Vikan - 10.12.1970, Blaðsíða 33

iSE KLETELAMD
íslenzkir unnendur þjóðlaga-
tónlistar máttu vissulega vel við
una þegar hingað kom Áse
Kleveland, ein bezta og þekkt-
asta þjóðlaga- og vísnasöng-
kona Norðurlanda. Þetta stóð í
auglýsingunum og það er heil-
agur sannleikur. Áse þessi hefur
verið að syngja við mjög góðan
orðstír í heimalandi sínu og
víðar síðan hún var 14 ára göm-
ul, og undanfarin ár hefur hún
ferðazt víða um heim, en nú er
hún 21 árs.
Tónleikar Áse Kleveland voru
haldnir í ,,Pohjolan Talo“, en
við munum ekki betur en að
Norræna húsið sé kallað eitt-
hvað svoleiðis á finnsku. Hús-
fyllir var og vel það, og mátti
glögglega finna að áheyrendur
voru komnir með því hugarfari
að njóta góðrar túlkunar á þjóð-
lögum og eitt er víst: Þeir gerðu
það.
Áse er ekki einasta góð söng-
kona, heldur og virkilega
skemmtilegur og lipur gítarleik-
ari. Hún flutti þarna a. m. k.
tvö lög, sem eingöngu voru leik-
in, og gerði það af hreinni
snilld. Rödd hennar er mjög
djúp og hljómmikil, en einhvern
veginn er Norræna húsið þann-
ig byggt, að þegar staðið er mitt
á milli salarins og bókasafnsins,
heyrist illa það sem sagt er þeg-
ar viðkomandi snýr sér frá
manni. Og það virðist algjör-
lega vonlaust að ætla að halda
tónleika í þessu sama húsi þeg-
ar rok er úti, því þá hvín og
syngur í öllu saman.
Efnisskrá hennar var mjög
fjölbreytt, og þó mestur hluti
laganna væri norskur og sænsk-
ur, var lagavalið það gott að í
hverju lagi fundust ný blæ-
brigði og ný tilþrif. Hún söng
þarna m. a. nokkur lög, sem
voru á fyrstu plötunni sem frá
henni kom, og eins þjóðlög frá
Bandaríkj unum (House of the
rising sun), Nýfundnalandi,
Prakklandi, ísrael og Bretlandi.
Þá söng hún lög við ljóð eftir
skáld sem ekki hafa talizt af
verri endanum, Knut Hamsun,
Berthold Brecht og Jaquie Dreý,
að ógleymdum Bellman og Cor-
nelis Vreswijk.
Norræna húsið eða Ivar Eske-
land á þakkir skilið fyrir að fá
Áse Kleveland hingað til lands,
og það er hreinasta synd að ekki
skuli hafa verið möguleiki að
halda með henni fleiri tónleika
hér í bænum — svo og víðar um
land, en vitanlega er það fyrir-
fram dauðadæmt að láta hana
koma fram á venjulegum dans-
leik á Hótel Sögu. þar sem há-
vaði gesta eykst um leið og við-
komandi söngvari eða skemmti-
kraftur hækkar sig aðeins.
Auglýst var að ágóði þessara
tónleika ætti að renna til leik-
félagsins Grímu en allir sem til-
hevra því leikfélagi mega
skammast sín rækilega, því
enginn, nei, alls enginn úr
Grímu var viðstaddur tónleik-
ana — hvað þá til að taka á
móti þeim peningum sem inn
komu í aðgangseyri. Eftir því
að dæma gæti maður haldið að
Gríma ætti ekki í svo miklum
fiárhagslegum erfiðleikum og
leikfélagið vilja meina.
Hljómplötu
gagnrýni: Heims um ból
Fyrsta raunverulega jólaplatan kom' frá Tónaútgáíunni og er til
mjög einföld skýring á því, ef skýringa þarfnast við: Þessi plata er
tilbúin fyrir ári, en náði ekki til landsins fyrir jól vegna verkfalls
brezkra verkamanna, og því var ákveðið að láta hana bíða þar til
nú. Það var gáfulegt, því þessi lög hafa ekkert að gera á markað-
inn nema fyrir jól.
Það er Kirkjukór Akureyrar og Hljómsveit Ingimars Eydal sem
eru flytjendur á þessari plötu, og langar mig til að byrja á að óska
Tónaútgáfunni og flytjendum innilega til hamingju, því þetta er
ein skemmtilegasta jólaplata sem ég hef nokkurn tíma heyrt, auk
þess að vera vönduð.
Það er Kirkjukórinn sem ríður á vaðið á A-hlið og syngur sjö
jólasálma, alla vel þekka, undir stjórn og við undirleik Jakobs
Tryggvasonar. Fyrst er titillag plötunnar, „Heims um ból“, og er hér
notazt við sjaldgæfa raddsetningu, sem er með afbrigðum skemmti-
leg. Þessi kirkjukór er mjög góður, en sérlega eru sópranraddir
góðar, eins og í „Heims um ból“. Upptaka þessarar hliðar hefur
sjálfsagt farið fram í Akureyrarkirkju, og því virðist kórinn nokk-
uð fjarlægur á köflum en það kemur ekki að sök. Meðal annarra
laga á þessari plötu eru „í Betlehem“, „í dag er glatt“, „Jesus, þú
ert vort jólaljós" og „Nú árið er liðið“, þó varla sé hægt að nefna
það jólasálm. Söngstjórinn, Jakob Tryggvason, á mikið hrós skilið
fyrir frammistöðu liðsfólks síns, svo og eigin frammistöðu.
Annars er merkilegt hversu blómlegt tónlistarlíf er á Akureyri,
því þar eru starfandi ekki færri en 5 kórar, auk lúðrasveita og
danshlj ómsveita.
En danshljómsveitirnar geta líka gert ýmislegt annað, eins og
hljómsveit Ingimars Eydal sýnir svo glögglega á þessari plötu. Þessi
hljómsveit hefur verið í miklu uppáhaldi hjá mér í mörg ár og er
ég álíka hrifinn af þessu sviði tónlistarflutnings sveitarinnar og
öðrum. Útsetningar Ingimars eru í þessum hárrétta „vestræna jóla-
anda“, það er að segja án alls drunga og deyfðar.
Á B-hliðinni eru fjögur þekkt jólalög, amerísk, og að auki eitt
eftir Þorvald Halldórsson og annað eftir þá stórbítla Lennon &
McCartney — sem heitir ekki Mc. Cartney! — og hafa víst fáir
ímyndað sér að hægt væri að setja jólasvip yfir „Yesterday“, sem
við íslenzkan texta Birgis Marinóssonar heitir „Horfðu á“.
Ljóðin eru eftir mörg ágætis skáld, til dæmis Richard Beck,
Kristján Vigfússon, Kristján frá Djúpalæk og fleiri, auk þeirra
Birgis og Þorvaldar, sem hefur gert einn texta auk lags síns.
Upptaka plötunnar er ágæt, nema í „Syngjum öll“, þó ég hafi á
tilfinningunni að tómahljóðið í því lagi sé frekar að kenna pressun
— sem annars er ágæt. Pétur Steingrímsson vann ágætis verk þarna.
Það sem er stærsti kostur þessarar plötu, er að hún verður dregin
fram um hver jól og alltaf talin jafn góð. Því er mér ljúft að mæla
með þessari plötu fyrir allar fjölskyldur. Stærsti gallinn við þessa
plötu er aftur umslagið, sem er kuldalegt og lítt aðlaðandi. ☆
5o. tbi. YiKAN 33