Vikan - 10.01.1946, Qupperneq 5

VTKAKJ, nr. 2, 1946
viimiMmimiiiiMHiiiiiiiiiiuHniiimiiiiuiimuHmiiininmniiiiiNumimiiuHHmHnuuiiiiMiniNuniMiHuiuMiiMMiHniiHimiminiiniMiiiHHimiiiiiiimiiiuiiitiMi
E
Ættfaðirinn
Ishmael fór seint á fætur, klæddi sig vandlega
og reikaði út og kom aftur nógu snemma til að
skipta um föt fyrir miðdegisverðinn. Síðan hvarf
hann aftur og lét ekki sjá sig fyrr en leið að
morgni og þá skellti hann hurðum, slagaði og
sparkaði skónum af sér og lét öllum drykkjulát-
um.
Morgun nokkurn talaði Hermann við Racheli í
hreinskilni. Hann hafði farið snemma á vinnu-
staðinn en kom aftur, til að fá sér kaffi og heita
brauðsneið. Þegar hann kom út í garðikn, sá hann
Ishmael Hirsch staulast upp tröppurnar og
hringja dyrabjöllunni. Hermann hrukkaði ennið,
hraðaði sér til hans og sagði.
„Þú kemur nokkuð seint heim, Ishamael."
„Ég vil heldur segja snemma, Hermann bróðir."
„Kallaðu það hverju nafni, sem þú vilt, en ég vii
ekki hafa, að fólk í mínu húsi komi heim á þess-
um tíma. Ég leyfi það ekki.“
„Ef þú vissir ástæðuna myndir þú ef til vili
ekki dæma mig svona hart. Ég sat hjá veikum
vini.“
Hermann trúði honum ekki, og þegar hann
mætti stálhörðu augnaráði Islimaels, spurði hann
sjálfan sig, hvort piltur byggist við að hann legði
trúnað á orð hans. Hann beit sig í varirnar af
reiði og gekk inn í setustofuna. Rashel var yndis-
leg i ljós^ráa netludúkskjólnum sínum. Reiði hans
hvarf eins og dögg fyrir sólu. Hann elskaði eigin-
konu sina, og það var notalegt að hverfa burt úr
hávaðanum og rykinu á vinnustaðnum, heim til
hennar, sem var svo fögur og dásamleg. Hann
skýrði henni frá atferli bróður hennar og bætti
við: „Rachel, annað hvQrt okkar verður að tala
við bróður þinn, það dugar ekki lengur, að hann
komi þannig lífi okkar á ringulreið og það sæm-
ir eigi heldur, að hann komi heim á þessum tíma
dags. fig get ekki leyft það.“
Rashel ýtti kaffibollanum til hliðar — frítt
andlit hennar varð eldrautt, og Hermann horfði
á með hryggð, hvernig augu hennar fylltust tár-
um.
„Ég hefi marg sagt honum, að hann verði að
breyta lífemi sínu,“ sagði hún. „fig hefi talað við
hann, en -— hann hlær aðeins að mér.“
„Jæja, svo að hann hlær! Það er dásamlegt að
heyra! Við skulum sjá, hvort hann hlær einnig
að mér."
Rachel fór nú að hágráta, og um leið og hún
þerraði augim með lmiplingavasalilút, stamaði
hún ógreinileg og áskiljanleg orð.
Hermann reis á fætur og gekk til hennar.
„Elsku barn, hættu! Rachel, ástin mín, gráttu
elcki svona. Hvað er að? Segðu Hermanni þínum
það — Hermanni, sem ann þér hugástum, Rachel
— gerðu það — ég bið þig þess.“
Rachel andvarpaði og grét og þess á milli stam-
aði hún, að hún gæti eklti þolað til lengdar þess-
ar brösur, og að Ishmael væri ekki vondur mað-
ur í eðli sínu heldur aðeins hugsunarlaus. Þegar
hún róaðist, bætti hún við: „Mér þykir leitt, að
ég skuli hafa óskapast svona. Eg — ég held, að
ég sé ekki frísk. Eg held — ég held —", hún
grúfði andlitið við brjóst hans og andvarpaði, „að
ég sé aftur með bami.“
Hermann hughreysti hana og lofaði að fara
með hana í leikhúsið um kvöldið. Hann sagði, að
hún skyldi eklú vera döpur út af því að eignast
annað bam. Hún yrði að leita til heimilislæknis-
ins og tala við hann. Ef svo væri í raun og vem,
gæti hann sagt henni, að hann væri bæði hreyk-
inn og hamingjusamur af því. Marcus væri nú
15 mánaða gamall og yxi mikið og væri hraustur
og duglegur. Það yrði dásamlegt fyrir hann að
fá leikfélaga. Einnig ætlaði hann að tala við
Ishmael og fá hann til að breyta um hátterni.
