Vikan - 21.07.1949, Síða 3

VIKAN, nr. 29, 1949
3
Mússolíni var
Eftir LOUIS
Yfir tuttugu ára skeið eða
rnánar tiltekið tuttugu og tvö ár,
útbreiddu formælendur og áróð-
ursmenn Mussolinis þá lyga-
sögu, að einvaldur þessi væri
svo óeigingjarn og hugsaði ekki
um að hagnast efnalega á stjóm
sinni. Þó skein í það, að hann
vildi gjarnan hafa mikil völd,
enda heppilegt fyrir Italíu að
hafa þetta mikilmenni við stýr-
ið á þjóðarskútunni.
Margir trúðu þvi að Mússolini
væri ódýr í rekstri, eða eyddi
litlu til eigin þarfa. Dáðist margt
manna að ,,I1 Duce“ fyrir þessa
óeigingirni.
En þegar staðreyndirnar, eða
verkin, eru látin tala verður
annað upp á teningnum.
Sannleikurinn er sá, að eng-
inn fasistaleiðtogi hefur sóað
fé eins takmarkalaust og Musso-
lini. Hann þurfti ekki að safna
í kornhlöðu, eins og sagt er.
Hann tók það sem hann þurfti
jafnóðum.
Hann átti ítalíu, og ef hann
vildi svo vera láta, rigndi millj-
ónunum niður yfir hann.
Fyrir þessu eru órækar sann-
anir.
Eftir að Mussolini var orðinn
forsætisráðherra .Italíu hafði
hann yfirráð yfir hmum „leyni-
íega sjóði“.
Þessi sjóður var til áður en
Mussolini komst tii valda. Voru
árlega lagcar í hann fjárhæðir,
en þó eigi mjög háar. Árin fyr-
ir valdatöku Mussolini var ein
milljón líra árlega lögð í sjóð-
inn. Þó þótti sumum þessi upp-
hæð há Qg voru henni andvígir.
Þegar IJussolini náði völdum,
varð hann strax óánægður með
það, að innanríkisráðuneytið
-skifti sér af sjóði þessum og
innfærði fjárhæðir þær, sem
hann eydcli til sinna þarfa. Hann
varð því brátt einráður í þessu
efni sem öðrum.
Mussol'ni veitti sjálfum sér
hærri og hærri fjárhæðir með
hverju ári. Upphæðirnar tí-
földuðust og tuttugufölduðust.
Þær urðu fimmtíu sinnum og
hundrað sinnum hærri og miklu
meira en það.
Hér skulu ekki nefndar marg-
ar tölur. Fjárhagsárið 1922—3
tók hann 1,000,000 líra. Að tíu
árum liðnum, eða 1932—3 var
dýr í rekstri
ALLESSIO
upphæðin 44,500,000 lírur. Og
1942—3 407,000,000 líra.
Á 'valdatíma sínum eyddi
Mussolini h. u. b. tveim milljörð-
um líra, eða 1,931,748,443 lírum.
En á þessum árum var gengi
lírunnar allt annað en nú, eða
eðlilegt.
Enn hefur ekki tekizt að fá
vitneskju um það, hve
miklu fé Mussolini eyddi úr fyrr
nefndum sjóði, frá því í sept-
ember 1943 þar til í apríl 1945.
Þetta tímabil, sem nær yfir
hálft annað ár, er Mussolini
undir vernd eða eftirliti Hitlers.
En bráðabirðar „uppgjör“ sýnir
að upphæð sú, er þá var eytt,
er ekki neðan við eina milljarð
líra.
Mussolini hefir þá, að minnsta
kosti, eytt um þrem milljörðum
líra á tuttugu og einu árl.
Margir munu álíta að mikið
af fé þessu hafi farið í pólitísk
útgjöld. En svo var ekki. Mest-
um hluta þessa fjár eyddi
Mussolini til persónulegra þarfa.
Þetta sýna höfuðbækur ítalska
innanríkisráðuneytisins.
