Vikan - 01.08.1940, Blaðsíða 3

VIKAN, nr. 31, 1940
3
Framhald af forsíðu.
Þessi mynd sýnir tilraunir, sem gerSar eru til þess aS mæla þrýstiþol vélarinnar. Loftþrýst-
ingurinn inni í háloftsflugvélinni þarf aS vera meiri en fyrir utan, svo aS farþegunum líði vel.
Skýjin eru ekki eins og þokubakkar, held-
ur eins og mistur eða þunn reykjarslæða,
og þrumuveður, sem stöku sinnum koma
fyrir, eru oftast á svo litlu svæði, að auð-
velt er að fljúga fram hjá þeim.
En maðurinn er skapaður til að búa á
jörðinni, en ekki í margra kílómetra hæð
uppi í loftinu, þar sem loftþrýstingurinn er
miklu minni. Vistarverur farþeganna og
flugmannanna verða því að vera loftþétt-
ar. Þannig er þetta líka í háloftsflugvél
Boeingsverksmiðjanna. Ferskt loft er sog-
að í gegnum vængina inn í tvo vélknúna
þrýstibelgi eða smiðjuöfl, þar sem loftinu
er þjappað saman og það hitað upp, áður
en því er dælt inn í farþegaklefana. Veggir
flugvélarinnar eru svo sterkir, að þeir
þola 2,7 kg. þrýsting á ferþumlung, þó að
í reyndinni verði þrýstingin ekki meiri en
1,1 kg. Vænghafið er 32 metrar, lengdin
22VÓ metri og hæðin 5 metrar. Bolurinn
er sívaldur og er 3% metri í þvermál.
Fremsti klefinn er fyrir stjórnendur
vélarinnar og áhöfn, sem er 5 manns:
Flugstjóri, stýrimaður, vélamaður, loft-
skeytamaður og flugmaður.
Farþegarúminu er skipt að endilöngu.
Hægra megin er fjórir klefar, hver handa
sex farþegum á daginn, en fjórum á nótt-
unni. Vinstra megin er einn stór klefi með
9 hægindastólum, sem sofa má í á nótt-
unum. Aftan við farþegarúmið eru snyrti-
herbergin, og aftast er svo geymsla fyrir
farþegaflutning.
Eftir reynsluflug háloftsflugvélarinnar,
sem tókst að öllu leyti að óskum, gaf
Boeing út þá merkilegu tilkynningu, að
þeir hefðu smíðað eins konar fljúgandi há-
loftsvirki handa ameríska flugflotanum.
Þessi sprengjuflugvél hefir meira en 400
Snyrtiherbergi kvenna í háloftsflugvélinni era
eins þægileg og frekast verður á kosið.
kílómetra hámarkshraða og getur flogið
9000 kílómetra án þess að lenda. Hún hefir
fjóra hreyfla, er einvængjuð og öll byggð
úr málmi eins og háloftsflugvélin. Væng-
hafið er 31 y% metri, lengdin 21 metri og
hæðin 4i/2 metri. Hún er búin fimm vél-
byssum og hefir níu manna áhöfn. Hvaða
þýðingu þessi vél kann að hafa í styrjöld-
um framtíðarinnar, eða jafnvel í þessari
styrjöld, er ekki gott að segja, en hitt er
ljóst, að hún hefir enn einu sinni stytt
f jarlægðirnar á okkar litlu jarðkúlu, og
geta allir gert sér í hugarlund hverjar af-
leiðingar það hefir.
Um svipað leyti og háloftsflugvélin
brunaði í fyrsta skipti um efri loftlög
gufuhvolfsins, sveif önnur flugvél yfir
Wright Field, æfingaflugvelli ameríska
loftflotans, skammt frá Dayton í Ohio.
Það var stór einvængja flugvél. I fyrstu
líktist hún örsmáum punkti, svo nálgaðist
hún lendingarstaðinn í hægu, léttu renni-
flugi. Eins og svífandi súla tók hún hvassa
beygju og stakk nefinu upp í vindinn, en
sólin glitraði á gljáandi, krómgulum
vængjunum. Hún nálgaðist æ meir lend-
ingarstaðinn, og þó að loftið sé ,,holótt“
svo nærri jörðinni, hélt hún fullkomnu
jafnvægi. Svo snertu hjólin jörðina og
hemlarnir stöðvuðu véhna. Lendingin var
óaðfinnanleg.
Þeir áhorfendur, sem ekki voru málun-
um kunnugir, dáðust að þessari fallegu
lendingu, og héldu að einhver æfður flug-
maður hefði framkvæmt hana. En í aug-
um þeirra, sem betur vissu, markaði þessi
glæsilega lending nýtt tímabil í sögu flug-
ferðanna. Því að við alla lendinguna höfðu
mannlegar hendur hvergi komið nærri!
Það þarf engan spámann til að sjá, hvaða
þýðingu þetta sjálfvirka blindflug getur
haft fyrir framtíð flugmálanna, ef það nær
almennri útbreiðslu.
Þó að þeir þrír menn, sem fullkomnað
höfðu þessa uppfinningu, hefðu lagt drýgri
skerf til framfara flugmálanna, en margir
af hinum fífldjörfu langflugsmönnum, var
þeim ekki tekið með lúðrablæstri og fagn-
aðarópum, þegar þeir stigu út úr flugvél-
inni. Þessir þremenningar voru kaptein-
arnir Carl J. Crane og George V. Holloman,
og Raymond K. Stout verkfræðingur, allir
hermenn í ameríska hernum. Þeir tóku þessu
líka eins og hverjum öðrum hversdagsat-
burði, þeir höfðu aðeins gert skyldu sína.
Hver er svo árangurinn af þessari upp-
finningu þremenninganna ? Hann er sá, að
héðan í frá geta allir, sem eitthvað skyn