Vikan - 09.08.1956, Blaðsíða 11

Með tísturli Vföjfu
ti! pabba
Smásaga eftir JOAN 60DINNAR
— Við horfum í aðra átt og kvörtum
svo undan því að það sé ekkert að sjá,
sagði Monsieur Paul.
Ég skildi ekki hvað hann átti við, svo
ég leit á pabba til að vita hvort hann mundi
ekki útskýra málið, en hann snaraðist út
að glugganum, þungbúinn á svipinn, svo
ég vissi að ég yrði að mjaka mér lengra
út í hornið og látast vera að lesa í bók-
inni, sem ég hafði fundið þar. Ég vissi
að ef ég bærði ekki á mér og létist vera
önnum kafin við að gera eitthvað, þá
mundi pabbi sennilega gleyma nærveru
minni.
Pabbi minn er fallegasti maðurinn sem
ég hef nokkurn tíma séð, þó mamma, eða
móðir mín eins og hún vill að ég nefni
sig, segi að það sé heimskulegt að kalla
karlmann fallegan. Hann sé annaðhvort
myndarlegur, glæsilegur eða virðulegur,
en pabbi er allt þetta og meira til.
Mamma er lítil og grönn og næstum
alltaf dálítið gröm, en pabbi er stór og Ijós-
hærður maður með skegg. Þegar hann er
reiður, þá er hann eins og hvirfilvindur,
en þegar hann er góður, þá er eins og sól-
in sé farin að skína. Mér þykir svosem
nógu vænt um mömmu, en ég elska pabba
minn, hvort sem hann æðir um eða Ijóm-
ar.
Hann er skáld og sér ýmislegt, sem aðr-
ir sjá ekki. Þegar við erum á gangi í
skemmtigarðinum, þá er grasið ekki bara
íykugt gras meðan hann er að tala um
það, heldur allir iðgrænu hagarnir út um
viða veröld; og þegar hann talar um tré
og blóm, þá eru það allt tré og blóm, sem
til eru til að gleðja auga mitt.
Hann talar bara ekki mjög oft við mig,
heldur gleymir mér dögum saman, eða
verður reiður ef ég er fyrir honum.
Núna er hann hingað kominn til að vita
hvort Monsieur Paul vill ekki lána honum
peninga, þó ég eigi ekki að vita neitt um
það. Pabbi á aldrei neina peninga, af því
enginn kaupir ljóðin hans, og það er þeim
sjálfum til tjóns, því það eru falleg Ijóð
um ást og dauða og jafnvel þó ekki sé
mjög mikil merking í orðunum, þá hljóma
þau svo fallega.
Ég hugsa að við mundum enga peninga
hafa, ef mamma væri ekki ensk og færi
á hverjum degi til að kenna tveimur litl-
urn drengjum í húsi við torgið.
Ég held að það séu peningamir sem hún
vinnur sér þannig inn, sem hún notar til
að borga Súsönnu gömlu fyrir íbúðina
okkar. Én þó við höfum oftast nær nóg að
borða, þá er aldrei neitt afgangs til að
kaupa vínflösku með matnum handa
pablDa eða til að eyða í kaffihúsum með
stúlkimum hans.
Þá verður hann reiður og æðir fram og
aftur um litlu stofuna okkar og hrópar,
og hárið á honum og skeggið, sem hvorki
er rautt né gyllt heldur hvorutveggja,
stendur upp í loftið, eins og það sé gætt
sjálfstæðu lífi. Þá þykir mér svo vænt um
hann af því hann er svo fallegur. Og nú
var hann alveg eins fallegur í reiði sinni
við Monsieur Paul.
— Hvernig á ég að geta hugsað ? Hvem-
ig á ég að geta skrifað? Hvernig á ég að
geta lifað ? hrópaði hann. — Er ég þá hund-
ur eða dýr, sem tjóðrað er niður?
„Drekktu ekki vín, húsaleigan er óborg-
uð; sittu ekki alla nóttina í kaffihúsun-
um; það er engin mjólk til, ekkert brauð!
Eyddu ekki öllum morgninum í að ganga
um í garðinum, reyndu heldur að skrifa
falleg ljóð sem einhver vill kaupa, svo að
Anna geti fengið nýja skó. Ekki að hugsa,
ekki að anda, ekki að lifa — bara vinna!
Hvernig get ég lifað eins og kanína í
búri? Hvernig get ég skrifað með hlekki
um fæturna? Ég verð að hafa tíma og
svigrúm — og ást.“
Þá var það sem Monsieur Paul sagði
þetta sem ég skildi ekki, um að maður
horfði í aðra átt og kvartaði svo yfir því,
að það væri ekkert að sjá.
— Mundi „hún rígbinda mig í báða skó,
ef hún elskaði mig? sagði pabbi. — Mundi
hún reyta í mig smáaura eins og krakka?
Mundi hún sífellt liggja í mér um að vinna,
rnn að sjá fyrir heimili og bami? Og svo
bætti hann við þessu hræðilegasta: —
Hef ég beðið um eiginkonu, heimili og
barn?
