Heima er bezt - 01.04.1955, Síða 15
Nr. 4
Heima er bezt
111
spákonunnar. Þá þekkti ég hana.
„Komdu inn“, sagði kerling.
Og fyrr en varði var ég kominn
inn í sjálfan helgidóminn, innra
herbergið á loftinu.
„Fáðu þér sæti“, sagði gamla
konan. „Nú skal ég fletta fyrir
þig spilum. En fyrst loka ég
hurðinni, svo enginn ónáði okk-
ur. —
Ég vissi þegar að hún þekkti
mig.
Nú var spilunum flett. Það sem
gamla konan las úr þeim var al-
mennt og hversdagslegt.
Hún spáði mér langra lífdaga,
góðrar eiginkonu, efnisbarna,,
sgemilegrar afkomu og annað
eftir því. „Þú býrð yfir svo far-
sælum þroska, að þú heldur á-
fram að vaxa til elliára“, sagði
hún loks.
„Þakka þér fyrir þetta allt
saman“, sagði ég og sýndi á mér
fararsnið.
„Bíddu lítið eitt“, sagði kerl-
ing. „Þú telur þig hafa lítið
grætt á þessari spá minni“.
„Ég bjóst aldrei við miklu“,
sagði ég. „Og ég er þér þakklát-
ur fyrir það, að þú lézt það allt
vera gott, sem þú sagðir“.
„Nú ætla ég að bæta einu við“,
sagði kerling. „Þig hefur nýlega
dreymt draum, sem þú vildir að
þig hefði ekki dreymt“.
„Ég hef enga trú á draumum",
sagði ég.
„En ég fer með rétt mál“, sagði
kerling.
„Látum svo vera“, sagði ég.
„Draumurinn þarf ekki að
rætast“, sagði kerling. Hún
horfði stöðugt á mig arnhvasst.
„Mínir draumar rætast ekki“,
sagði ég og lét mér ekki bregða.
„Það er nú svo“, segir kerling.
„Það rætast þínir draumar sem
annarra. En það þurfa engir
draumar að rætast“.
„Segðu meira. Ég skil þig
ekki“, sagði ég.
„Seztu þá aftur og lofaðu mér
að tala“, sagði kerling.
Ég lét að orðum hennar. Hún
settist líka. Nú horfði hún í
skaut sitt og talaði hægt, fast
með sannfæringarhreim.
„Fyrst er að gera sér grein
fyrir því hvers vegna mann
dreymir vonda drauma, sem svo
eru nefndir. Það er af því, að
maður getur varizt þeirri vá,
sem draumurinn boðar. Inni í
heimi, sem augu fjöldans sjá
svo lítið af, eru máttarvöld, sem
eru reiðubúin þeim til aðstoðar
sem vill. Þegar mann dreymir
illa, er það allajafna fyrirboði
einhvers ills, sem er í aðsigi.
Leiti maður þá í öruggri trú
máttarvaldanna, velta þau
hjóli voðans úr leið. Hann líður
hjá.
Draumurinn erfiði er í senn
hættumerki og fyrirskipun. Við
búum yfir þeim krafti í eigin
sál, sem er mikils megnugur, ef
hann er settur í samband við
æðri máttarvöld. Þetta ættu
allir að vita og haga sér sam-
kvæmt þvi. Það er fávizka að
halda að draumurinn vondi, sé
fyrirboði ógna, sem ekki er unnt
að verjast. Ef svo væri minnti
draumvaldurinn á villidýr, sem
skemmti sér drjúglangan tíma
við að klófesta bráð, áður en
tekið er til matar. Hvað hefðum
við gott af slíkri vitrun? Við
kveldumst vonlausri kvöl unz
ógæfan skylli yfir. Þannig er það
ekki. Draumurinn er hættu
merki, sem ber að taka til greina
°g viðbragðið er þetta: Þakka og
biðja. Þakka þeim hollvætti
vorum, sem hættumerkið gaf og
biðja með trú um vernd og varð-
veizlu á hættusvæðinu. Ef þetta
ráð er haft verður ekkert úr
hættunni eða svo lítið, að það
skaðar ekki“.
Gamla konan þagnaði.
„Þú segir sitt af hverju, kona
góð“, mælti ég eftir stundar-
þögn. „En við hvað áttu- Á ég
að fremja einhvern galdur þeg-
ar gerningaveðrin nálgast? Mér
skilst að þú teljir drauma eins-
konar veðurspá. Látum svo vera.
En nú vitum við það um veðrin,
þau fara sínu fram, til hvaða
ráðs, sem gripið er og ætli það
sé ekki svipað um drauminn,
ef hann er nokkuð að marka“.
„Hættu nú,“ öskraði kerling
og leit til mín heiftaraugum.
„Hvað ertu að fara. Þú gysast
að helgum dómum. Var mamma
þín að fremja galdur er hún
kenndi þér bænir í bernsku. Það
gerði hún.
Veðrabrigði og draumar eru
sitt hvað. Og þó, ef við vissum
veðrin fyrir, yrði vá þeirra
minni en ella. Á ég að fremja
einhvern galdur þegar gerning-
arveðrin nálgast spyr þú. Hví-
líkt logandi víti sjálfbirgings-
skapar felst ekki í þessari spurn-
ingu. Flestu verður maður að
mæta. Hroki og heimska, burt
með ykkur.“
Lægra: „Reyndar mátti ég vita
það, að þú ert önnur mannteg-
und en þeir flestir, sem hingað
leita að jafnaði. Hjálpi mér guð.
Jæja, jæja. Það er svo, jæja.“
Seinustu orðin talaði kerling
lágt og dró seim.
Mér þótti nú nóg komið og
sýndi á mér fararsnið.
„Bíddu við, góðurinn,“ sagði
kerling og nú var rödd hennar
breytt. „Hvað áttu við, spyr þú.
Mér er skipað að svara. Taktu
eftir. Draumnum erfiða áttu að
mæta með bæn. Það á ekki að
vera máttlaust varahjal. Þú átt
að biðja af öllum mætti sálar
þinnar og þú átt að trúa á mátt
bænarinnar, þá er hjálpin vís og
bregzt ekki. Enginn vondur
draumur rætist ef þessi leið er
farin. Eina færa leiðin. Mundu
það.“
„Gefur þú þessi ráð þeim
mönnum, sem til þín leita í
sömu erindum og ég? spurði ég.
„Nei, engum áður,“ svaraði
kerling.
„Ég held, að ef þetta, sem þú
sagðir mér er sannleikur, þá
ættir þú að miðla honum sem
flestum,“ sagði ég.
„Ég get ekki sagt það öðrum,
sem ég ekki veit. Þetta vitraðist
mér núna. Þú ert blindur maður.
Þú sérð aðeins herbergið mitt og
gamla konu sem talar, en ég sé
hvað býr með þér. Ég sé, ég sé,
ég sé.“ Kerling seig saman í
stólnum. Ég hélt hún væri að fá
aðsvif. Ég fann, að það læstu sig
um mig dulmögnuð áhrif. Ég
fann, að ef ég átti að halda mínu
óskertu þá mátti ég ekki láta
nokkurn bilbug á mér finna. Og
ekki vildi ég heldur gera gömlu
konunni illt. Mér fannst ég
skynja það, að á þessari stundu
værum við hvort öðru háð á ein-
hvern þann hátt, sem ekki er
unnt að skýra. Þannig leið nokk-
ur stund, líklega aðeins fáar
sekúndur, en óralangur tími
engu að síður.
„Farðu að jafna þig, gamla.
Framhald á bls. 125.