„Ég skal ekki vera harður við hann, því lofa
ég,“ bætti hann við í flýti, þegar hann sá augu
Rachelar fyllast tárum að nýju.
Seinna kom hann að máli við Ishmael. Ungi
maðurinn slæptist um í einum sýningarskálanum,
klæddur silkislopp og með rauða flos kollhúfu,
sem búin var löngum skúf í annarri hliðinni. Hann
var að reykja beztu tegund af vindlum og virtist
Jíða mætavel.
„Ég held, að við verðum að gera út um þessi
mál okkar, Ishmael," sagði Hermann. „Mér hef-
ir skilizt svo, að þú hlægir aðeins og hendir gam-
an að systur þinni, þegar hún er að setja ofan í
við þig út af slarki þínu og næturrölti."
„Nú, svo að Rachel er tekin ag segja eftir?
Skollinn sjálfur, ef þú getur krafizt þess, að ég
lifi hér klausturlífi!"
„Ég heimta það, að þú fylgir heimilisvenjum
meðan þú býrð hjá mér og systur þinni."
Ishmael tók vindilinn út úr sér og starði á glóð-
ina í enda hans. Síðan sagði hann hirðuleysislega:
„þetta fer allt til fjandans, Hermann."
Hann sagði Hermanni, með auðmjúkri biðjandi
röddu, að hann væri kominn í klípu. Hann hefði
lánað vini sínum peninga, en sá góði maður
væri horfinn frá Vín án þess að greiða Ishmael
einn eyri. Hann sýndi Hermanni noklira
óhreina og tætta pappírsmiða, sem voru kvitt-
anir fyrir meðteknum peningum.
„Þú vilt að ég leysi þær svo að þú sért sltað-
laus,“ spurði Hermann.
„Nei, alls eklii,“ sagði Ishmael. „fig vil aðeins,
að þú gefir mér tækifæri til að vinna mér inn
peninga. Mér er vel ljóst, að ég stóð illa í stöðu
minni innan um anstyggilegar málningardollur og
stiga — það var ekki við mitt hæfi. Láttu mig
frekar vinni í sýningarsölunum, eða einhvers-
staðar annarsstaðar. Eg skal læra að blaðra við
kaupendurna — og ég er laginn við kvenfólkið!"
Hermann var í þann veginn að sleppa sér.
Læra að blaðra! Lagið á kvenfólkinu! Harni
langaði mest til að kasta piltinum á dyr. Svo
mundi hann, að hann hafði skyldur gagnvart
ættmönnum eiginkonu sinnar.
„fig ætla að lofa þér að reyna. En þú getur
ekki komið í flosjakka og köflóttum buxum í
sýningarsalina," svaraði Hermann.
n.
Ishmael var ekki svo heimskur, sagði Hermann
við sjálfan sig, hann var fullur áhuga og hreif
fólkið, sem kom að skoða vörusýningarnar.
Liðsforingjar í skrautlegum einkinnisbúning-
um, fólk af æðstu stigum í Vín, hávaxið
glæsilegt og drembið í framkomu; aðlaðandi
konur, sem aldrei vissu, hvað þær vildu
og jafnvel þungir feitir prestar vöndu liomur
sinar í Gollantzverslunina, bæði til að kaupa og
selja. Ishmael var mjög skilningsgóður, og það
sem hann skorti í menntun, bætti hann upp með
undraverðri ráðkænsku og ónákvæmni. Hermann
gat ekki þolað það, sem ekki var lýtalaust, en
hann var svo áhyggjufullur út af Marcusi, sem
5
Framhaldssaga:..........
