Heima er bezt - 01.12.1958, Blaðsíða 20

„Þessa hátíð gefur okkur guð,
guð, hann skapar allan lífsfögnuð,
án hans gæzku aldrei sprytti rós,
án hans náðar dæi sérhvert ljós.
Þessi ljós, sem gleðja ykkar geð,
guð hefur kveikt, svo dýrð hans gætuð séð;
jólagleðin Ijúfa lausnarans
leiðir okkur nú að jötu hans.“
Síðan hóf hún heilög sagnamál,
himnesk birta skein í okkar sál;
aldrei skyn né skilnings kraftur minn
skildu betur jólaboðskapinn.“
Við lestur þessara stefja sjáum við í huganum hina
rislágu, fátæklegu baðstofu í Skógum, drengina fjóra
með kertin sín, og móðurina, sem flytur litlu drengjun-
um sínum boðskap jólanna.
Stefán skáld frá Hvítadal orti falleg kvæði um jólin
og minningar sínar um jólahátíðina, er hann var barn.
í kvæðinu Jól eru fyrstu stefin þannig:
„Þau lýsa fegurst,
er lækkar sól,
í blámaheiði
mín bernsku jól.
Er hneig að jólum,
mitt hjarta brann.
í dásemd nýrri
hver dagur rann.“
Og síðar í sama kvæði, er þessi hugnæma lýsing af
húslestri á jólahátíðinni:
„Og prúð var stundin
er pabbi tók
af hillunni ofan
þá helgu bók
og las með andakt
um lífsins sól,
um 'Herrans fæðing
um heilög jól,
og lyfti mér barni
í ljómann þann,
er hirðingjaflokki
af hæðum brann.“
„Með langþráðu kertin var komið inn, —
hann kveikti á þeim, hann pabbi minn, —
um súðina birti og bólin.
Hann klappaði blítt á kollinn minn
og kyssti brosandi drenginn sinn, —
þá byrjuðu blessuð jólin.
Svo steig ég með kertið mitt stokkinn við
og starði í Ijósið við mömmu hlið,
hún var að segja’ okkur sögur
af fæðingu góða frelsarans,
um fögru stjörnuna’ og æsku hans,
og frásögnin var svo fögur!“
Rúmið leyfir ekki að nefna fleiri jólakvæði, en í ljóð-
um íslenzkra skálda eru mörg og fögur jólakvæði og
margir fallegir jólasálmar.
Ég ætla svo að enda þetta jólaspjall með því að minna
á kvæðið Jólakvöld eftir þjóðskáldið Davíð Stefánsson.
Kvæðið er fagur minninga-óður frá jólunum heima, er
móðir og sonur sungu jólaljóðin saman.
Á jólakvöldi í fjarlægum stað hugsar unga skáldið
heim og minnist móður sinnar.
Síðustu tvö erindin eru þannig:
„En útþráin seiddi mig ungan og leiddi
á ótroðinn skógarstig.
Þrestirnir sungu; þyrnarnir stungu
og þorstinn kvaldi mig;
þá græddi það sárin og sefaði tárin
að syngja og hugsa um þig.
Og nú vil ég syngja og sál mína yngja
með söngvum um lágnættið hljótt
og hvísla í norður ástarorðum
meðan allt er kyrrt og rótt,
og láta mig dreyma um ljósin heima
sem loga hjá mömmu í nótt.
Ég vil ljúka þessum þætti með innilegri ósk til allra
um gleðileg jól, og ég get ekki stillt mig um að gefa
æskumönnum, — ungum piltum og stúlkum — það ráð
að kynna sér ljóð góðskáldanna, því að þar eru margar
Ijóðaperlur, sem gaman er að lesa og læra. Góð ljóða-
bók er vinur, sem hægt er að flýja til, er einangrun og
fámenni veldur manni trega. Góð ljóðabók er vinur,
sem í raun reynist.
Guðmundur Guðmundsson skólaskáld hefur ort
mörg falleg jólakvæði. í einu kvæðinu, sem hann nefn-
ir Jól eru þessi erindi:
GLEÐILEG JÓL!
Stefán Jónsson.
422 Heima er bezt