Æskan - 30.07.1902, Blaðsíða 1

y Eignarrétt heflr
V. fítér-Rfrtkn ÍrIhikIh (I (1. r:. T.l
30. JÚLf 1902.
Ri t 81 j 6r i:
lf j & 1 m n r SigurðsBon.
20,—21.
Skip frá miðöldunum.
—:o:—
JÓFERÐIR hafa t.íökast frá alcla
öðli, og allar þiter þjóðir, er húa
við sjó, ár eða vötn. Imfa átt
skip frá því iöngu áður cu sög-
ur hófust, þótt þau hafi verið æði niisjöfn
að lagi og útliti. Jafnvel tröllin áttu að
hafa haft skip, og í þjóðsögunum er sagt
frá því, að þau
hafi átt að nota
steinnökkva. Villi-
menn hafa flestir
eintijáningsbáta,
viðarbol, mjórri til
beggja enda og
hoiaðan innan.
Skrælingjar á
Grænlandi búa til
grind úr tró og
þenja utan á hana
selskinn. Eyja-
álfubúar og ýmsar aðrar þjóðir hafa sitt,
borðið fest við hvorn börðstokkinn, og iiggja
þau lárjett beint út frá bátnum og hiudra
það, að báturinn geti farið á livolf. Aðiir
festa tvo báta samsíða í sama skyni. Öll
skip voru bygð úr tré fram eftir öllu,
að því einu undanteknu, að stefuið á her-
skipum var oft járnvarið, og alment heflr
verið, að negla eirþynnur utan á það nf
skipinu, er ávalt var í sjó, til þess að verja
tréð fyrir trjámaðki, sem getur gjörskemt
skipið á skömmum tíma. Herskip og önn-
ur vönduð skip voru lengi bygð úr eik,
því að hún er miklu sterkari og endingar-
betri en annað tré. Nú eru mörg skip
hypð úr járni. einkum hin stærri, og jafn-
vel líka siglurnar. Virðist það kynlegt, þar
sem járn sökkur i vatni, en svoerþóekki,
só járnið holt innan og nægilega stórt, því
þá ei það léftara en vatn, sem heflr jafn-
mikla fyriiíerð.
Elzta hreyflafl
skipa or að knýja
þau áfram með
árum eða róa, þ.
e. spyrna i sjóinn.
Grænlendingar
hafa eina ár tví-
blaðaða og dýfa
henni í á víxi.
Smábátum er og
oft róið með einni
ár aftan á, sem
snúið er i sjónum. Á stórskipum fornald-
armanna voru oft rnargar áraraðir hver
yfir annari. Voru þau eftir því kölluð tví-
röðungar, þríröðungar, fjórröðungar ogjafn-
vel flmmröðungar. Var þá árunum stung-
ið út um göt á borðstokknum og voru
þær því lengri, sem hærra dró. Væri byr,
vorn árarnar dregnar inn og speldúm hleypt
fyrir götin.
Segl hafa verið notuð afarlengi og eiu