Vikan - 17.06.1976, Blaðsíða 10

MEÐftb ANNARRft ÐRÐft
FJÖLSKYLDAN ORÐIN OF SMÁ?
Það er ákaflega vinsælt að
fara hjartnæmum orðum um
mikilvægi heimilisins og fjöl-
skyldunnar. Og eflaust eru
flestir sarnmála því, að I
fjölskyldunni og á heimilinu sé
grundvöllur þjóðfélagsins
lagður, þótt.ég verði að játa, að
oft finnst mér hann eitthvað
falskur tónninn í stjórnmála-
mönnunum, þegar þeir minn-
ast á þessi mál.
En ekki var ætlunin að
fjölyrða um einlægni eða óein-
lægni stjórnmálamanna,
hvorki I þessu né öðru, heldur
fara örfáum orðum um fjöl-
skylduna og þær breytingar,
sem hafa orðið og eru að verða
á þessum hornsteini þjóð-
félagsins, eins og sagt er á
hátíðlegum srundum.
Mérvirðist það nefnilega oft
ranglega metið, hvílík gjör-
breyting hefur orðið á heim-
ilum hin síðustu ár og hvað
börn alast upp við gjöróllkar
aðstæður og áður var. Það er
giarnan talað um, hvað heimil-
ishaldið er orðið miklu auð-
veldara, nú eru vélar til alls,
svo það þarf ekki annað en
styðja á takka, og þá fer allt I
gang. Það er nú eitthvað annað
en I gamla daga, þegar fólk
varð að vinna allt I höndunum.
Og vlst er það rétt, heimilis-
haldið er auðveldara. En skyldi
það vera skemmtilegra? Og
skyldi það bjóða upp á betri
uppeldismöguleika en áður
fyrr? Fyrr á árum voru flest
heimili nokkuð fjölmenn,
heimilishaldið fólst I þvl að
stjórna fólki, en ekki vélum.
Og hvort skyldi vera skemm^i-
legra — að minnsta kosti fyrir
börnin, sem alast upp á heim-
ilinu? Fjölskyldur voru oftast
miklu stærri en nú tíðkast.
Börnin voru fleiri, foreldrarnir
voru oftast tveir, og mjög
algengt var, að fleiri fullorðnir
væru börnunum til fyrirmynd-
ar, afar og ömmur, frændur og
frænkur, eða bara alls óskylt
vinnufólk.
Ég ætla ekki að fjölyrða um
mitt álit á þvl, hvort fyrir-
komulagið hafi boðið upp á
betri möguleika til barnaupp-
eldis, eflaust má lesa það út úr
orðum mlnum. En því fór ég
að velta þessu ögn fyrir mér, að
ég rakst á grein eftir mann-
fræðinginn merka, Margaret
Mead, þar sem hún lýsti
verulegum áhyggjum sínum
yfir vaxandi fjölda einstæðra
foreldra I nútíma þjóðfélagi.
, ,1 fjölskyldu með börnum á
mótunaraldri er þörf fyrir að
minnsta kosti tvær fullorðnar
manneskjur”, segir Margaret.
,,Barn, sem elst upp með
báðum foreldrum slnum, verð-
ur víðsýnna og opnara fyrir
fjölda möguleika I llfinu.
Barni, sem elst upp með
báðum foreldrum sínum, verð-
ur það ljóst án fyrirhafnar, að
einstaklingar geta verið óllkir,
mjög ólíkir, og þrátt fyrir það
verið jafn æskilegar og um-
gengnisgóðar persónur og þótt
jafn vænt um barnið. Barninu
verður Ijóst, að það sjálft er
líka einstaklingur, öðru vísi en
báðir foreldrarnir. Barn, sem
elst upp með aðeins einu
foreldri, verður einsýnna og
hefur ekki sömu möguleika til
þess að bregðast sjálfstætt við
ýmsu, sem upp kemur I lífinu.
Auk þess hefur fullorðin
manneskja tilhneigingu til
þess að miða hegðan slna um
of við hegðan barnsins, ef hún
er ein um uppeldi þess.”
Þessi skoðun Margaretar
Mead virðist fyllilega umhug-
unar verð. K.H.

— Hamingjan sanna, þetta er
* * *
— Sigurður var að kvarta yfir
afköstum þínum. Ef það kemur
fyrir aftur, neyðist ég til að reka
hann.
* * *
— Ég bý á hæðinni fyrir
neðan, ég er hrædd um, að þú
hafir gleymt að skrúfa fyrir í
baðherberginu.
* * *
10 VIKAN 25. TBL.