Vikan - 13.01.1955, Page 10

HEIMILIÐ
RITSTJÓRI: ELlN PALMADÓTTIR
LUBBAGREIDSLAN
Skoðirn karlmanns á stutta hárinu.
RlR TÖFRANDI TÖTRALINGAR, Audrey Hepburn, Jeanmarie
og Leslie Caron, sem allar eru skyndilega komnar í tölu fræg-
ustu skemmtikrafta heimsins, sanna það óvéfengjanlega, að enn
einu sinni er komið fram á sjónarsviðið tízkufyrirbæri nokkurt. Ég á
hér við hina óviðráðanlegu löngun kvenfólksins til að klippa af sér
hárið, þegar i kjölfar stríða eða annarra hörmunga siglir þjóðfélags-
leg ringujreið.
Með hverjum deginum sem líður færist hárið nær höfuðleðrinu og
verður tætingslegra að neðan, þangað til það líkist mest apahárum.
Kvenfólkið reynir svo að útskýra þessa nýbreytni,
með því að segja að stutt hár sé bæði þægilegra
og ódýrara. En enginn, sem lítur í bækur hár-
greiðslustofanna getur með nokkru móti haldið
því fram, að kvenfólkið spari tíma og peninga
með þvx að láta stýfa af sér hárið.
Sú sem ákveður að klippa sig, fær enga smá-
ræðis klippingu. Og til að gera hana yndislega
úfna, eins og hún sé nýstigin upp úr rúminu og
hafi í hyggju að velta sér þar svolítið meira, er
einhver dularfull helgiathöfn — hárlagningin —
nauðsynleg, og hún krefst dýrrar þjónustu snjalls
sérfræðings.
Rætur þessa uppátækis liggja djúpt. Ef við
athugum mannkynsöguna, sjáum við, að þegar
gjaldmiðillinn er traustur, stjórnarfarið í föstum
skorðum og kvenfólk á við öryggi að búa, þá er hárgreiðslan alltaf íburð-
armikil. Ef svo þessar föstu skorður raskast á einhvern hátt, lætur tízkan
lítið fara fyrir sér og heldur íburðarleysi sínu, þangað til hættan virðist
liðin hjá. En þegar ringulreið ríkir i heiminum og allt virðist hafa losnað
úr viðjum, þá sleppa konui-nar fram af sér taumunum og teyga hið æsi-
þrungna loft frelsisins.
Hegðun hins taumlausa æskufólks, sem uppi var um 1920, minnir
mjög á djöfladansinn, sem varð eftir allar hörmungar frönsku stjórn-
arbyltingarinnar. Konurnar byrjuðu með því að klippa af sér hárið og
losuðu sig síðan við hverja spjörina á fætur annarri. (Þær sýndu brjóst-
in jafn blygðunarlaust og lauslætiskvendi seinni tíma sýndu á sér fæt-
ui’na.) Þær fleygðu frá sér lifstykkjunum og þegar þau hverfa, er
tvennt annað alltaf á ferðinni, segir James Laver í bók sinni „Taste
and Fashion," — en það er lausung og verðbólga.
Það er gott dæmi um þá léttúð, sem ríkti
á þessum tíma, að franskar konur tóku upp
„fórnarlamba“-hárgreiðslu eftir byltinguna. En
svo óhugnanlegt sem það virðist vera, þá er
þetta eftirlíking af hárgreiðslu fórnarlamba fall-
axarinnar, þegar búið var að stýfa af þeim hárið,
svo það flæktist ekki fyrir, þegar höfðum þeirra
var stungið undir fallöxina.
Svipað þessu, en þó ekki eins hrollvekjandi,
er það, þegar nútíma konur apa eftir munaðar-
lausu flækingsbörunnum, sem reikuðu úfin um
götur Italíu eftir síðasta stríð. Þessir úfnu topp-
ar, sem líkjast tízkunni um 1920, eru sönnun
þess, að konurnar séu að verða ófyrirleitar
aftur.
(Þýtt og stytt úr The New York Time Magazine).
H Ú S RÁÐ
Olíulykt næst af höndunum
með því að nudda þær upp úr
salti um leið og maður þvær
sér.
Það er1,miklu auðveldara að
hafa allt í röð og reglu í sauma-
körfunni, ef lausu endarnir á
tvinnakeflunum eru festir við
keflin með glærum límpappír í
hvert skipti sem hætt er að nota
þau.
Gamlar peysur o.þ.h. má
klippa í stykki, sem síðan eru
saumuð saman í teppi, en fyrst
þarf að sauma í saumavél kring-
um hvert stykki, svo það rakni
ekki. Teppið þarf síðan að fóðra
með flúneli og setja líningu úr
einhverju efni eða prjónalíningu
með brúnunum.
