Heima er bezt - 01.04.1963, Page 27
Hann skildi það ekki. Ónei. Og mér skildist, að eng-
inn vildi bekenna það að hafa róið mér út á skip. Ekki
að orðlengja það. Ég veit varla, hvert skipið fór. Ég
held helzt suður á Spán. Þaðan fór það til Suður-Ame-
ríku, að mér skildist — eða til Suður-Afríku, ójá, Kap,
Kap. Ég fékk að fljóta með. Ég vissi ekki, hvað ég átti
annað að gera af mér. — Til Islands — sagði ég, — til
íslands.----Til íslands næsta gang — sagði skipherr-
inn. Og svo leið og beið. Aldrei fór það til íslands.
Þurfti alltaf að fara eitthvað annað fyrst. Þangað til í
sumar. Þá fór það loksins til íslands. Beina leið til Eyja-
fjarðar. Kom þangað upp úr miðju sumri. Ég vissi ekki,
hvort það kæmi við í Reykjavík í útleið. Þorði ekki að
treysta því, ha? Fór því í land í Eyjafirði. Hef gengið
alla leið þaðan. Hef oftast nær verið á ferðinni. Kom
við hjá bóndanum, sem ég var hjá í kaupavinnunni. Var
þar hálfan mánuð eða kannske þrjár vikur. Heimsótti
kunningjana fyrir vestan. Stundum þurfti ég að stoppa
einn dag eða nokkra daga til þess að vinna mér fyrir
ferðakostnaði. Ekki hægt að fara landshomanna á milli
án þess að geta keypt sér á ferðapelann, ónei, þú skil-
ur það. í Reykjavík var mér sagt, að þú hefðir verið
flutt austur. Einhver sagði mér, að þú værir gift. Ójá.
Seinna var mér sagt það aftur og aftur. Svo ég var far-
inn að trúa því. Ög það fylgdi sögunni, að maðurinn,
sem þú hefðir gifzt, væri þjófur. Loksins komst ég að
því, að þessi maður væri hann Gvendur. Þá var ég
hlessa, ha?“
Og nú brosti Palli, leit aðeins á Gvend, sneri sér svo
til Möngu og sagði:
„Manstu, þegar hann bað þín hér um árið? — Er ekki
alveg rétt að við sláum saman? — Var það ekki soleiðis,
ha?“
En Manga sagði ekkert. Varð þögn litla stund. Palli
horfði á Möngu. Og þegar hann þóttist viss um, að hún
myndi engu svara, þá sagði hann:
„Kemurðu ekki með mér upp að Laugum á morgun,
ég er búinn að ámálga við hann séra Ingimund, að við
fáum að vera hjá honum til vors?“
„Og vill séra Ingimundur það?“ spurði Manga.
„Vill hann það? Ha? Því ætti hann ekki að vilja það?“
sagði Palli. „Viltu kannske ekki fara frá honum Gvendi,
viltu það kannske ekld, ha?“
Manga svaraði ekki alveg strax, svo sagði hún:
„Jæja, ég býst nú við, að ég teljist hans hjú til kross-
messu.“
Þegar hér var komið sögu, var auðséð, að vinnumað-
urinn frá Laugum og Steini voru farnir að ókyrrast. Að
vísu voru þeir ekki búnir að standa lengi við, en Dóri
var holdvotur og þótti sjálfsagt ekki mikið til þess koma
að standa þarna upp á endann á pallskákinni, enda þótt
fróðlegt væri út af fyrir sig að fylgjast með því, sem
fram fór. Vildu þeir Steini mega hverfa heim að Bökk-
unum og taka á sig náðir. Snýr nú Steini sér til Páls og
spyr hann, hvort ekki myndi rétt, að þeir færu upp að
Bökkunum og svæfu þar til morguns, en þá gætu þau
talað sig betur niður á því, hvað gera skyldi.
„Farið þið,“ sagði Palli. „JVIanga ætlar að gefa mér
bita, svo kem ég.“
„Það er nú ekki mikið til fyrir hendi,“ sagði Manga
vandræðalega, stóð upp og skotraði augunum til Gvend-
ar, sem enn sat í sömu stellingum með höfuðið niður
á bringu. Manga þreif nú koluna og skauzt niður stig-
ann. Þeir Dóri og Steini notuðu tækifærið og fóru ofan
á eftir henni og inn í eldhúsið til þess að ráða ráðum
sínum. Þótti öllum æskilegast, að Páll færi sem fyrst
með þeim félögum upp að Bökkunum. Vildi Manga
ekki tefja lengi niðri, með því að þeir sátu einir uppi í
myrkrinu, Gvendur og Palli. Tók hún það, sem hendi
var næst, vænan lið af hraununum, lét í askinn sinn og
fór með upp. Aftur á móti urðu þeir Steini og Dóri
eftir í eldhúsinu. Fengu þeir leyfi Möngu til að skara
í eldinn, sem lá falinn í hlóðunum. Var ætlun þeirra
að baka sig við hann um stund og hlýja sér. Og er eld-
urinn tók að glæðast hafði Dóri enginn umsvif um það
annað en hann fór úr spjörunum, hverri af annarri,
þangað til hann stóð nakinn á eldhúsgólfinu. Vatt hann
nú föt sín öll eins vel og hann gat. Hjálpaði Steini hon-
um til. Eldurinn var nú farinn að loga sæmilega og
lagði bjarmann um eldhúsið, en þeir félagar fóru að
gera að gamni sínu. Undu þeir föt Dóra á milli sín og
reyndu afl sitt, hvor gæti undið af hinum. Voru þetta
ullarföt, vel þæfð og svellþykk, svo þau þoldu karl-
mannleg átök. Þóttust þeir ætla að þurrvinda fötin.
Voru þeir alllangan tíma að sýsla við þetta og hugsuðu
ekki um annað. Loks fór Dóri að tína á sig spjarirnar
aftur. Eftir það biðu þeir enn nokkra stund í eldhús-
inu og bökuðu sig við eldinn. Töluðu þeir um heima
og geima, hafði Dóri aðallega orðið. Óð allmikið á hon-
um. Var hann fyrst að lýsa ferðalaginu frá Laugum þá
um kvöldið. Fór hann um það mörgum orðum og
spaugilegum, svo að þeir voru famir að hlæja áður en
varði. Þegar það hafði gengið um hríð, jókst samtalið
orð af orði, þangað til Dóri var farinn að lýsa heimilis-
lífinu á Laugum, búskapnum, afkomu, fénaðarhöldum,
heimilisbrag o. s. frv. Var þarna svo mikið umræðu-
efni, að nægt hefði til morguns eða lengur, ef þeir hefðu
ekki verið ónáðaðir. Því einmitt þegar Dóri var í miðri
setningu að lýsa þriggja vetra fola, brúnskjóttum, vökr-
um, glaseygðum, styggum og fjörugum, áreiðanlega
ágætisefni í reiðhest — þá kom Manga inn í eldhúsið
með koluna í annarri hendi og askinn í hinni og sagði:
„ErPalli hér?“
Þegar Manga var farin niður að sækja Páli bita, tók
hann upp flösku sína og setti á munn sér. Var þá ekki
hálfur sopi eftir í henni. Hefur Páli fundizt það nokkuð
lítið, því að hann ávarpaði nú Gvend blíðum orðum og
sagði:
„Gvendur, Gvendur, áttu bragð?“
Gvendur hrökk við. Var eins og hann vaknaði af
svefni, reisti sig upp og glennti upp augun. Sá hann
ekkert nema rétt móta fyrir glugganum. Svaraði hann
Heima er bezt 143