Vikan - 25.10.1956, Blaðsíða 7
V
ísrael er eina landið í víðri veröld þar sem
ungar stúlkur eru skyldugar að gegna her-
þjónustu á friðartímum. Ástæðan er sú, að
þar ríkir vitaskuld fullkomið —
*
SÁSTANÐ
E" G er nýkominn frá ísrael, þar sem ég meðal annars kynnti
mér hervarnir þessa unga, þróttmikla lýðveldis. Það sem
ég sá, gladdi huga minn. En alveg sérstaklega fannst mér
ástæða til þess að gleðjast yfir þeim skerf, sem konur lands-
ins leggja til landvarnanna. Israel er umkringt þjóðum, sem
vilja föðurland þeira feigt. Þær eru staðráðnar í að verja líf
þess og sjálfstæði við hlið manna sinna.
Ibúatalan í Israel er 1,700,000. Á fjárlögum er helmingi út-
gjalda varið til hervarna. Þar í landi er almenn herskylda. Það
er að segja, konur jafnt sem karlar verða að inna af hendi her-
þjónustu. Herkvaðningin kemur þegar piltarnir og stúlkurnar
ná 18 ára aldri. Hinn lögboðni herþjónustutími karlmanna er
2% ár, kvenna tvö ár. Þó er nokkur greinarmunur gerður á
kynjunum. Á friðartímum þurfa konur ekki að gegna her-
þjónustu eftir að þær eru orðnar 26 ára. Sjálfboðaliðar geta þær
þó að sjálfsögðu gerst. Ennfremur eru giftar konur ekki her-
skyldar. Karlmenn má hinsvegar kalla til herþjónustu á frið-
artímum til 29 ára aldurs og giftir jafnt og ógiftir eru her-
skyldir.
Þœr vilja ekki elda!
Herstúlkurnar gegna hinum margvíslegustu störfum. Þær
hafa að sumu leyti sama hlutverk og stúlkurnar í kvennadeild-
um annarra herja. En Israel er eina ríkið í veröldinni, þar sem
konur eru skyldaðar til hernaðarstarfa jafnt á friðartímum
sem ófriðar.
Annars er naumast hægt að segja, að um frið sé að ræða
í ísrael. Vopnahléssamningur á að vísu að vera í gildi þarna
austurfrá, en eins og fréttir bera með sér, eru árekstrar við
hin óvinveittu nágrannaríki mjög tíðir. Israelsmönnum er það
því lífsnauðsyn að hafa öflugan her. Ella mundi þeim ekki
vært í landi sínu deginum lengur. Og öflugan her geta þeir ekki
haft án þess að konurnar komi til skjalanna. Því veldur mann-
fæðin.
Ég heimsótti feiknstórar herbúðir í nánd við Tel Aviv, þar
sem nýliðum í kvennasveitirnar er veitt móttaka. Herbúðirn-
ar voru áður fyrr í eigu Breta. Þarna hljóta stúlkurnar þjálfun
sína í sérstökum herdeildum.
Stúlkur af hinum ólíkustu þjóðernum koma til þessara her-
búða. I Israel býr fólk frá 72 löndum. Þegar ég skoðaði her-
búðirnar, voru þar stúlkur af 16 mismunandi þjóðernum.
Allar fyrirskipanir eru gefnar á hebresku, sem stúlkurnar
fá tilsögn í. Þær koma víðsvegar að úr heiminum. Það er meðal
annars hlutverk herforingjanna að gera þær að borgurum eins
og sama ríkisins. Þær eru naumast fyrr búnar að klæðast ein-
kennisbúningnum en þær fá riffil í hendurnár. Riffillinn fylg-
ir þeim herþjónustutímann á enda. Þær eru aldrei án hans. Þær
hafa hann sér við hlið myrkranna á milli. Þegar þær leggjast
til hvíldar, er rifflunum komið fyrir í byssustæði, sem er á miðju
gólfi herskálans þeirra. I hverjum skála sofa 36 stúlkur.
Fyrstu vikuna er nýliðunum skipt í tíu manna flokka og látnir
ganga undir allskyns hæfnispróf. Þjálfun þeirra er tekin föst-
um tökum og fyrsta mánuðinn fá stúlkurnar ekki heimfarar-
leyfi. Dagur þeirra hefst klukkan 5.45 jafnt vetur sem sumar
og honum lýkur þegar slökkt er í skálunum klukkan 10.15.
