Vikan - 14.11.1940, Blaðsíða 10

10
VIKAN, nr. 46, 1940
Heimilið
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
Matseðillinn.
Kjötréttur: Lambasteik.
4 kg. kjöt (læri), 2 lítrar vatn, 2 teskeiðar
salt, 100 gr. smjör. Sósan: 50 gr. smjör, 50 gr.
hveiti og 1 líter steikarsoð.
Kjötið er þvegið með vel upp undnum lérefts-
dúk, og beinin skorin úr þannig, að lærið líti út
sem heilt væri og síðan saumað saman með gami.
Saltinu er núið á kjötstykkið, smjör látið á
pönnuna og vatninu stökkt á það tíundu hverja
minútu. Kjötið er steikt í hálfan annan klukku-
tíma. t>á er soðið síað og flotið fleitt ofan af.
Því næst er sósan búin til úr hveiti og smjöri og
þynnt út með sjóðandi soðinu. Soðið hægt í 4
til 5 mínútur. Salti og matarlit bætt út í, ef þarf.
Kjötið er skorið í sneiðar og raðað á fat og
bornar með því soðnar eða steiktar kartöflur,
ýmis konar grænmeti, svo sem blómkál, grænar
baunir, gulrætur og spinat- eða grænkálsjafn-
ingur.
Fiskréttur: Saltsíld með lauksósu.
Sildin er þvegin, kviðurinn og hausinn skor-
inn af, roðið tekið af og flökin skorin frá hryggn-
um. Flökin látin liggja í bleyti í einn sólarhring.
Ef vill, má síðan láta síldina liggja einn sólar-
hring enn í edikslegi, sem settir hafa verið í
negulnaglar, lárberjablöð og niðurskorinn lauk-
ur, en sumum finnst síldin betri ósúr.
1 lauksósuna þarf: 50 gr. smjör, 50 gr. hveiti,
1 líter mjólk, 3 stóra lauka og salt eftir bragði.
Laukurinn er skorinn í afar þunnar sneiðar eða
rifinn, smjörið brætt og hveitinu jafnað saman
við og þynnt út með mjólkinni. Þá er látið í
laukurinn og saltið og soðið í 8 til 10 mínútur, en
hræra verður í öðru hvoru.
Síldarflökin eru skorin í 4 til 5 bita hvert,
látin á fat og lauksneiðar lagðar ofan á. Sósan
borin fram sér. Borðað með soðnum, heitum
kartöflum.
Varist að krota á matardúkinn. Hvort heldur
það er með blýanti, gaffli, eða bitiausum borð-
hnífi, þá getur það hæglega slitið í sundur hina
fínu þræði í dúknum. Yður finnst þetta kannske
óþarfa áminning, en það er nú svo, að mörgum
hættir við í hugsunarleysi að fikta með hnífinn
eða gaffalinn á dúknum.
Ef þér eruð að nota tröppu við vinnu yðar
innan húss, þá er ágætt að hafa gúmmímottu
undir henni; það hlifir gólfdúknum og síður hætt
við, að trappan renni til.
64. krossgáta
Vikunnar.
Fugl. — 22. Duft. — 23. Grind. — 24. Margfald-
aða. — 25. Þrír eins. — 28. Biblíunafn. — 30.
Brennandi. — 32. Enskur manntaskóli. — 37.
Saurgaði. — 39. Byrla. — 47. Aldin. — 48. Slags-
málin. — 49. Vanin. — 50. Svell. — 52. Sullinu.
— 56. Á fötum. — 58. Skvetta. — 59. Hvílist. •—
60. Gróða. — 62. Tyftir. — 68. öp. — 70.
Áreynsla. —- 74. Tunga. -— 77. Einkennisbókstafir.
— 78. Skammstöfun. — 79. Dýramál. — 81.
Skammstöfun.
Lárétt:
2. Varúðarráðstöfun. — 12. Selja upp. —
13. Fjölskylda. — 14. Tangi. — 15. Skamm-
stöfun. — 17. Bæt við. —- 18. Bindindis-
maður. — 19. Hvílst. — 20. Rúmmálseining.
— 21. Tilfelli. — 24. Lag. — 26. Beygingar-
ending. — 27. Væta. — 29. Það, sem skilið
er eftir. — 31. Heldr ekki. — 33. Fyrir
skömmu. — 34. Fugl (fom ending). — 35.