Ég hlýt að hafa gefið frá mér hljóð,
því Paul kom auga á mig. — N-ei, litla
mín, sagði hann. — Hvað mundi þessi
góða, enska móðir þín segja um að
láta þig sitja inni í svona góðu veðri ?
Farðu og findu Kisu og farðu með hana
út í sólskinið.
Ég gat ekkert annað gert en að fara.
Þarna sat Kisa í sólskininu á tröppunum
við dyrnar hennar Súsönnu gömlu og
þvoði fallega svarta trýnið með stóru,
hvítu loppunni. Ég settist á tröppuna og
tók hana í kjöltu mína. Hún var heit úr
sólinni og ég hélt henni þétt upp að mér,
til að reyna að verma kalda, þunga klump-
inn, sem hafði verið hjartað í mér. Hvað
eftir annað glumdu þessi orð í eyrum
rnínurn: — Hef ég beðið um heimili, eig-
inkonu og barn? Er það kannski ég sem
vil eiga barn.
Mig langaði til að gráta. Mig langaði
svo mikið til að gráta, að mig sveið í
hálsinn, en tárin létu standa á sér. Ein-
asta huggun mín var harða, hlýja höfuð-
ið á Kisu við vanga minn og þungi, mátt-
lausi skrokkurinn á henni í kjöltu minni.
I fjarska heyrði ég raddir, djúpa og
reiðilega rödd föður míns og þýðari rödd
M. Pauls, sem af einhverjum ástæðum
var nú ofsafengin. Þá skildi ég hvað um
var að vera. Pabbi vildi fá peninga til að
kaupa sér frelsi; hann vildi fara í burtu
frá mömmu og mér; hann gat ekki skrifað
ef hann var hjá okkur; orðin komu ekki
lengur fram á varir hans.
Pabbi sagði að mamma elskaði sig ekki
lengur, af því hún vildi ekki gefa honum
peninga til að komast í burtu. En ég, sem
elskaði hann meira en nokkuð annað í
veröldinni, ég skyldi veita honum frelsi,
Hve mikið mundi frelsið kosta?
Hann hafði einu sinni verið hamingju-
samur, sagði hann, á ítalíu. Það var ekki
svo mjög langt í burtu. Kisa stakk hlýja,
svarta höfðinu í hálsakotið á mér og ég
strauk þykka, loðna feldinn hennar. Um
leið og ég strauk fingrinum gegnum hár-
ið á henni, þá vissi ég hvað ég ætlaði að
gera.
Rétt hjá húsinu okkar er mjó gata, sem
liggur niður að ánni, með litlar dimmar
búðir á báðar hliðar. Gatan virðist öll svo
dimm, vegna þess að húsin eru há og göm-
ul og sólin nær sjaldan að skína niður á
gangstéttina. Búðirnar selja kynlega,
drungalega hluti, eins og rúllur af þung-
um svörtum reipum og Ijóta ðngla, og
sumar hafa óhrein húsgögn, gömul föt
og hálfslitna skó á boðstólum. Yið endann
á götunni er verzlun með skilti í glugg-
anum, innan um druslur og brotna muni:
„Loðskinn keypt og seld“.
Það var heitt þennan dag og þó það
væri ekki langt að fara, þá seig Kisa í.
Hún hvíldi á handleggnum á mér og mal-
aði þýðlega við sjálfa sig, eins þung og
hún væri þegar dauð, og það glytti í sæ-
grænu augun í tænni milli sjrfjulegra
augnalokanna. Ég gaf mér ekki tíma til
að hugsa neitt, og þegar ég rejmdi að
kingja, var eins og lokaðist fyrir hálsinn
á mér, svo ég var næstum köfnuð. Svit-
inn lak niður í augun á mér og ég fann
bragðið af honum í munninum á mér. Mig
sárverkjaði í handleggina, en ég þorði
ekki að stanza.
Það var svo dimmt í búðinni eftir að
sólin var gengin til viðar, að ég sá ekki
út úr augunum. Ég fann aðeins raka lykt
af gömlum fötum, þurra maðkakenda lykt
af gömlum húsgögnum — nálykt, hugs-
aði ég.
Kisa barðist um, þegar ég staulaðist
inn í búðina og ég varð að halda fast ut-
an um hana miðja, eirís og ég hafði verið
vön að gera þegar ég var lítil. Ég vissi
að það var óþægilegt fyrír hana, en ég
mátti ekki sleppa henni.
Innan úr bakherberginu kom kona,
fremur ung kona. Ég hafði ímyndað mér
að hún mundi vera gömul, gráhærð ©g
nornarleg, en hún var góðleg, þó hÁi væri
fremur sóðaleg.
— Ég ætla að selja köttinn minn, sagði
ég, þó mig verkjaði svo í háfehua, að ég
gæti varla talað.
— Mér þykir það leitt, litla min, svar-
Framhald á bts. H.
Faðir hennar var fallegasti maðurinn sem hún hafði nokkurntíma séð,
hvort sem hann var kátur eða reiður. Þessvegna ætlaði hún að hjálpa
honum, hvað sem það kostaði . . .
11