Heima er bezt - 01.04.1963, Side 16

ÞATTUR ÆSKUNNAR
RITSTJORI
HVAÐ UNGUR NEMUR
SIGRÍÐUR THORLACIUS:
Noröur Sprengisand
( Niðurhg.)
Snemma morguns ferðbjuggumst við, þó enn rigndi,
en úr því rættist þó fljótlega. Helgi fylgdi okkur þenn-
an dag og kom sér leiðsögn hans vel, ekki sízt yfir
Þúfukvísl. Venjulega er hún riðin á stórgrýttu vaði all-
langt frá Þjórsá, en vegna úrkomunnar leizt okkur illa
á að fara það, svo Helgi þræddi kvíslar á söndum rétt
ofan við árósana. Engin kvíslin var hættulega djúp, en
sandbleytur voru þar miklar og þær er mér satt að segja
verr við en flest annað. Eitt trippið álpaðist út af slóð-
inni, stanzaði á sandeyri og sáum við að það byrjaði
að síga í sandinn. Hófum við þá öskur og óp og sem
betur fór öslaði það í slóðina á eftir okkur, en við mátt-
um ekki hætta á að stanza né ríða í veg fyrir það.
Nokkru áður en við riðum Þúfukvísl komum við á
Sóleyjarhöfða, sem við er kennt vað í Þjórsá. Var það
réttnefni, því höfðinn var gulur af sóleyjarblómum.
Aðum við þar nokkra stund og finnst mér í endurminn-
ingunni, að þá hafi verið sólskin, en kannski var það
bara sóleyjabreiðan, sem lýsti upp brekkuna.
Ég var komin á bak og var að ríða fyrir hross, þegar
ég sá að Birgir var að fara á bak á gæðing Einars, sem
Örn hét. Birgir var í olíufötum og rakst skálmin í
hnakkinn með skrjáfi miklu, áður en hann komst í
hnakkinn. Örn tók feiknalegt viðbragð út á hlið ou
Birgir steyptist á höfuðið. Þegar ég kom að honum
sat hann náfölur og hélt um hægri olnboga, en vildi sem
minnst úr meiðsli sínu gera og kvaðst albúinn að halda
áfram eftir stutta stund. Eftir heimkomuna sást við
læknisskoðun, að sprungið hafði flís úr handleggsbeini
og farið inn í liðinn.
Þúfukvísl er stundum kölluð Þúfuverskvísl og veit
ég ekki hvort nafnið er réttara, en Þúfuver er kallaður
grasgefinn mýrarfláki, sem er báðum megin kvíslar-
iúnar neðanverðrar. Þar var yfir að fara fúamýri mikla,
sem heldur virtist haldlítil fyrir hesthófana. Var ekki
urn annað að ræða en slá í og ríða svo hart sem komizt
var, til að ekki lægi allt á kafi. Þótti mér það heldur
óskemmtilegur spotti og varð fegin þegar fastara varð
fyrir fæti. Þegar við nálguðumst Biskupsþúfu, sem er
mikil melalda, sáum við hvar álft var að flytja með unga
sína á allstórt vatn ofan úr mýri. Vagaði hún á undan
og kallaði í sífellu á ungana, en varð felmt við þegar
við komum blaðskellandi. Flaug hún upp og út á vatn-
ið, en ungarnir tveir voru eins og smábátar í stórsjó á
þúfnakollunum, veltust og hröktust og vissu ekkert
hvert halda skyldi þegar þeir sáu ekki móður sína.
Fjallasýn er mikilfengleg eftir að komið er þama inn
á öræfin, þó mest beri á jöklunum. Hofsjökull er í
vestur, en Tungufellsjökull og Vatnajökull í austur.
Nú fór að styttast í áfangastað, sem var Eyvindar-
ver, þar sem Fjalla-Eyvindur og Halla áttu kalda vist
á sinni tíð og voru gripin af byggðamönnum, sem
sjálfir voru dauðhræddir við að hætta sér inn á öræf-
in. Við riðum fyrir háa bungu og við okkur blasti Ey-
vindarver, skrúðgræn vin með fjölmörgum tjörnum,
kringd sandi á þrjá vegu, en Þjórsá skilur milli Vers-
ins og Hofsjökuls. Arnarfell ið mikla blasir við eins og
pýramídi upp úr jöklinum, sem klofnar um það eins
og beljandi foss, og er einkennilegt að sjá grænan gróð-
ur teygjast upp þetta staka fjall í jökulfaðminum. Kofa-