Vikan - 06.04.1993, Qupperneq 26

Fjölbreytt matareeöi ætti
aö gefa fólki næg nær-
ingarefni. Þarfir fólks eru
þó afar misjafnar; konur þurfa
önnur bætiefni en karlar, eldri
borgarar þurfa aö auka stein-
efnatöku og reykingafólk ætti
að taka C-vítamín tvisvar á
dag. Vert er aö geta þess aö
ráðlagöir dagskammtar bæti-
efna eru lágmarksskammtar
en ekki þaö sem þarf til aö
hafa fulla starfsorku. Nú á
dögum hafa streita, mengun
og eiturefni í lofti mikil áhrif á
líkamann en réttu vítamínin
og steinefnin geta hjálpaö
fólki aö vinna bug á ýmsum
heilsufarsvandamálum.
Nýjar rannsóknir, meöal
annars frá Krabbameinsstofn-
un Bandaríkjanna, benda til
þess aö bætiefni - oft í stór-
um skömmtum - geti komið í
veg fyrir ýmsa sjúkdóma, frá
kvefi til legkrabba.
Allir melta bætiefni á mis-
munandi hátt svo haga verður
skammtastæröum eftir aldri
og lífsstíl. Kona á breytinga-
skeiöi þarf stærri skammta af
kalki, D og K-vítamíni en tví-
tug stúlka sem er í megrun og
stundar líkamsrækt af kappi
og gæti því skort B6. B6-
skortur getur valdiö fyrirtíöa-
spennu sem hverfur ef þaö
efni er tekið daglega.
Á eftirfarandi lista má sjá
þau vítamín og steinefni sem
öllum ungum konum eru
nauðsynleg og þiö þarfnist
þeirra allra. Skammtastærðin
er miklu minni en svo aö hún
geti framkallað eiturvirkni.
Munið aö steinefni eru ó-
missandi til þess aö vítamínin
nýtist rétt; þau þarf því að
taka inn samtímis.
Þaö er auövelt aö koma
upp sinni eigin bætiefnadag-
skrá til aö auka orkuna, koma
í veg fyrir sýkingar, losna viö
leiöindakvilla á viö fyrirtíöa-
spennu, fá faliegra hár, húð
og neglur og betra líf! Hvernig
væri aö láta á þaö reyna?
NAUÐSYNLEG VÍTAMÍN
A-VÍTAMÍN. Veitir viðnáms-
þrótt viö veikindum og sýking-
um (kvefi, hálsbólgu). Verndar
hugsanlega lungu fyrir meng-
unaráhrifum.
Slimhúö
er
Takið 25 millígrömm tvisvar
ádag.
B2-VÍTAMÍN (RÍBÓFLAVÍN).
Annaö orkuaukandi bætiefni.
B2 stuölar aö meltingu hvítu-
efna og fitusýra. Ómissandi
fyrir heilbrigðar tennur, hár,
húö (skortur getur valdið þurr-
um og
viö-
kvæm-
ari fyrir
veirusýkingum
þegar lítið er af A-vítamíni í
líkamanum; skortur á þvi gæti
valdið náttblindu.
Takiö 10.000 ae daglega
(stærri skammtar óráðlegir).
BETA KARÓTÍN. Þetta A-
vítamínafbrigöi er lykillinn aö
bættu ónæmiskerfi og styrkir
hjartaö líka. Nýjustu rann-
sóknir benda til þess aö þaö
sé jafnáhrifamikil forvörn gegn
hjartakvilla og dagleg neysla
aspiríns en það er betra fyrir
magann.
Takiö 15 millígrömm á dag
(stærri skammtar eru ekki
eitraðir en gætu gert húðina
gula).
B1-VÍTAMÍN (TÍAMÍN). Nauö-
synlegt til aö halda orku í há-
marki og streitu í lágmarki. B1
hjálpar lika líkamanum aö
brenna kolvetni á skilvirkan
hátt - gott fyrir þá sem eru í
megrun.
sprungnum vor-
um og tungu) auk þess sem
þaö græöir brunasár og önnur
sár.
Takið 25 millígrömm tvisvar
á dag.
B3-VÍTAMÍN (NIACIN). Rann-
sóknir sýna að B3 á heiður
skilinn fyrir aö lækka kólester-
ólmagn í blóöi.
Takiö 25 millígrömm tvisvar
á dag (stærri skammtar
hættulausir en geta valdið
roða á húö).
B4-VÍTAMÍN (FÓLÍNSÝRA).
Lffsnauösynlegt fyrir heil-
brigða frumuskiptingu og
vefjaendurnýjun. Fólínsýra
gæti einnig variö frumur fyrir
krabbameinsveirum. Rann-
sóknir leiddu í Ijós aö dagleg
neysla gat snúiö viö for-
stigseinkennum krabbameins
í legi hjá konum á pillunni.
Gæti bjargaö lífi þeirra sem
eru á pillunni eða þeirra sem
hafa greinst með forstigsein-
kenni legkrabba. Barnshaf-
andi konur ættu aö taka fólín-
sýru alla meögönguna þar eð
hún styrkir kjarnsýrumyndun.
Takið 800 míkrógrömm á
dag (eöa meira undir
lækniseftirliti).
B5-VÍTAMÍN (PANTÓTEN-
SÝRA). Þetta frábæra streitu-
lyf dregur úr ofnæmisein-
kennum og streitu-
tengdri þreytu.
Takið 250 millí-
grömm tvisvar á
dag.
B 6 - V í T A M í N
(PYRIDOXIN).
Nauðsynlegt heil-
brigðu taugakerfi. B6
berst líka á móti fyrir-
tíöaspennu og bjúgi. Þær
sem eru á pillunni ættu ekki
aö sleppa B6.
Takið 50 millígrömm tvisvar
á dag (stærri skammtar gætu
framkallað eiturvirkni).
B12-VÍTAMÍN. Skortur á
þessu nauðsynlega orkulyfi
getur leitt til þreytu, blóöleys-
is, jafnvel þunglyndis. B12 er
aðallega í fæðu úr dýraríkinu
svo grænmetisætur eru í
mestri hættu meö aö fá
hörguleinkenni (sem meðal
annars eru mergruni og heila-
skemmdir).
Takiö 100 míkrógrömm
tvisvar á dag.
C-VÍTAMÍN. Þetta afkasta-
mikla vítamín skýtur veiru-
sjúkdóma í kaf, hressir upp á
ónæmiskerfið, er mengunar-
vörn og gæti stuðlað aö því
aö koma í veg fyrir krabba-
mein. C-vítamín stuðlar að
upptöku áfengis í blóði svo
skammtur af því er fín timbur-
mannalækning. Mestu máli
skiptir að kaupa réttu blönd-
una. Lesiö á merkimiðann til
26 VIKAN 7. TBL. 1993