Menntamál - 01.03.1945, Blaðsíða 14

64
MENNTAMÁL
urðu að láta líf sitt á báli,“ og er þetta óheppilega að orði
komizt, því að orðinu ,,galdramanna“ er sennilega ætlað
að taka til manna, sem grunaðir voru eða ákærðir um
galdra.
Þá er það ekki fimlegt, þegar sagt er (3. hefti, bls. 74) :
„Þá gengu margir páfanna ötullega fram . . . Má þar
fyrstan telja Gregoríus páfa.“ Hvers vegna er klifað á
páfanafninu í stað þess að kalla manninn Gregoríus 1. eða
Gregoríus mikla, eins og venjulega er gert?
Yfirleitt er nokkuð þungur blær á stílnum á kirkjusögu-
kaflanum. en það er kannske eins og ,,stríðskirkju“ sæmir.
(Sbr. 3. hefti, 88. bls.).
Nöfn og einstök orð.
Mér þykir vænt um að sjá fornkunningja mína, Saló-
mon, Samson og Elías, kallaða hér sínum gömlu og góðu
nöfnum, en ekki nefnda Salómó, Simson og Elía. Þetta er
ekki eingöngu af því, að ég vandist þessum nöfnum í æsku,
heldur miklu fremur af hinu, að margir mætir menn hér-
lendir hafa fyrr og síðar borið þessi nöfn; þau eru íslenzk
í þessari mynd og eiga að halda henni, alveg á sama hátt
og engum dettur í hug að kalla postulana Pétur og Pál
sínum latnesku eða grísku nöfnum. Af sömu ástæðu þykir
mér leitt að sjá og heyra talað um talentur en ekki pund í
dæmisögunni á bls. 71—2 í 2. hefti. Það er mælt mál hér
á landi að segja, að menn ávaxti pund sitt vel eða illa eða
grafi pund sitt í jörðu, og hefur Einar skáld Benedikts-
son orkt um það stórbrotið kvæði. Og ég vil ekki að nauð-
synjalausu slíta sambandið milli dæmisögunnar annars
vegar og ýmissa orðtækja og innlendra bókmennta hins
vegar.
Ljótt er orðið roðull (1. hefti, 89. bls.), en getur gefið
tilefni til skemmtilegs útúrsnúnings.
í venjulegu máli er orðið „eftirmaður“ ekki notað um
annan en þann, sem næstur kemur. Það er því ekki rétt