Heima er bezt - 01.06.1962, Síða 32

allt fram eftir, varð nokkuð tafsamara. Voru þeir nú
yfir því báðir, Gvendur og Sveinki. En stundum þurfti
Steini að fara líka. Ekki voru þó mikil brögð að því.
Áin hjálpaði mikið við gæzluna. Hún var það breið
og vatnsmikil, að féð lagði ekki í hana, nema kannske
á vaðinu, ef það styggasta lenti þangað. Aftur á móti
var það svo, að þegar Gvendur fór út að Efri-Völlum,
tafðist Steini nokkuð við féð.
Þegar komið var fram undir veturnætur, var hús-
byggingum lokið. Þá var komið fjárhús, sem tók sex-
tíu til sjötíu ær, sauðahús, sem gat rúmað 40 sauði.
Lambhús fyrir 40 lömb og hesthús fyrir útigangsbikkj-
urnar. Eftir var aðeins að hlaða fyrir heyin, eða hrófa
upp bráðabirgða heygarði. Því verki yrði lokið næstu
daga, enda voru kekkirnir komnir á staðinn. Yrði þá
smiðjan ein eftir.
Innanhúss hafði aftur á móti allt staðið í stað frá því
um vorið. Svefnloftið, sem átti að koma fyrir piltana
uppi yfir stofunni, var enn óinnréttað. Varð nú við
svo búið að sitja um sinn. Hafði verið þiljað af aftasta
stafgólfið í baðstofunni. Voru þær nöfnur þar út af
fyrir sig. Steini, Gvendur og Sveinki sváfu í miðbað-
stofu.
VII.
Það var fimmtudaginn síðasta í sumri. Dagur var að
kvöldi kominn, menn voru setztir eða lagztir upp á
rúmið sitt inni í baðstofu. Það var orðið rokkið, ekki
búið að kveikja. Menn töluðu saman.
„Ég get ekki látið mér detta í hug, hver skollinn hef-
ur orðið af þeim,“ sagði Gvendur. Hann var að tala
um fjóra sauði, sem stóð til að skera þá um daginn, en
þeir höfðu verið svo vitrir að forða sér undan hnífn-
um, svo að þeir fundust ekki, er til átti að taka. Gvend-
ur hafði verið sendur út af örkinni og Sveinki strax
um morguninn og leitað fram yfir hádegi, en snúið svo
heim við svo búið. Litlu síðar höfðu þeir lagt af stað
á ný og Steini með þeim, og höfðu leitað til kvölds,
árangurslaust. Þeir voru nýkomnir heim aftur.
„Þeir geta svo sem víða verið,“ sagði Steini, „þeir
hafa áreiðanlega farið yfir ána og upp með bruna.“
„Bara þeir hafi nú ekki álpazt út í brunann,“ sagði
Gvendur.
„Út í brunann," át Steini eftir, „ég held það sé ekki
mikil hætta á því, þeir cru ckki svo vitlausir, sauða-
greyin.“
„Ætli þeir kæmust Iangt,“ kallaði Brynjólfur fram-
an úr hjónahúsi.
„Já, ætli þeir kæmust langt,“ át Steini eftir og hló.
„Fullorðnir sauðir komast allt, sem þeir vilja,“ sagði
Gvendur með miklum alvöruþunga, „látið mig vita
það, ég' hef verið sauðamaður í fimmtán ár.“
„Hvað ættu þeir að vilja út í bruna, Gvendur minn?“
sagði Brynjólfur, „þar er ekki stingandi strá, ekkert
nema eggjagrjót.“
„Þeir hafa kannske ætlað að drepa sig,“ sagði Sveinki.
Hann lá á fleti sínu, með hendur undir hnakkanum.
Hann var nýkominn í mútur, svo að hann var ýmist
skrækróma eða furðulega dimmraddaður.
„Því skyldu þeir vilja drepa sig, Sveinki litli,“ sagði
Steini.
„Kannske orðnir leiðir á lífinu," svaraði Sveinki.
Nú fóru þeir Brynjólfur og Steini að hlæja. Gvend-
ur aftur á móti vissi ekki, hvort hann átti heldur að
hlæja eða reiðast Sveinka. Hann skildi ekki þennan
strák. Var hann svona vitlaus, eða átti þetta að vera
eins konar háð eða fyndni, eða skens? Nei, Gvendur
hló ekki. Hann gat ekki hlegið. Hann gat ekki að því
gert, að honum var í nöp við strákinn, honum stóð
jafnvel stuggur af honum. Stelpan hún mamma hans
hafði alltaf einkennileg verið. Snoppufríð, satt var það,
anzi snoppufríð. En skrítin, einkennileg, varla eins og
annað fólk. Eða svo var talið, að minnsta kosti eftir að
hún lenti í ósköpunum. Hvort hann mundi! Hann
mundi enn, þegar hann sá hana í fyrsta sinn. Það var
við kirkju. Hún hafði komið rúmlega fermd austan úr
Gnúpasveit. Einhver hafði útvegað hana handa Guð-
mundi í Hvammi, sem þá vantaði stelpu-liðlétting. Síð-
an hafði hún verið í Hvammi, þangað til hún hvarf.
Þá var Sveinki á fyrsta ári.
Já, hvort hann mundi eftir þessu! Eitthvað hafði
gengið á! Öll sveitin á öðrum endanum. Fyrst, þegar
það kvisaðist, að stelpan var orðin ólétt. Var hún trú-
lofuð, eða hvað? Nei, ekki bar á því. Þetta yrði hrein-
ræktaður lausaleikskrakki. En út yfir tók, þegar krakk-
inn var fæddur og stelpan gat ekki feðrað hann, eða
þóttist ekki geta. Var þó ekki tekið á því með neinni
linkind að toga það upp úr henni, hver ætti krakkann.
Hún var yfirheyrð og yfirheyrð, stundum daglega og
þjarmað að henni eins og vera bar. Stundum hafði hún
jafnvel látið í það skína, að það væri huldumaður, sem
ætti barnið. En með því að hún gat litlar sönnur á það
fært, þá höfðu yfirvöldin ekki getað tekið þann fram-
burð til greina.
Nokkuð var það, að hún hvarf. Hennar var leitað,
ekki vantaði það. En ekki fannst Þórkatla. Sumir héldu,
að lítið þýddi að leita, huldumaðurinn myndi hafa sótt
hana. Þó var það einkennilegt, að hann skyldi ekki
hafa sótt barnið sitt líka. Það var alveg satt. Áf hverju
sótti hann ekki þau bæði? Nú, hann gat haft sínar
ástæður til þess. Svo mikið var víst, að nú voru þeir
ekki allfáir, sem þóttust hafa séð Kötlu litlu skjótast
fram í brunann oftar en einu sinni árið áður en Sveinki
fæddist. En bruninn náði alveg heim að túnfætinum í
Hvammi. Og þeir hinir sömu héldu því fram, að þeir
hefðu jafnan séð mann á sveimi á sömu slóðum um
líkt leyti. Þeir hefðu nú verið tilbúnir til að sverja það
frammi fyrir yfirvaldinu. En nú var öllum yfirheyrsl-
um lokið fyrst Katla var týnd. Svo nú fékk enginn
tækifæri til að sverja eitt né neitt. Að lokum hafði það
komið upp úr kafinu, að í brunann hljóp hún scinast,
þegar hún sást. Þar týndist luin, vesalingurinn.
Framhald.
216 Heima er bezt