Heima er bezt - 01.04.1955, Síða 3
Nr. 4
Heima er bezt
99
Bjarni Sigurðsson:
Ferð til Akureyrar frá Fáskrúðsfirði
og heim aftur
Það var árið 1899 um sumar-
málin, að ég lagði af stað með
strandferðaskipinu Hólum til Ak-
ureyrar. Tilgangur ferðarinnar
var sá, að reyna að hafa áhrif á
það, að mér yrði byggður sá hluti
úr jörðinni Vattarnesi, sem
tengdíifaðir minn, Eiríkur Þórð-
arson, bjó á, en hann vildi segja
jörðinni lausri, ef hann ætti það
víst, að ég fengi ábúðarréttinn.
Þess vegna fór ég til Akureyrar til
þess að finna amtmanninn yfir
Norður- og Austuramtinu, sem
þá var Páll Briem, til þess að
freista þess, hvort ekki mundi
hægt að fá hann til þess að lofa
mér ábúð jarðarinnar. Þar sem
amtmaður hafði aðal veitinga-
valdið á umboðsjörðunum í sinni
hendi, töldum við öruggt, að
bending frá hans hendi til um-
boðsmannsins mundi alveg
nægja. Og ferðin var nú gerð til
Akureyrar eingöngu til þess að
freista, hvort mér tækist ekki að
hafa áhrif á þennan háa emb-
ættismann í þessa átt. Mikið
þótti mér nú liggja við, því ég
hafði álit á jörðinni, og óskaði þá
einskis framar, en mér gæfist
kostur á að sýna, hvað ég dygði
til, en var þá ungur og fullur af
fjöri og áhuga. Taldi ég víst, að
munnlegt loforð í þessa átt frá
amtmanni væri eins mikils virði
eins og þótt það væri skjalfest.
Ég bað nú tengdaföður minn að
skrifa amtmanni hér að lútandi,
skýra honum frá öllum mála-
vöxtum og óska þess, að ég fengi
jörðina. Jafnframt var tekið
fram í bréfinu, að munnlegt
svar amtmanns til mln yrði álit-
ið fullnægjandi. Ennfremur var
þessi óvenjulega aðferð að sækja
um jörð á þennan hátt, afsökuð
með þeirri hættu, sem af því
stafaði fyrir okkur tengdafeðg-
ana, ef jörðinni yrði sagt lausri
og svo skyldi fara, að óviðkom-
andi maður hlyti ábúð hennar.
Það var nú reynt að búa bréfið
vel út, vanda það eftir því, sem
við höfðum vit á og gæta allrar
kurteisi. Og gleymt var heldur
ekki þeirri virðingu og undir-
gefni, sem varlegra þótti á þeim
tímum að sýna mönnum í svo
hárri stöðu.
Jafnframt þessu bjó ég mig út
með vottorðum frá sóknarprest-
inum, séra Jónasi prófasti Hall-
grímssyni á Kolfreyjustað, og
sömuleiðis átti ég von á slíkum
meðmælum frá sýslumanninum í
Suður-Múlasýslu, Axel V. Tulini-
us, sem ég ætlaði að taka á leið-
inni norður. Þau meðmæli þóttu
mér svo mikils virði, að ég taldi
þau mundu ríða baggamuninn
um það, hvort ferð mín heppnað-
ist, því auk þess sem þau voru frá
mikilsvirtum, háttsettum emb-
ættismanni, var mér kunnugt
um, að hann og amtmaður voru
prívatvinir. Ég lagði því á stað
mjög vong'óður, en með farareyri
af skornum skammti. Þess vegna
tók ég mér far á öðru farrými og
lifði að mestu á skrínukosti.
Þegar til Eskifjarðar kom,
lagðist skipið úti á höfninni, en
ekki við hafskipabryggju. Þetta
var snemma morguns og skip-
stjórinn kvaðst ekki standa lengi
við. Ég flýtti mér í land og hljóp
beint til sýslumannsins. Hann
var ekki kominn á fætur og nú
vandaðist málið. Ég taldi þýð-
ingarlaust að fara norður til Ak-
ureyrar, nema ég fengi meðmæli
hans til amtmanns. Þessvegna
réðist ég í að biðja um að vekja
hann og lét segja honum, að skip
ið væri á förum og mér riði mik-
ið á að fá afgreiðslu. Og vegna
þess, að hann var bæði greiðvik-
inn og góðviljaður, fór hann
strax á fætur og gaf mér ágæt
meðmæli. Ég þakkaði í snatri,
rauk á stað, dauðhræddur um að
verða þarna strandaglópur, og
hljóp í spretti ofan að sjónum.
Þá byrjaði skipið að hafa upp
akkerið. Ég bað strax 2 menn að
skjóta mér á bát út í skipið, sem
var skammt frá landi, en þeir
færðust undan. Nú leizt mér ekki
á blikuna. Ég tók þá upp 3 krón-
ur og rétti þeim. Meira þurfti
ekki. Þeir brugðu nú undir eins
við og fluttu mig út í skipið, en
svo naumt var þetta, að skips-
menn voru búnir að draga upp
aðalstigann og skipið var við það
að fara á skrið, er ég kom að
skipshliðinni. Var nú látinn síga
niður kaðalstigi, svo að ég kæm-
ist um borð. Ég varð alls hugar
fe^ginn, því aldrei hef ég verið
eins nálægt því að verða stranda-
glópur eins og þarna.
Þegar til Seyðisfjarðar kom,
bættust í farþegahópinn nokkrir
menn, karlar og konur. Meðal
þeirra var Skafti Jósefsson rit-
stjóri, sem var á fyrsta farrými,
og Stefán Steinholt kaupm. og
Erlendur Erlendsson skósmiður,
sem urðu félagar mínir á öðru
farrými og urðum við mestu mát-
ar. Annars var ég kunnugur
Skafta ritstjóra og sat oft á
fyrsta farrými, þótt ég ætti þar
ekki heima, og spilaði við hann
og fleiri Lomber.
Nú var haldið til Vopnafjarðar.
Þangað komum við á sumardag-
inn fyrsta, fyrri hluta dags. Þar
var legið allan daginn til kvölds
og allir farþegarnir fóru í land að
skemmta sér og njóta dagsins,
sem við töldum hátíðisdag. Veðr-
ið var yndislegt og á öllum lá vel.
Sá var þó gallinn á, að því er mig
snerti, að þar þekkti ég engan
mann. En ég hafði meðferðis bréf
til Vigfúsar Sigfússonar, sem
seinna varð veitingamaður á
Hótel Akureyri, frá tengdasyni
hans, Olgeiri Friðgeirssyni verzl-
unarstjóra, sem lagði ríkt á um