Eftir NAOMI JACOB.
var með kíghósta, og Rachel, sem þjáðist af
sjúkdómi í lifrinni, að hann gaf sér engan tíma
til að hafa eftirlit með framferði mágs síns.
Rachel tók að gildna og, óbeit hennar á þvi,
að eignast annað barn, hvarf með öllu. Marcusi
batnaði kíghóstinn og Rachel varð sannfærð um,
að læknirinn væri heimskingi og leiddist svo hið
fyrirskipaða mataræði, að hún tók að borða allt,
sem hana lysti. Hermann gat nú að nýju gefið
sig allan að verzluninni.
„Þú átt mikið af brotnum munum, Hermann,"
sagði Ishmael morgim nokkum.
„Það er ekki hægt að komast hjá þvi,“ svaraði
Hermann. „Pólk brýtur það fyrir mér, og oft og
tíðum fæ ég meira en helminginn brotinn af þeim
vörum, sem ég fæ sendar langt að. Þetta eyði-
leggst á svo margan hátt. Ég gæti auðvitað látið
líma það, en slíkt postulín myndi ekki seljast
háu verði." ,
Ishmael strauk á sér hökuna. „Það væri samt,
ef til vill, tilvinnandi að líma það,“ sagði hann,
„reisa síðan verzlun annarsstaðar í borginni og
selja þar svikna vöru.“
Hermann hrukkaði ennið við þessi orð. Nei,
ekki svikna vöru, ég get ekki þolað nein svik.
Samt er hugmynd þín ekki sem verst. Við gæt-
um látið gera við þessa muni og selt þá eins og
þeir eru — límda og viðgerða, lágu verði. Ég
ætla að íhuga það betur.
Þessi fyrirætlun féll honum vel. trtgjöld hans
voru mikil, heimilishaldið dýrt, móðir hans fékk
talsverðan hluta af tekjunum, Rachel þarfnaðist
miliilla peninga fyrir sjálfa sig og Marcus litli
var einnig talsvert stór útgjaldaliður. En Her-
mann vildi ekki hafa það á annan hátt og varð
því að græða sem mest á verzlun sinni, til þess
að geta staðið straum af þessu öllu.
Og nú í fyrsta sinn kom Ishmael að einhverju
gagni fyrir Hermann. Það kom í ljós, að piltur-
inn þekkti mann, sem gat límt postulín, annan,
sem gat skorið út í tré, og þann þriðja, sem gat.
hreinsað prentmyndir og gamlar teikningar. Her-
mann sá, að nú var Ishmael kominn á rétta hillu
og var mjög duglegur og fær maður, þegar hann
beitti sér að einhverju verki, sem hann hafði á-
huga á.
Litil, einföld verzlun var opnuð. Hermann
dvaldi þar alla fyrstu vikuna og fullvissaði við-
skiptavinina um það, að enda þótt vörurnar væru
góðar, þá væru þær samt viðgerðar og þess vegna
seldar lágu verði.
„Þetta er Capo di Monte, barónsfrú. Fallegt!
En sjáið hér, þetta brotnaði og hefir verið límt
aftur, og þess vegna hefir verðið lækkað úr 100
gyllinum niður í 80. öskið þér þess? Agætt, þá
skal það verða sent strax heim til barónsfrúar-
innar."
Fólkið streymdi að, dáðist að vörum hans,
hlustaði á skýringar og athugasemdir Hermanns
viðvíkjandi límingunni og viðgerðinni, og þegar
það fór aftur, sagði það, að Hermann væri dá-
samlegur — beinlínis heiðarlegur Gyðingur.
Kvöld nokkurt kom Ishmael heim með lítinn,
flatan böggul imdir handleggnum. Tók hann
pappírinn utan af honum, dálítið æstur á svipinn,
og sýndi Hermanni smágerðar, fallegar myndir.
„Hvað segir þú um þessar?" spurði hann hirðu-
leysislega en þó ánægður.
Hermann bar þær út að glugganum rannsakaði
þær nákvæmlega og lagði þær síðan á borðið i