Vikan - 29.10.1987, Page 42

Næringar-
og bætiefni
Fátt skiptir flest fólk meira
máli í útliti þess, en hárið.
Til þess að vita hvernig best
er að hirða hárið er hins
vegar mikilvægt að vita
eitthvað um uppbyggingu
þess. Hárstráið er náttúru-
legt tefjaefni, sem verður
fyrir áhrifum af hvers kyns
meðhöndlun. Litanir og
permanent í stórum stíl
setja að sjálfsögðu sín spor
á hárið, en utanaðkomandi
áhrif, eins og sólarljós,
vindar og mengun úr
andrúmsloftinu, eiga ekki
minni þátt í daglegu sliti
hársins.
Hárið og gerð þess
Góðir hárlitir og permanent
innihalda næringarefni, sem
virka uppbyggjandi á hárstráið
þannig að þrátt fyrir slíkan efna-
fræðilegar meðhöndlanir, helst
hárið heilbrigt eftir sem áður.
Hárstráið er einstaklega
sterkt náttúrulegt trefjaefhi,
sem samanstendur af 97% horn-
lagi og fituupplausn sem límir
hina ýmsu hornefhishluta í hár-
stráinu saman.
Heilbrigt hárstrá er ótrúiega
teygjanlegt. Hægt er að teygja
það allt að 20-30%, án þess að
það slitni og það getur borið allt
að 100 gramma þyngd.
Innst er svokallaður mergur,
utan um hann er hornlag, sem
kallast börkur. í berkinum situr
litarefhið „sem gefur hárinu lit.
Það eru örsmá litarkorn, svört,
brún, rauð og gul. Allir háralitir
eru blanda þessara fjögurra
litarefna, sem við sjáum gjarnan
þegar sólin skin á hárið eða þeg-
ar hárið hefur verið aflitað og
fær á sig annaðhvort gulleitar
eða rauðleitan blæ.
Utan um börkinn liggja flétt-
aðir strengir, sem gefa hárinu
styrk og teygjanleika.
Yst er hárstráið þakið litlum
flögum, sem leggjast hver yfir
aðra þær verja hárið og gera það
slétt. Þegar flögurnar liggja
niðri, helst hárið glansandi,
vegna þess að slétt hár endur-
kastar ljósnu. Standi flögurnar
hins vegar út í loftið, er hárið
matt, rytjulegt og oft ullarkennt.
Ennfremur er það óskaplega
viðkvæmt, því í þessu ástandi
opnast greið leið inn í hárstráið,
sem veldur eyðileggingu vegna
ofþurrkunar. Fituupplausnin,
sem „límir“ hina ýmsu horn-
efhishluta saman minnkar og af-
leiðingin verður sú að hárið
slitnar og hárendarnir verða því
klofnir. Það er því eitt af lykil-
atriðum varðandi umhirðu hárs-
ins að koma í veg fyrir að það of-
þorni.
Næringar og
önnur bætiefni
„Creme rinse“, ver hárið sliti
og gefur því glans, með því að
leggja litlu flögurnar yst á hár-
stráinu niður og myndar þannig
slétta áferð.
„Balsam" inniheldur fleiri
næringarefni, ýmis eggjahvítu-
efhi, sem svipar til samsetningar
hornlagsins. Næringin eimir
saman göt á strengjunum, sem
sitja utan á berkinum og hárið
endurheimtir þannig sinn eðli-
lega teygjanleika eftir ofþurrk-
un. „BaJsam" sléttir einnig hár-
stráið á sama hátt og „creme
rinse“.
Djúpnæringar virka svipað og
„balsam". Þær byggja fljótt upp
illa farið og sltið hár, svo það
styrkist á ný. Sumar tegundir
eru sérstaklega gerðar fyrir
hársvörðinn og þá til að koma
annað hvort í veg fyrir að hár-
svörðurinn ofþorni eða þá fitni
of mikið.
Hárfroða, hárgel, blásturs- og
lagningarvökvar, leggja vernd-
andi himnur utan um hvert
hárstrá. Öll þessi efni innihalda
raka sem bæta hárinu upp það
vökvatap, sem það verður fýrir
þegar það er þurrkað t.d. með
hárblásara. Hárið heldur því
teygjanleika sínum eftir sem
áður.
Einnig vernda þessi efni hárið
gegn sliti af völdum hárbursta
og annarra verkfæra, sem notuð
eru í hársnyrtingu.
Hárgæði ganga í erfðir
Það eru meðfæddir litningar
sem segja til um gæði hársins.
Slétt eða krullað, gróft eða fínt
allt ræðst þetta af erfðalitning-
um. Gæði hársiris haldast yflr-
leitt nokkurn veginn hin sömu
alla ævi, þótt ákveðnir þættir
eins og veikindi, lyfjanotkun,
streita og hormónabreytingar,
segi að sjálfsögðu til sín.
Ástand hársins, breytist þó oft
á ævinni. Feitt hár er t.d. mjög
algengt á unglingsaldri, en
breytist yfirleitt er ffá líður.
Með aldrinum minnkar fram-
leiðsla fitukirtlanna í hársverð-
inum, sem leiðir af sér, þurran
hársvörð. Þetta vandamál má
leysa með þar til gerðum djúp-
næringum.
Til eru ótal tegundir efha, til
þess að hana og styrkja hárið.
Það er bara spurning um hvað
hentar hverjum og einum.
42 VIKAN