-
rfkjanna og framferði þeirra
utanlands sem "sásíalisma" eða
stefnu "verkalýðsríkis. Slfkt
er hæðni um verkafálk og alþýðu.
Eina leið S.H. til árangurs, eina
rátta leiðin f Samfylkingarstefn-
unni, er að sameina baráttusinna
um baráttu gegn báðum risaveldun-
lír Alþýðubandalaginu. Þvf fár
sem fár á stofnfundi S.H.
I framhaldi af því töldu
EIK(m-l) rátt að styðja S.H.
og hvetja fálk að fylkja sár
íun þau (sbr. Verkalýðsblaðið
9 tbl. '76 ) — en samtfmis
talið rátt að takmarka starf
Kátlegar umvandanir
Kjartan (Jlafsson skrifar leið-
ara í Þjáðviljann f tilefni frnid-
arins f Háskálabfoi og sendir
"unga fálkinu" nokkur umvöndun-
arorð vegna "þrætubákarlistar".
Hann er viss um að lír þessu
rætist þegar "unga fálkið" eld-
istj
Hvað skyldu kratar hafa sagt
við "unga fálkið" - koimmínistana -
193o, þegar KFÍ var að lfta
dagsins ljás - flokkurinn sem
Kjartan þykist hafa tekið við
arfleifðinni frá? Eða væri ekki
reynandi fyrir hann að ræða við
tákkneska, kambádska, indverska,
pálska, angálska og sováska al-
þýðu og segja henni að afstaðan
til kágunarvalds Kremlarburgeis-
anna sá "þrætubákarlist"J
"Unga fálkið" mun vissulega
velta öllum hindrunum ár vegi
fyrir baráttustefnu gegn auðvald-
inu, allri heimsvaldastefnu og
falsmarxismanum. Annað væri
aprflgabb, Kjartan.
Strfðshættan
A fundinum f Háskálabfái kom
fram að aldrei hefði verið frið-
vaenlegra í heiminum eftir lok
heimsstyrjaldanna. "Friðarstefnu
stárveldanna" og blekkingunum
frá Helsinki-ráðstefnunni um
"frið og öryggi" var hampað sem
gildri vöru framan f áheyrendur.
En hafa menn eins og Brásneff,
Carter og leiðtogar Alþýðubanda-
lagsins átrýmt strfðshættimni
með yfirlýsingum og pennastrik-
um í einhvem tíma? Nei, fátt
er hættulégra en tránaður á
slíkt.
Risaveldin vígbáast af kappi,
ota sfnum tota undir yfirskini
"stuðnings" við þriðja heiminn og
vfðar og halda heræfingar sem eru
beinn undirbáningur undir árásar-
styrjöld. Heimsvaldastefnan leið-
ir af sár styrjaldir, svo lengi
■sem hán lifir. Um þessar mundir
er styrjaldarhættan afar mikil
og verður fálki,sem man friðar-
hjal Hitlers og auðtránað t.d.
Chamberlains hins enska eftir
Mflnchenarfundinn 1938, ásjálfrátt
á að bera saman þessa tíma og
þá sem við lifum ná á.
Morgunblaðið notar ástandið
og þjánkun Alþýðubandalagsins við
Kremlverja til að vara við "komm-
ánismanum og Sovátríkjunum" í
metralöngum greinum, en stillir
um leið hinu risaveldinu, Banda-
ríkjunum, upp sem "friðarpost-
ula" J
Staða sem þessi og blinda á
strfðshættuna er herstöðvaand-
stæðingum ekki hagfelld.
Fundur um stóriðjumál — AlpýdUbandalagssýning
Samtök herstöðvaandstæðiinga
gengust fyrir "ráðstefnu um
stáriðjumáL" í Tjarnarbáð
laugardaginn 12 mars.
"Ráðstefnan" var reyndar meir
f ætt við leiksýningu, skipu-
lagða af Alþýðubandalaginu,
sem notaöi tækigærið til að
sýna alger yfirráð sín yfir
Samtökum herstöðvaandstæðinga
Langar framsöguræður, flestar
fluttar af Alþýðubandalagsmönn-
um, fjandsamleg fundarstjám,
skipuð Alþýðubandalagsmönnum
að mestu o.s.fr. Vinnubrögð
af þessu tagi eiu lftt til
þess fallin að skipuleggja
baráttu gegn erlendri stár-
iðju, enda er forysta Al-
þýðubandalasins alls ekki á
máti stáriðju. Það sanna verk
þeirra f1 vinstri" stjárainni
og náverandi páliífk flokks-
ins. AB styður stár-
iðju "undir sárstökum kringum-
stæðum" (2) og með auknum af-
skiptum íslenska auðvaldsrík-
isins. Enn fremur styður AB
rányrkju fslensks auðvalds á
fiskimiðunum og kom það sjánar—
mið vel fram á ráðstefnunni
þegar hinn nýi postuli AB, ðl-
afur R. Grfmsson, boðaði af
fjálgleik nauðsyn á nýju skut—
togaraævintýri að 1-2 árum lið
•liðnumj
Að lokum táku Alþýðubanda-
lagsmenn það skýrt fram, að ný
"vinstri" stjára væri eina ráðið
gegn stáriðjuþráunj Eða, eins og
Kjartan Ölafsson sagði: "Islenskt
ríkisvald getur sett íslenskri
borgarastátt stálinn fyrir dyrnar"
Hár birtist kjarainn f endurskoð-
un Alþýðubandalagsins á marxism-
anum: ríkisvald borgarastáttar—
innar er sett fram sem "áháð"
afl, sem geti skipt um státtar-
eðli með rfkisstjáraum.
Trotskistar voru mættir með
allmiklum látum. Helsti gagnrýnis-
punktur þeirra var sá, að erlend
stáriðja væri alls ekki slæm,
jafnvel "betri" en íslensk auð-
valdsuppbygging. ásgeir Daníels-
son setti fram kjaraann f auð-
valdsþjánkun trotta á skýran hátt
hátt:"Hvemig haldið þið að hár
væri umhorfs, hefði áLverið
ekki komið?" og svaraði sjálfur
með litrfkum kreppulýsingum.
Til lengdar mun vinnandi
fjöldi ekki láta bjáða sár
loddaraleik sem þennan. Bar-
áttan gegn stáriðju mun rísa
, sem alþýðuhreyfing og hiln mun
beinast m.a. gegn AB-forystunni
og trotskiistum.