MATSEÐILLINN
Hafið þið nokkumtíma reynt
að steikja bananasneiðar með
heilagfiski? Það gera Frakkar
og þykir hunangsmatur.
Fylltar pylsur.
Skerið 8—10 soðnar kartöfl-
ur og eina agúrku í teninga,
sem látnir em á smurt, eldfast
fat, og rifnum osti stráð yfir.
Skerið síðan átta pylsur næstum
alveg í sundur (eftir lengd-
inni) og smyrjuð einni skeið af
þykkri tómatsósu inn í hverja
þeirra. Pylsurnar á síðan að
leggja á fatið og hella yfir þær
5—6 skeiðum af mjólk eða
rjóma, 2 skeiðum af bræddu
smjöri, svolitlu salti og pipar.
Þetta á svo að baka í 15 mín.
við mikinn hita.
HEYBOLSTURS-GREIÐSLAN
En ekki er betra að eiga
hvergi höfði sínu að að halla.
Ein-
faldur
hvers-
dags-
kjóll
HÁRIÐ er ein mesta prýði kvenna, enda hefir það fengið að
vita af því, að það átti að líta sem bezt út, og hefir þá
stundum orðið að mesta kvalaverkfæri. Komið hefir fyrir
að hárið hefir verið falið mjög vandlega og þótt argasta
ósvinna að láta sjá votta fyrir því. Hafa ungar stúlkur þá orðið að
stelast til þess að láta (eins og það væri óvart) smálokka gægjast fram-
hjá eyrunum, rétt til þess að lofa piltunum að sjá, hvort það væri ljóst eða
dökkt. Llka hefir það verið siður að raka hárið af sumum stöðum á
höfðinu, einkum í gagnaugunum.
En svo hefir þetta verið bætt upp þess á milli með því að auka hárið
um allan helming og hreykja því upp með ull og vír og silkiböndum.
Frægust er þó heybólsturs-hárgreiðsla Mariu drottningar Antoinettu á
18. öldinni. Önnur eins dómadags hrúga af öllu mögulegu hefir aldrei í
manna minnum sést á nokkru kvenmannshöfði eins og þá tíðkaðist. Róm
var ekki reist á einum degi, segir gamalt máltæki og það má nærri geta,
að það var ekki neitt áhlaupaverk að hlaða þennan bólstur. Var ómögu-
legt að eiga í því stappi á hverjum degi, og kemur þá að einu því
mesta þrekvirki, sem unnið hefir verið í þágu fegurðarinnar. Þessar
aumingja hefðarfrúr máttu aldrei halla sér útaf á svæfil. Þær áttu
bókstaflega talað hvergi höfði sínu að að halla, fallega höfðinu með
öllu skrautinu. Þær urðu að sofa á einskonar vél, sem var svo útbúin,
að bólsturinn skemmdist ekki.
En svo var annað. Yfir allan þennan bólstur var stráð kynstrum af
dufti til lits og ilms og annars slíks. Við þessu mátti ekki hagga og
aldrei mátti þvo það. Þvottur var yfirleitt eitt af því, sem var fyrir-
boðið. En þá kom ljótur óvinur á vettvanginn og það var kláðinn. Þessar
hefðarmeyjar og frúr urðu að bera með sér langan tein (auðvitað úr
gulli og fílabeini) til þess að klóra sér með í fínheitunum, og þótti það
kurteisi á mannamótum.
En karlmennirnir. Þá skortir hárprýðina, en var það ekki grátlegt,
að þurfa að sitja hjá öllu þessu hárskrauti? Og náttúrlega gátu þeir
vel tekið þátt í því — með fölsku hári, gerfihári. Og þeir urðu á undan
kvenfólkinu í mestu ógegndinni. En það var líka sjálfur sólkóngurinn
Loðvík XIV. sem gekk þar á undan. Hann var víst ekki verulega vel
hærður, og mátti auðvitað ekki láta á því bera, hann sem var að visu minni
en guð, en meira en maður. Hann setti þvi á sig hárkollu, og allir aðrir
tóku þann sið upp eftir honum. Og þegar komið er af stað niður eftir
sleðabrekkunni þá er ekki gott að ráða við það; hraðinn vill aukast.
Hárkollan varð stærri og stærri og hárið síðara og síðara. Sjálft hár-
stríið á höfðinu varð nú einskis virði og komst í stökustu óhirðu. Skegg-
vöxturinn þótti draga úr áhrifum hárkollunnar og var því rakað og skafið.
En skrýtnasta afleiðingin var þó sú, að höfuðfat varð nú bæði óþarft og
óþægilegt, enda varð nú siður að bera höfuðfatið sem oftast undir hendinni!
(tJr Iðunni 192if)
V
10