Sem dæmi um það, hve ólíkar stúlkurnar eru, sem þama
mætast, vil ég nefna, að daginn sem ég heimsótti herbúðirnar,
talaði ég við Gyðingastúlku frá Marokko, verksmiðjustúlku,
stúlku, sem komin var beint úr húsmæðraskóla, tvær fyrrver-
andi skrifstofustúlkur, bókhaldara, stúlku, sem unnið hafði í
banka, og tvær yngismeyjar, sem kallaðar höfðu verið til her-
þjónustu beint úr menntaskólanum.
Manni finnst það dálítið skrýtið, þegar manni er sagt, að
þessar stúlkur séu settar til allra starfa — nema matreiðslu.
Þær krefjast jafnréttis við karlmennina og eru reiðubúnar til
að gegna hvaða starfi sem er nema matreiðslu! Eldamennskan
fellur karlmönnunum í skaut, og þannig stendur á því, að í
kvennadeild herbúðanna er hvergi sjáanlegur karlmaður ■—
nema í eldhúsinu.
Laun stúlknanna eru rösklega 60 krónur á mánuði. Ein-
kennisbúningurinn er einfaldur og óbrotinn. Það er hversdags-
búningurinn, sem svo er nefndur: lágir skór, khakipils og skyrta,
húfa og frakki. Þar að auki fær hver stúlka vinnu- og víg-
\rallarbúning: sterk, reimuð stígvél, stálhjálm og buxur og
treyju úr þykku brúnu vinnufataefni.
Aginn er strangur, vinnutíminn langur. Þó er það stað-
reynd, að margar þessara stúlkna hafa það betra en nokkru
sinni fyrr. Fyrir þær, sem koma frá Norður-Afríku eða Araba-
löndunum, er um algera byltingu að ræða. Þær koma frá lönd-
um þar sem kvenmaðurinn er litlu betur settur en aumasta
ambátt. Þær hafa frá fæðingu veríð vinnudýr föður síns. Þær
hafa verið notaðar til erfiðisvinnu og burðar eins og dýr. Þær
hafa engra réttinda notið og iðulega ekkert fengið að læra.
Við þeim hefur í rauninni blasað ævilöng þrælkun. I nýja föð-
urlandinu hafa þær verið gerðar jafn réttháar hinum almátt-
ugu karlmönnum. Hvarvetna mætir þeim kurteisi og hlýja.
Fötin, sem herinn fær þeim, eru skjólgóð, maturinn nógur. Þetta
eru mikil umskipti fyrir stúlkur, sem oft á tíðum hafa engu
kynnst nema tötrum, erfiði og hungri. Sízt að furða þótt þær
fyllist ást til nýja föðurlandsins.
I hernum læra þær að bjarga sér. Þeim er líka kennt að
fara með allar tegundir smærri skotvopna. Þær kynnast riffl-
um, skammbyssum og vélbyssum. Og í kennslustofunni heyra
þær, hvernig kornungar stúlkur börðust í fremstu víglínu, þeg-
ar ísraelsríki var stofnað og öryggi þess ógnað úr öllum áttum.
Herforingjarnir líka konur
Hæfnisprófin ráða því hvaða starfi stúlkunum er fenginn.
Sumar hafna í hjúkrunardeildunum, aðrar aka bílum, aðrar eru
hraðboðar, aðrar vinna í skrifstofum hersins, enn aðrar starfa
við símaþjónustu, verða loftskeytamenn o. s. frv. Foringjarn-
ir þeirra eru líka konur. Sumar hafa verið árum saman í hern-
um. Þær voru skæruliðar áður en landið þeirra fékk frelsi og
börðust við hlið karlmannanna, þegar Arabalöndin sögðu Israel
stríð á hendur.
Herstúlkurnar í Israel eru samhentar, einbeittar, duglegar og
ánægðar. Tvö ár eru óneitanlega talsverður tími úr lífi ungrar
stúlku, en enginn kvartar. Ungu, einkennisklæddu stúlkurnar
vita, að landið þeirra er að berjast fyrir lífi sínu. Þær vita, að
tilvera þess byggist á því, að allir leggist á eitt. Án öflugra
hervarna mundi ísrael líða undir lok. Án þessara kjarkmiklu
stúlkna gæti það ekki varið landamæri sín.
— INEZ GORDON.
viljum við meðal annars vekja athygli á grein um simdltappana, sem
glíma við Ermarsund, og annari um lífið í franska útlendingahernum.
I NÆSTA BLAÐI
Það gerist eitthvað nýtt
í hverri VIKU!
7