Vikan - 26.09.1957, Blaðsíða 12
eftir Hammond Innes
I Monte Cristallo suður í
ítölsku Ölpunum stendur
skíðaskáli hátt uppi í f jalli.
Þar gerizt nýja framhalds-
sagan, sem hefst í blaðinu
í dag. Þetta er saga um
furðulega innrætt fólk, saga
um græðgi og ofbeldi í ein-
keimilegu umhverfi. Sögu-
hetjan er blaðamaður og æf-
intýramaður, sem heldur
þarna suðureftir til að skrifa
' kvikmyndahandrit — og
hann fær sannarlega nóg
efni í kvikmyndina sína.
t1
....•.
ÍETTA vaf í fyrsta sinn sem ég sá kvikmynd
i ina, í hfiil’u lagi. Aður hafði ég séð hluta af
henni, sem svo voru klipptir niður svo úr varð
sjálf myndin..
Það var einkennilegt að sitja þarna í myrkr-
inu í sýningarsalnum og horfa á þessa hrylli-
legu sögu á tjaldinu. Auðvitað var myndin dálítið
frábrugðin því sem raunverulega hafði gerzt. Við
höfðum breytt efninu dálítið og söguþráðurinn
vár' ííreýttur. En þarna var það samt í megin-
atriðum á tjaldinu.
ívfyndin byrjaði á því, að sýndur var skíðakof-
,inn. Myndin var tekin úr togbrautinni. Þannig
hafði' ég 'eínnig séð skíðakofann í fyrsta skipti.
Þegár togsieðinn nálgaðist kofann, hætti ég al-
veg að fylgjast með sögunni. Því að ég vissi
hvernig skíðakófinn mundi líta út að innan. Ég
vissi hverjir voru þar inni og hvað sagt mundi
verða Ég sat þarna í myrkrinu lifði söguna á ný.
Nú g'étur verið að einhver segi: Auðvitað
veiztu hvað skeður næst vegna þess að þú skrif-
aðír kvikmyndahandritið. — Þetta er að vísu
satt. En það er tvennt ólíkt að búa til sögu eða
skrifa um það, sem hefur raunverulega komið
fýrir - undir handleiðslu dáins manns, ef svo
mætti' að órði komast. Engles átti hugmyndina
— að taka kvikmynd af þessum hryllilegu við-
burðum. Það var hann sem kynnti mig fyrir
sögupersónunum. Hann hjálpaði mér á margan
iiátt' ; rríéð að skrifa kvikmyndahandritið. Hann
hafði gefið sögunni nafn — hann hafði vélritað
nafnið með fingrunum, sem voru orðnir stífir af
kulda. Enda þótt ég hefði skrifað sögima og
annar maður hefði haft leikstjóm á hendi
fannst mér hann eiga allan heiðurinn skilinn af
myndinni.
Mér fannst eitthvað óhugnanlegt við að sjá
myndina í heild. Það voru ekki leikararnir i
hlutverkum sínum sem ég sá, heldur sá ég fyrir
mér sjálft fólkið, sem ég hafði þekkt svo vel.
Það var eins og að sjá vofur. Svo mörg þeirra
voru dáin. Ég hafði líka verið hætt kominn i
köldum hlíðum Monte Cristallo.
Eg man þetta allt svo greinilega. Það þufti
ekki að búa til rándýra kvikmynd til þess að
minna mig á það sem kom fyrir. Leyfið hinum
látnu að hvila i friði. Það var hryllilegt að sitja
þarna í þægilegu sæti og hugsa sér að það væri
seldur aðgangseyrir að þessari voðalegu mynd.
Þetta er ef til vill einkennilegt upphat' á sögu,
sem ekki er einu sinni draugasaga, heldur saga
um furðulega innrætt fólk, saga um græðgi og
ofbeldi í einkennilegu umhverfi. Eg hef ef til vill
byrjað á öfugum enda, en það er vegna þess, að
þegar ég sá kvikmyndina, fannst mér ég verða
að segja söguna eins og hún var og eins og ég
lifði hana. Ég ætla aldrei að sjá kvikmyndina
aftur. Myndin er- á sinn hátt prýðileg, en ég þoli
ekki að horfa á hana eln'u sinni enn. Ég ætla að
segja söguna eins og ég lifði hana. Ég vona að
þegar ég hef lokið málí mínu, muni ég geta
gleymt öllu því sem kom fyrir.
Það var aðeins tilviljun eln að ég lenti í þessu
ævintýri. Það var fyrsti desember, drungalegt
veður og ég var í drungalegu skapi. Ég var
staddur hjá lyfsalanum. Derek Engles stóð við
afgreiðsluborðið og var að fá sér eitthvað við
timburmönnum. Hann kom auga á mig og gretti
sig. Engles var sídrekkandl, en sjaldan fullur.
