Heima er bezt - 01.08.1954, Síða 9

Nr. 8
Heima er bezt
233
Lítið eitt frá Lúðvík Kemp:
Leiðin lá úr Breiðdal eystra
til Skagafjarðar og Húnaþings
Það er staðreynd, að börn
muna misjafnlega snemma eftir
sér, og hið fyrsta, sem flestir
muna, er venjulega í sambandi
við það, að barnið verður hrætt
eða hrifið af einhverju. Koma
svo löng, hversdagsleg tímabil,
sem maðurinn man ekkert eftir,
þar til minnið fer með aldrinum
að skýrast.
Ég hef mikið spurzt fyrir um
það hjá mönnum, sem voru mér
samtíða á uppeldisárum, hve-
nær ég man fyrst eftir mér, með
því að segja þeim, hvað ég man
af atburðum frá barnsárunum.
Hef ég síðan reynt að staðsetja
og tímasetja þá eftir aldri mín-
um. Hér skal sagt frá þeim at-
burði, er ég man allra fyrstan,
og hef ég átt tal um hann við
áhorfendur og virðist vera, að ég
muni hann furðu glöggt.
Ég er fæddur á Fáskrúðsfirði
eystra og alinn upp á Breiðdal.
Ég var á fjórða ári (að ég held),
er eftirfarandi atvik gerðist.
Fósturforeldrar mínir bjuggu þá
á Ásunnarstaðastekk í Breiðdal,
sem nú heitir Hlíð. Hjá þeim
voru hjón vinnuhjú, Gísli Ólafs-
son, ættaður ofan af Héraði, og
kona hans Guðbjörg Daníels-
dóttir, ættuð frá Tóarseli í
Breiðdal. Gísli og Guðbjörg áttu
lítil efni, að minnsta kosti af
gangandi peningi, en þó áttu þau
tík eina af útlendu kyni, og var
hún metfé hið mesta. Tík þessi
hét Fína. Hún þótti aðskotaill,
sérstaklega þegar hún lá á sæng,
sem var nú eins og gengur og
gerist fyrir tíkum, æði oft, enda
bannaði Gísli henni aldrei kelirí,
að mér var sagt, sökum þess að
það voru vissar tekjur fyrir
hann hvolparnir undan tíkinni.
Þá keyptu karlarnir og borguðu
Gísla í peningum eða dýrmæt-
um varningi. Þótti þeim metn-
aður í að eiga þótt ekki væri
nema hund af útlendu kyni. Svo
mun enn vera, því að vart sér nú
alíslenzkan hund í sveitum
Lúðvík Kemp
landsins, nema þá helzt á út-
kjálkum.
Fjörug hvolpaverzlun.
Þenna vetur var tíkin Gísla
vanfær, og þar sem allir hvolp-
arnir, sem hún kynni nú að
eignast, voru pantaðir og seldir
I í síðasta hefti Heima |
1 er bezt birtist fyrri hluti i
| greinarinnar „Lítið eítt frá 1
i Lúðvík Kemp“, sem Krist- i
í mundur Bjarnason hefur i
i tekið saman. Voru þar sögð i
i nokkur deili á Kemp og i
i birtar glefsur úr kveðskap |
| hans. i
Hér kemur síðari hlut- |
i inn, og er þar að finna i
i ýmislegt úr „Ruslakistu“ i
j Kemps, tekið þar af laus- j
i um blöðum, sem á eru |
I skráð fyrstu kynni hans af i
i mönnum og málefnum á 1
i þessum og hi'num staðnum. i
1 Kemur Kemp víða við í i
i frásögn sinni og sameinar |
i á sinn hátt lífsspekina og i
i gamansemina.
lllllllllllllllllllllllllllllllllll■■llllll■ll■lllll■llllllll■lllllllllllllll
fyrirfram að vanda, lét hann þá
alla lifa, er hún varð léttari.
Annars sögðu karlarnir mér
þarna austur frá, að strax og
tíkin að afstaðinni sængurlegu,
fór að sinna ástamálum á ný,
byrjaði Gísli að selja hvolpa þá,
er hann bjóst við, að tíkin mundi
færa honum eftir eðlilegri rás
viðburðanna í fyllingu tímans.
En þar sem hann var fátækur og
ætíð í peningaþörf, en karlarnir
höfðu hins vegar ágirnd á þess-
um fósturbörnum hans, þá var
það iðulega, að Gísla varð það á
að selja miklu fleiri hvolpa, en
hugsanlegt var, að tíkin ætti í
einu. Út af þessari hvolpaverzl-
un lenti Gísli iðulega í útistöð-
um og illindum við þessa við-
skiptavini sína. Báru ýmsir
skarðan hlut frá borði, er tíkin
gaut og undu illa þeim mála-
lyktum, því að þá var ekki um
annað að gera fyrir þá en að
bíða, unz tíkinni þóknaðist að
þjóna eðli sínu á ný, sem alltaf
tók dálítinn tíma, en um endur-
greiðslu á fé var ekki að ræða
hjá Gísla.
Þegar fjölgaði hjá tíkinni
þenna vetur, var henni búið rúm
í eldhúshorni. Hún var afar
grimm og eiginlega mannskæð,
þegar hún lá á sæng, en stórvit-
ur var hún og dauðtrygg. Hún
fylgdi engum nema Gísla eig-
anda sínum.
Eftir að fjölgaði hjá tíkinni í
þetta skipti, var ég iðulega í bæli
hennar að skoða hvolpana.
Aldrei gerði hún mér mein, en
samt var heimilisfólkið hálf-
hrætt um mig fyrir tíkinni og
óttaðist tíkina yfirleitt. Ég faðm-
aði hana og kjassaði og hvolp-
ana líka, en hún sleikti mig. Ef
barið var og einhver ókunnugur
kom, rauk tíkin ævinlega út og
fyrirvaralaust á komumann, ef
hún mátti því við koma og svo
stóð á, að hún lá á hvolpum. Fór
hún aldrei eftir mannvirðing-
um, enda ekki uppalin í kristi-