Heima er bezt - 01.04.1955, Side 7

Nr. 4
Heima er bezt
103
FRÁ LIÐINNI TÍÐ
Við „Húsið“ á Eyrarbakka.
Hér í blaðinu hafa birzt nokkrar gamlar myndir frá Eyrarbakka: Þær eru nú flestar
orðnar sögulegar, því að margt er breytt frá því er hin danska selstöðuverzlun réði þar
ríkjum, þar sem kaupmaðurinn var einvaldur og einskonar ókrýndur konungur Suður-
landsundirlendisins. — Við þá tíma eru bundnar margar minningar í hugum eldra fólks-
ins. — Mynd þessi er frá bústað „faktors“, þar sem nokkrir kunningjar eru saman komnir.
Aður hefur ritið birt myndir frá sama stað. Liklegt er, að ýmsir muni þekkja þá menn er
sjást á myndinni.
værð þeirra og bj órdrykkj u, til
þess að halda glaðværðinni við.
En ég var ófáanlegur til þess.
Þetta var á öðru farrými. Þeir
sátu þar við borð, drukku og
sendu mér óspart tóninn og ég
kastaði hnútum til þeirra aftur
úr bæli mínu. En allt í einu
kemur maður ofan til okkar og
spyr nokkuð harkalega, hvort
hér sé ekki staddur oddviti úr
Fáskrúðsfirði. Ég reis upp í bæl-
inu og sagði til mín og gat þess
um leið, að oddvitinn væri alveg
valdalaus hérna og gæti einu
sinni ekki þaggað-niður í há-
vaðaseggjunum þarna við borðið.
Komumaður kvað sig ekkert
varða um það. Það væri aðalat-
riðið að ég hefði áhrif heima í
sveit minni og erindi sitt við
oddvitann snerti eingöngu þau
áhrif.
Þessi komumaður var Bene-
dikt Sveinsson sýslumaður,
mælskumaðurinn alkunni frá
Héðinshöfða. Það setti þá niður
í félögum mínum, enda var rödd
sýslumanns sterk og lá hátt.
Sneri hann sér nú strax að efn-
inu, sem var það i stuttu máli, að
fá mig til að annast um það
heima í sveit minni, að kosinn
yrði fulltrúi til að mæta á al-
mennum þingmálafundi að
Þingvöllum til þess að mótmæla
Valtýskunni. Ég sagði honum
að ég væri mjög lítið pólitískur
og brysti þekkingu á þeim mál-
um. Þá fór hann að skýra hvað
fyrir sér vekti og hélt nú langa
ræðu og virtist allæstur. Hann
sagði meðal annars, að hin „hel-
víska“ einræðisstjórn, Estrups-
stjórnin í Danmörku, væri að
berja nestið og mundi brátt
hverfa í aldanna djúp. Við
stjórninni í Danmörku mundi
brátt taka vinstri stjórn okkur
velviljuð. Og þá væri sjálfsagt
að vera viðbúinn með fyllstu
kröfur í sjálfstæðismáli okkar,
og heimta réttinn, sem við ætt-
um óskertan frá byggingu þessa
lands, fullt sjálfsforræði. Full-
trúar þjóðarinnar þyrftu að
mæta á Þingvöllum til þess að
sýna þjóðarviljann. Það þyrfti
að sýna þeim mönnum, sem
dirfðust að standa gegn helgum
réttindum okkar hinn sanna
þjóðarvilja. Nú greip mig löng-
un til að erta hann og skildist,
að lítið mundi þurfa til þess. Ég
sagði því, að ég liti svo á, að
þjóðarviljinn væri aðeins vilji
sterkustu mannanna og tiltölu-
lega fárra. Hann væri nú sjálf-
ur t. d. með þessu að búa hann
til. Það var alveg eins og ég
hefði gefið honum löðrung.
Sýnilegt var, að hann þoldi illa
mótmæli og því verr, ef í hlut
áttu kögursveinar. Tók hann nú
að skýra fyrir mér hvemig hinn
„ranni þjóðvilji“ yrði til, að
hann væri ávöxtur af baráttu
þeirra manna, sem bæru heill og
velferð þjóðarinnar fyrir brjósti
og bæru meira skyn á, hvað
henni væri fyrir beztu, en al-
menningur. Margt sagði hann
fleira, sem é'g man ekki, en ef ég
gerði einhverja athugasemd,
eða varpaði fram spurningu,
hélt hann langar ræður út af því
og þannig var haldið áfram
fram yfir miðnætti. Seinast
sagði ég honum, að við gætum
talað um þetta að morgni, en í
kvöld vildi ég ekkert um þetta
segja. Á þessu væru margir agn-
úar, meðal annars fátækt
hreppsbúa minna, sem mundu
einnig ófúsir að kosta mann til
Þingvalla. Hann gerði ekkert
úr mótbárum mínum, sagði að
för mannsins ætti hreppssjóður
að kosta. Þegar ég benti honum
á, að slíkar útborganir úr
hreppssjóði hefðu enga stoð í
lögum, eins og hann vissi, þá
sagði hann að það væri fráleitt
að „blina á kaldan lagastafinn“,
þegar heill og hamingja þjóðar-
innar væri í veði, það væri auð-
velt að komast hjá vitlausum
lögum þegar svo stæði á.
Þegar ég kom upp á þilfarið
að morgni, kom Skafti Jósefs-
son ritstjóri hlæjandi til mín og
sagði að Benedikt Sveinsson
sýslumaður hefði kvartað yfir
því, hvað oddvitinn í Fáskrúðs-
firði væri óforskammaður.
Skömmu seinna kom Benedikt
Sveinsson sýslumaður til mín og