Heima er bezt - 01.07.1960, Síða 15

ROSBERG G. SNÆDAL:
Maéur hittir mann
að voru sárfáir í vagninum, og þessir fáu voru
dreifðir um hann allan. Yfir að líta minnti þetta
á gisna taflstöðu, og hver viðkomustaður kost-
aði venjulega mann, einn eða fleiri. En það
kom varla fyrir að vagnstjórinn þyrfti að opna fram-
hurðina til að hleypa inn. Þetta var líka síðasta ferð.
Farþegarnir voru syfjulegir, horfðu niður á tær sér,
eða einblíndu út um glugga eða upp í loftið, án eftir-
tektar.
Engin orð.
Eg sat í öfuga sætinu, næst aftast, og var þar einn um
hituna. Gegnt mér, í aftasta sætinu, var líka einn mað-
ur. Hann sat þar þegar ég kom. Ég horfði ekki mikið
á hann, enda kom hann mér ekkert við, en nágrennið
neyddi mig til að vita þetta: Hann var hvassnefjaður
og augun lágu djúpt í tóttunum. Hann var sköllóttur
og hélt á hattinum í skauti sér, líklega til að brengla
ekld kúluna, ef hann ræki sig uppundir. Hann gæti hafa
verið skrifstofumaður, en sennilega þó nærri einhverri
kaúpmennsku, — kannske líka sölumaður eða sjoppu-
eigandi. Það getur vel verið, mér finnst það einhvern
veginn. Hann var í góðum holdum og sömuleiðis góð-
um frakka. Hann talaði ekki orð við mig, enda gaf ég
honum ekkert tilefni, en hann talaði við annan mann,
sem á eftir að koma við þessa sögu, ef sögu skyldi kalla,
og er einmitt tilefni hennar.
Vagninn. Hann er heimur út af fyrir sig. Vegir hans
eru útreiknaniegir, en fólkið, innihaldið, óútreiknan-
legt. Alaður sér það, og sér það ekki, — heyrir það tala
og heyrir það ekki. Það er ópersónulegt. Það er iða, —
straumurinn sem kemur og fer. Lífsstraumurinn. Hann
gjáipar á flúðum og steytir á steinum. Leitar rennslis,
þrár, áleitinn — og hefur sitt fram.
Auga mætir auga. Maður hittir mann, til að heilsast
og kveðja. Tilviljunin ræður, sameinar og sundrar.
Dagurinn og vegurinn og dynur vagnsins ymur í eyra.
Rósamál um ævintýri og ástir seytlar inn í hlustir óvið-
komandi. Fögnuður er hér, fálæti þar. Vagninn er
heimur út af fyrir sig.
Fólk talar um allt í strætisvagni, eins hitt sem ekki
er hægt að tala um í fjölmenni. En fólkið í vagninum
er ekki venjulegt fólk, það er fólk að fara.
Og hann sat þarna gegnt mér, maðurinn með hattinn
á hnjánum.
Vagninn nam staðar, og vagnstjórinn muldraði eitt-
hvað, sem ég heyrði ekki. Enginn sagði „já takk“, en
vagnstjórinn opnaði framhurðina og einn maður kom
inn. Hann kom afturí til okkar, fikaði sig alla leið með
stuðningi stólbakanna, en notaði ekki loftslána. Hann
mundi vera óvanur að ferðast í vögnum. Honum lá við
falli þegar vagninn tók áfram og slangraði illa við
hverja ójöfnu, sem varð fyrir hjólunum. En aftur í
vildi hann komast og hafnaði í aftasta sæti, hjá mann-
inum með hattinn.
Áður en komumaður hafði lokið við að setjast, reis
hinn upp til hálfs með auðsæjum fagnaðarlátum og fag-
urgala, þreif hendur hans í sínar og hristi þær lengi og
innilega:
— Nei, ert það þú virkilega sjálfur? Blessaður, bless-
aður, ævinlega.
Þar sem þetta gerðist rétt við nefið á mér, komst ég
ekki hjá því að veita náungunum eftirtekt. Mér varð
á svipstundu ljóst að þarna hittust afskaplega miklir
vinir eftir afskaplega langar fjarvistir og sennilega hefðu
þeir afskaplega mikið og merkilegt að segja hvor öðr-
um. Vinfengi þeirra birtist mér einnig í því, að hattur-
inn, sem hvílt hafði á hnjám eiganda síns valt nú niður
á gólf, yfirgefinn og gleymdur í bili. Ég tók hann upp
og geymdi meðan fagnaðaraldan reið yfir.
Hinn nýkomni fór sér í öllu hægar en hinn, en tók
þó kveðjunni hlýlega.
— Já, komdu blessaður. Já, þú hér. Ég þóttist þekkja
þig. Blessaður og sæll. Gaman að sjá þig. Hvað segirðu
annars til?
— Já, gamli vinur. Segi? Það er nú það. Já, margt
gæti maður nú sagt. En hvað segir þú? Það er orðinn
tími síðan ég hef séð þig, Páll.
— Segjum tveir. Ég veit svo sem ekki hvað er langt
síðan ég sá þig seinast.
— Ég man það víst ekki heldur upp á hár. En það er
orðið langt, svo mikið veit ég.
— Sjálfsagt ein tuttugu, þrjátíu ár, gæti ég trúað.
— Já, það er sjálfsagt, ef ekki meira.
— Já, kannske það sé líka meira. Og maður hefur
aldrei sézt þennan tíma. Það er tími maður.
— Já. Tíminn líður áður en maður veit af.
— Ef það nú er. Hann líður fljótt, það segirðu þó
satt. Meira en það.
Hér varð aðeins hvíld í samræðunum og mennimir
hagræddu sér í sætunum. Ég notaði stundina og fékk
eigandanum hattinn. Hann varð feginn og þakkaði mér
hofmannlega fyrir!
— Þakk yður fyrir. Þakk fyrir. Já, þakk yður fyrir.
Þeir flýttu sér ekkert að byrja samræður aftur, vin-
Heima er bezt 231