Heima er bezt - 01.07.1960, Síða 12

annast mundi alla meðferð á Magnúsi. Við treystum
því, vinir Magnúsar, og fórum að sofa, eftir að hafa
hlýtt á beygingu sagnarinnar „að kala“.
Ég fór tímanlega á fætur að morgni, til þess að vita
hvernig vini mínum liði. Þegar ég kom inn í borðstof-
una, sat Magnús þar með fætur niður í stampi með
klakavatni. Voru þá sokkarnir lausir orðnir. Olafur sat
þar hjá honum með koníaksflösku fyrir framan sig, sem
lítið var þá orðið eftir í. Hann bauð mér þegar bragð,
og sagði meðal annars, að aldrei hefði hann þekkt ann-
an eins þrákálf eins og Magnús. Þarna hefur hann setið
í alla nótt með fæturna á kafi í klakavatni, „en hvernig
sem ég hef farið að, hefur mér ekki tekizt að koma
einuftr dropa ofan í hann úr flöskunni. Það er nú meiri
stillingin“.
Stuttu seinna kom Stefán þarna. Hann fékk nú Ólaf
til að fara upp og hvíla sig, en hann var þó tregur til,
fyrr en séra Davíð væri kominn, til að messa.
Útkoman af þessu kali varð sú, að Magnús slapp með
ofurlítið skinnkal, og gat brátt dansað og gengið eins
og við hinir. Lítið held ég honum hafi leiðzt nóttina,
sem Ólafur sat yfir honum í borðstofunni. Og fyrir
þessar aðgerðir slapp hann auðvitað svona vel frá kal-
inu.
Stefán var líka laglegur í sér við smáaðgerðir. Man
ég það, að haustið 1900, er ég kom í Möðruvelli, hafði
ég fengið skeinu á fingur um borð í dallinum, sem ég
kom með norður. í þessu gróf, og hafði ég varla hend-
ur í lagi. Stefán sá þetta, og bauðst til að laga það. Hann
færði út úr þessu og batt síðan um, svo að þessi eymsl
greru á skömmum tíma.
Næst vil ég minnast ofurlítið á Halldór Briem, sem
lengi var kennari á Möðruvöllum. Hann hafði átt í
fyrstu að kenna bæði söng og leikfimi, en var til hvor-
ugs fær.#) Um þetta leyti var hann löngu hættur að
kenna þetta, en kenndi dönsku og stærðfræði. Þótt hann
væri allra kennaranna fjölfróðastur, þá hafði hann þeirra
minnst lag á að kenna eða umgangast nemendur. Hann
var sí-nöldrandi við þá, sem ekki gátu svarað öllu rétt,
sagði þá stundum: „No, þetta eiga menn að vita, þegar
þeir koma í tímann.“ Sumum fannst þá þýðingarlítið
að koma í tíma, ef menn vissu allt áður. Svo hafði hann
ýmsa kæki, sem brosað var að, eins og til dæmis að
kalla alla litla, enda þótt þcir væru nær þriggja álna
menn. Þá mátti hann aldrei heyra talað um neitt, sem
laut að kynfærum.
Eftir fyrri veturinn var hann með nuddi sínu og
nöldri búinn að fá flesta neðri bekkjar sveina á móti
sér, og var víst jafnan heldur illa liðinn af efri bekk-
ingum, sem munu stundum jafnvel hafa reynt að kæra
hann, og koma því til leiðar, að hann yrði rekinn frá
skólanum, en út í það skal ekki farið hér.
Hins vegar vil ég geta hér umsagnar Þorsteins Jóns-
1) Um þetta getur í riti Sigurðar GuSmundssonar, „Norð-
lenzki skólinn, og vísast hér til þess, sem þar segir um þetta
mál.
sonar, sem um 9 ára skeið hafði verið ráðsmaður hjá
Stefáni, þegar ég var þar. Hann varð seinna bóndi á
Bakka í Öxnadal, og þar búa nú mannvænlegir synir
þeirra hjóna í dalnum. Steini ráðsmaður, eins og hann
var æfinlega kallaður, sagði mér eitt sinn þetta:
Ég hef spurt Briem að því nú síðastliðin níu ár um
hátíðaleytið, hvernig þeir væru nú þessir nýju menn,
sem komið hefðu í skólann í haust. Svarið hefur alltaf
verið hið sama: „Það eru þó ágætir rnenn, þeir eru mik-
ið betri en þeir, sem komu í fyrra“.
Þó kom það fyrir, að Briem gat tekið létt á yfirsjón-
um. Það kom fyrir báða vetur mína þarna, að Briem
var lasinn dag og dag, og kom þá vitanlega ekki í tíma.
Seinni veturinn minn bar svo við, víst stuttu fyrir brun-
ann, að sá kvittur kom upp, er hinir síðustu voru að
klæðast í mínu lofti, að Briem mundi veikur vera, en
hann átti fyrsta tíma í efri bekk þennan dag. Ég hef
einatt morgunsvæfur verið og latur fyrri hluta dags.
Mér þóttu þetta því góð tíðindi og flýtti mér nú ekk-
ert að klæðast og matast. Samt fór ég nú að því loknu
inn í minn bekk, og segi, er ég hafði opnað þar dyr
lítt hæversklega. Nú erum við heppnir, að Briem skuli
vera veikur. Við þurfum ekki mikið að lesa í dag. Um
leið tek ég eftir því, að drengirnir sitja hljóðir í sætum
sínum, og þegar ég litast betur um, sé ég að Briem sit-
ur við kennaraborðið.
Hann hafði auðvitað heyrt og séð til mín, en segir
nú með góðlátlegu glotti: „No, Gísli litli, kemur þú
heldur seint í tímann“.
Mér varð líkt og vikið væri löðrungi. Ég skreiddist
svo lítið borubrattur í mitt sæti, og þóttist góður að
fá ekki meiri skell af þessu.
Ég hafði ekld lengi setið, er hurðinni var hrundið
upp í vegg svo hvín í, og inn ganginn með borðend-
unum hleypur maður með leðurhúfu á höfði með eyma-
sneplum ófestum, sem stóðu út í loftið eins og vængir.
Þegar hann er kominn inn að kennaraborðinu inn við
stafn, stekkur hann upp í loftið og segir: „Nú er ég
til.“
Þessi piltur hét Björn, úr neðri bekk, og jafnan kall-
aður Björn Isfirðingur, til aðgreiningar frá nöfnum sín-
um í efri bekk, sem voru einir þrír. Hann ætlaði inn á
Akureyri þennan dag. Við höfðum beðið hann að koma
við hjá okkur áður hann færi, því oft vanhagaði um
eitthvað. Þetta var mesti greiðamaður og fjörkálfur mik-
ill. Hann hafði heyrt, að ekld væri tími í efri bekk, og
tók ekki eftir neinu, fyrr en Briem segir rétt við nefið
á honum: „No, hvert er þá Björn litli að fara?“
Mér er minnisstæðast hvað maðurinn breyttist fljótt.
Þegar hann heyrði til Briems, tók hann að stynja upp
afsökunarorðum, en hætti við hálfsagðar setningar,
byrjaði á ný, en það fór á sömu leið. Rölti svo út á
seinagangi, mjög ólíkum því fasi, sem hann bar, er hann
kom. Mig minnir, að Björn þessi væri Guðmundsson
og væri frá Hnífsdal. Hann mun hafa stundað sjó, og
farizt við sjósókn löngu síðar, eftir því sem einhver að
vestan hefur sagt mér. (Framhald).
228 Heima er bezt