Þá mun einhverjum koma til
hugar, að öryggisráðstafanir til
að vernda líf einvaldsins, hafi
verið greiddar af fé þessu. En
svo var ekki.
Lífvörðurinn var 700 manns
og greiddi ríkissjóður Itala laun
þeirra manna. Var það ein millj-
ón líra á mánuði. Þar að auki
var greiddur ferðakostnaður líf-
varðarins, einkennisbúningar, og
dulklæðnaður.
Sá, sem hefur verið í Róm á
valdatímabili fasista, einkum í
umhverfi Piazza Venezia og via
Momentana, man eftir fjölda
lögregluþjóna í borgarabúning-
um, er stóðu, sem myndastytt-
ur á ákveðnum stöðum, einkum
götuhornum.
Þessir menn áttu að hafa gæt-
ur á götuumferðinni á þeim
tímum, sem „II Duce“ var van-
ur að koma í bifreið sinni.
Þegar Mussolini hélt ræður
voru þessir menn í áheyrenda-
hópnum og klöppuðu eftir nót-
um, og komu öðrum til þess.
Svo var frá því skýrt í er-
lendum og innlendum blöðum
hve einvaldurinn hefði hrifið
múginn afskaplega mikið!
Og á sumrin þegar Mussolini
fór út í sveit, til þess að kynna
ser vinnubrögðin og ástandið
þar, hafði þessum fylgifiskum
hans verið dreift, sem verka-
mönnum út um allt. Og allir lof-
sungu þeir stjórn foringjans í
viðtölum við hann.
Menn hans voru settir í nám-
ur áður en hann heimsótti þær,
og klæddir í námumannaföt.
Sama máli var að gegna, er
hann heimsótti verksmiðjur og
orkuver. Þeir léku háseta þegar
Mussolini kynnti sér sjávarút-
gerð og siglingar, eða sjóliða
þegar um herskip var að ræða.
Þá léku menn hans baðgesti
til þess að dást að einvaldanum
vöðvamikla og loðna þegar hann
var að synda.
Þeir léku jafnvel veika menn
þegar Mussolini kom í sjúkrahús
og gekk um þau með læknunum
til þess að kynna sér rekstur
þeirra.
Þetta kostaði ekki mjög mik-
ið fé. En 300,000 hermannalið,
er Mussolini hélt undir vopnum,
var ekki ódýr varúðarráðstöf-
un.
Mussolini eyddi afar miklu fé
til eigin þarfa. Hann átti ótrú-
lega marga fatnaði, einkennis-
búninga af öllum hugsanlegum
gerðum, og jós út fé ef gera
átti einhvem atburð eða merkis
viðburð eftirminnilegan.
Mussolini hafði rika tilhneig-
ingu til þess að blekkja náung-
ann og undirstrika sína eigin
persónu.
Móttökuhátíðahöldin, í tilefni
af heimsókn Hitlers 1938, kost-
uðu yfir milljard líra.
II Duce var mikill áróðurs-
maður og auglýsingagjarn.
Hann áleit að almenningur
myndi dást að ástaræfintýrum
sínum.
Ástmey hans „la Petacci“
varð honum dýr. En hún var,
sem kunnugt er, skotin jafnt og
Mussolini. Þau áttu dreng sam-
an.
Svo að segja öll fjölskylda
og ættingjar „la Petacci" voru
eins og blóðsugur á Mussolini.
Hann gaf fólki þessu mörg
skrauthýsi, og ýmsar dýrar
gjafir, jafnvel gull og gimsteina,
auk stórra peningaupphæða.
Fasistar þóttust vera spar-
samir á meðan þeir voru að
ná völdum og kváðust ætla að
rétta fjárhag ítalíu við, og
kenna þjóðinni sparneytni og
nægjusemi. En þetta var blekk-
ing eins og fleira, er þeir höfðu
á stefnuskránni.
Mussolini kunni sér ekki hóf
í neinu. Það er haft fyrir satt
að ástaræfintýri hans með „la
Petacci“ hafi kostað ítali yfir
fimmhundruð milljónir líra.
Að leiðarlokum!