Bjarmi - 01.05.1922, Side 2
B JAflMÍ
82
sögu um síðustu æfistundir Jesú?
Með livaða liugarfari höfum vjer
nálgast kross Jesú Krists á þessum
langa föstudegi?
Vjer sungum áðan: »Þá helgu
skoða hrygðarmynd, er hangir krossi
á«. Pað er vissulega hrygðarmynd,
sem þar blasir við oss og hlýtur að
vekja bjá oss einlæga hrygðartilíinn-
ingu. Hvað veldur þeirri hrygðar-
tilíinningu? Að sjálfsögðu fyrst og
fremst það, að vjer vitum, að sá er
heilagur og saklaus, sem þar líður
og deyr. Vitanlega hefir sama tilfinn-
ingin mátt gera vart við sig hjá oss
á allri píslargöngu hans, þvi að öll
framkoma mannanna gagnvart hon-
um á ekki lengri líma ætli að vera
hverjum óspiltum manni hrygðarefni.
En það er þó eins og taki út yíir
alt, er vjer lítum bann deyjandi og
dáinn á krossinum. Pað er óefað
veraldarsögunnar átakanlegasta hrygð-
arsjón, og átakanlegust verður hún
þó, er vjer jafnframt minnumst þess,
hvers vegna hann — einmitt hann —
hreppir slík örlög, hvað honum hefir
verið gefið að sök. Sökin, sem hann
líður alt þetta fyrir, hver er hún
önnur en þessi eina, að hann sagðist
vera Guðs sonurinn, hinn himinborni
^rindsreki Guðs, Messías? það hefir
verið gert að dauðasök hans, sem
öll kristnin fram á þennan dag viður-
kennir að vera hið sannasta og rjett-
asta, sem sagt verði um hann, —
svo satt og rjett, að þótt hann hefði
aldrei kallað sig því Guðs sonar,
nafni sjálfur, hefðu mennirnir hlotið
að gefa honum það. Jafnvel þeir
sem ekki trúa á hann í kiistilegum
skilningi verða þó við það að kann-
ast, að enginn sje sem hann, enginn
hafi talað eins og hann, lifað eins
og bann, dáið eins og hann.
En er það þetta eitt, sem gerir
sjón hins deyjandi og dána frelsara
á krossinum að hinni miklu hrygðar-
sjón? Vjer lreyrðum í textanum, að
það var grátið yfir Jesú er liann var
á leiðinni til aftökuslaðarins. Pað
voru þær Jerúsalemsdætur, sem grjetu
meðaumkvnnartárum hans vegna. En
vjer heyrðum lika, að Jesús vísaði
þeirri tárfelling á bug: »Grátið ekki
yfir mjer, heldur grátið yíir sjálfum
j'ður og hörnum yðar«. I’að hefir
aldrei verið neinn skortur á með-
aumkvunartárum hjer á jörðu í lík-
ingu við tár Jerúsalemsdætra. Og
meðaumkvunartár eru góð í sjálfu
sjer, þar sem þau eiga við. En lijer eiga
þau ekki við. Hann sem af fúsum
og frjálsum vilja gefur sig i píslir og
dauða í hlýðni við vilja föðursins á
himnum og af kærleika til vor mann-
anna, er síst aumkvunarverður. Hann
er þar á móti lotningar- og tilbeiðslu-
verður. Sjál/a oss ætlum vjer að
aumkva, en ekki hann. þvf sagði
frelsarinn: »Grátið ekki yfir mjer,
en grátið yfir sjálfum yður og börn-
um yðar«.
Þetta skildu forfeður vorir margfalt
betur en vjer og vorir tímar. Þegar
Rúbens — sá mikli listamaður —
málaði sjálfan sig meðal böölanna,
sem eru að negla frelsarann á kross-
inn, þá felst í því tiltæki hans alvar-
leg og djúp játning, og hún er þessi:
Eg hefi krossfest Drottin dýrðar-
innar! Þessi hugsun, að vjer höfum
með syndum vorum gerst samsekir
þeim er krossfestu Drottin, var
næsta algeng meðal fyrri tíma manna.
Þeim skildist miklu betur en oss,
hversu mannanna syndir á öllum
tímum mynda eina stórfelda syndar-
heild, eina ægilega heims-synd, sem
hver maður á sinn hlut í. Og þessi
hluttaka í heims-syndinni miklu var
þeim hið mikla hrygðarefni í sam-
bandi við krossdauða Jesú, Því er