Vínið hafði blátt áfram betrandi áhrif á hann.
Hann varð alltaf að fá sér að drekka, þegar
eitthvað amaði að. Hann borðaði aldrei morgun-
verð og gekk alltaf með aspirintöflur- á sér við
timburmönnum.
Ég veit ekki hversvegna hann var einmitt
þarna þennan morgun. Þetta eru víst forlög.
Fyrir stríðið hafði ég gefið út lítið blað i
Wiltshire. En það fór á hausinn og þegar ég kom
úr hernum, var ég atvinnulaus. Mig dauðlangaði
að sjá aftur Peggy og krakkana, en ég gat ekk-
ert annað gert en að minnta kosti eitt ár enn.
Þá stakk einn vinur minn upp á því við mig að
við gæfum út tímarit í Exeter. Við réðumst í það,
en eftir sex mánuði var allt farið út um þúfur.
Ég skrifaði öllum sem ég þekkti. Ég hafði
alls staðar reynt að fá vinnu en árangurslaust.
Ég sendi Peggy og krakkana aftur til Wilt-
shire.
Ég hafði ekki komið til London í fimm ár.
Ég hafði ferðazt um allar heimsálfur. Ég hafði
verið lengi á Italíu og i Austurríki. Ég hafði
búið á beztu gistihúsum Evrópu. Og þennan
morgun stóð ég einn í rigningimni í stórborginni
og englnn veitti mér eftirtekt. Ég var æstur og
órólegur. Það var einkennilegt að vera kominn
aftur í óróa stórborgarinnar. En ég var einnig
sorgbitinn, því að hvergi er eins sárt að vera
atvinnulaus og i London.
En vinna var ekki það eina sem mig vantaði.
Þennan morgun vantaði mig einnig tannkrem.
Þessvegna labbaði ég mig inn í næstu lyfjabúð.
Og þar sá ég Engles.
Við höfðum verið saman i hernum. Svo skild-
ust leiðir okkar og ég sá hann ekki eftir það.
Mér hafði alltaf verið vel við hann. Hann var
hörkuduglegur og fullur af fjöri. Nú vai- hann
búinn að snúa sér að kvikmyndunum og eftir
því sem blöðin sögðu var hann einn bezti leik-
stjóri í Englandi. Síðasta mynd hans, ,,Þrír leg-
steinar“ hafði slegið öll met i aðsókn.
Hann kinnkaði kolli til mín, setti glasið á borð-
ið og horfði lengi á mig.
„Hvað ertu að gera núna, Neil?“ spurði hann
að lokum. Hann talaði mjög hratt.
„Ég er nýkominn úr hernum," sagði ég. Ég
vildi ekki segja honum að ég væri atvinnulaus,
vegna þess að ég vissi hve honum var illa við öll
þvílík mistök, eins og hann komst að orði.
„Þú ert búinn að vera lengi er það ekki?“
„Jú, ég var í eitt ár í viðbót."
„Einmitt það. Ætlaðir að hafa það gott."
„Hvað meinarðu," sagði ég. En ég vissi vel
hvað hann meinti. Við höfðum haft það gott
síöasta árið í hernum.
Hann hló kuldalega. „Þú veizt vel hvað ég
meina. Allir strákar, sem eitthvað vit var í.
fóru úr hernum í fyrra. Þeir sem urðu eftir
voru annað hvort aumingjar, ævintýramenn, eða
letingjar. Hversvegna varst þú eftir?"
„Ætli ég geti ekki kallað mig ævintýramann."
Ég var hálffúll. Ég gat ekki gert að því. Ég var
gramur. Ég ætlaði ekki að segja honum frá því,
hversu illa mér hafði verið við að verða eftir í
hei’num, hversu mikið ég hafði saknað Peggyar.
Mér leið illa. I gamla daga hefði ég getað sagt
Engles til syndanna, en nú gat ég það ekki. Mig
langaði til þess að hlaupa út úr búðinni, áður
en hann færi að hnýsast meir í einkamál min.
„Jæja. Þá ertu loksins kominn," sagði hann.
„Ertu ennþá með þetta tímarit þitt i gangi?"
„Nei það fór á hausinn," sagði ég.
Hann horfði á mig rannsakandi. „Hvað ertu
að gera núna?"
„Ég byrjaði á útgáfufyrirtæki með vini
mínum," svaraði ég. „En þú — ertu alltaf að
vinna við kvikmyndir?"
En hann vildi vita meira. „Það þarf mikið fé
til þess að byrja á útgáfufyrirtæki nú á dögum,"
sagði hann, og horfði stöðugt á mig. Hann hikaði
og brosti til mín. Hann gat vel verið viðkunnan-
YIKAN