Dugleg. — 36. Telpunafn. — 38. Þrír eins.
— 39. Fyrsta persóna. — 40. Óþrif. — 41.
Upphrópun. — 42. Stefna. — 43. Fornafn.
— 44. Tónn. — 45. Veizla. — 46. Málstofa.
— 47. Viðdvöl. — 49. Forsetning. — 51.
Þrir samstæðir. — 54. Fæði. — 55. Saurga.
— 56. Keyra. — 57. Söngur. ■— 59. Rifa. —
61. Krónprins. 63. Hiti. — 64. Mannsnafn.
— 65. Lagfæri. — 66. Tveir eins. — 67.
Heiti. — 69. Geymsla. — 71. Keyr. — 72.
Einkennisbókstafir. — 73. Titill. — 75. Sagnend-
ing. — 76. Guð. — 77. Venju. — 78. Kven-
mannsnafn. — 80. Elskar. — 82. Iþrótt.
Lóðrétt:
1. Glæpur. — 2. Bústað. — 3. Látalæti. — 4.
Lélega. — 5. Sjó. — 6. Borða. — 7. Tveir eins.
— 8. Mannsnafn. — 9. Veiðiaðferð. — 10. Skamm-
stöfun. — 11. Stórglæpamaður. — 16. Lauf. — 19.
Allt garn hleypur, meira eða minna, en ef
prjónað er nokkuð þétt og fast, þá ætti ekki að
vera svo mikil hætta á að flíkin tapi lögun. 1
hvert skipti, sem þér kaupið garn eða prjónaða
flík, skuluð þér gæta að því, að með fylgi miði,
sem á stendur: ,,Hleypur ekki eða tapar lögun.“
Nýjar bœkur.
Bókaforlagið Heimdallur hefir gefið
mikið út á síðustu misserum og er alltaf
að færast í aukana. Það er töluverður
vandi að gefa út bækur á íslandi, markað-
urinn er þröngur og úr miklu að velja. En
það verður að segja þessum útgefendum
til hróss, að þeim hefir yfirleitt tekizt vel
val bókanna, og frágangur þeirra á allan
hátt verið góður. Eftirtaldar bækur hefir
forlagið nýlega látið frá sér fara, m. a.:
Óveður í Suðurhöfum.
Saga þessi er mjög spennandi og við-
burðarík. Franskur læknir, sem dvalið hefir
langdvölum meðal innfæddra á kóraleyju
í Suðurhöfum, er látinn segja frá óskap-
legum hamförum náttúruaflanna á þess-
um slóðum. Frásögnin öll verður sérlega
litrík og harmsöguleg, persónurnar óvenju-
legar og þróttmiklar og þjóðsagnakenndur
helgiblær yfir sumu fólkinu.
Sagan af litla svarta Sambó.
Þessi bók er ætluð yngstu lesendunum.
Barnabækur þurfa að vera smekklegar að
frágangi, með stóru letri og mega ekki
vera langdregnar. Sagan af litla svarta
Sambó hefir alla þessa kosti.
Hollywood heillar ...
Þessi saga um kvikmyndalífið 1 Holly-
wood eftir Horace McCay gefur allt aðra
mynd af kvikmyndaborginni en maður á
að venjast. Hún fjallar ekki nema að litlu
leyti um hina frægu leikara, sem menn dá
og tilbiðja. Hún er nötursleg lýsing á fólki,
sem vill verða frægt, en nær ekki takmarki
sínu, og lepur dauðann úr skel, með óhóf
og öfuguggahátt gerspilltra manna og
kvenna í baksýn. Hún er á köflum svo
óhrjáleg, að manni klýjar við lesturinn —
og þó er hún vel skrifuð og fullkomlega
þess verð, að hún sé lesin með athygli.
Karl ísfeld blaðamaður hefir íslenzkað
bókina. Hann er afbragðs góður þýðandi.
Frúin: ,,Ef þér getið ekki svæft bömin, þá
skal ég koma og syngja fyrir þau.“
Vinnukonan: „Ég hefi hótað þeim því, en það
þýðir ekkert."
*
Kennarinn: „Jæja, nú ættuð þið að skilja mál-
tækið „brennt bam forðast eldinn." „Getur nokk-
urt ykkar nefnt hliðstætt máltæki?”
Frissi litli: „Þvegið bam forðast vatnið.“