Alþýðublað Hafnarfjarðar - 05.05.1962, Side 6
6
ALÞÝÐUBLAÐ HAFNARFJARÐAR
Skrifum Hamars um Bæjarútgerð
Hafnarfjarðar svarað
Hafnfirðingar hafa ýmsu vanizt um dagana við lestur blaðs Sjálfstæðisflokksins
í Hafnarfirði, Hamars. Á þetta ekki sízt við, er kosningar fara í hönd. Þess var því
ekki að vænta nú, að aðdragandi væntanlegra bæjarstjórnarkosninga yrði að þessu
leyti með öðrum hætti en áður. Þvert á móti hefur margt bent til þess, að yfir-
standandi kosningabarátta yrði venju fremur hörð og óvægin og þeir Hamarsmenn
myndu lítt sjást fyrir. Ber þar margt til og verður vikið að þeim ástæðum að nokkru
síðar í grein þessari:
í tveim síðustu blöðum Hamars, 8. og9. tölublöðum þ. á., er mikið rætt um
bæjarútgerðina á þann veg sem liðsoddum Sjálfstæðisflokksins er tamast að skrifa
og ræða um hagsmunamál Hafnfirðinga og þá alveg sérstaklega bæjarútgerðina.
Ég skal nú víkja að þeim atriðum í skrifum þessum, sem vert er að minnast á.
Hin „dularfulla leynd“
Yfir þvera forsíðu næstsíðasta
tölublaðs Hamars er blásin upp
frétt um einhverja dularfulla
leynd, sem hvíli yfir reikning-
um bæjarútgerðarinnar fyrir ár-
ið 1961. Og að venju eru um
þessa frásögn miklar málaleng-
ingar, allar á einn veg.
Um reikninga bæjarútgerðar-
innar fyrir árið 1961 er hins veg-
ar engin leynd og ekkert dular-
fullt. Það er unnið að samningu
þeirra á sama veg og áður. Þeir
verða fullgerðir um svipað leyti
og áður. Það er engin leynd þar
á einu eða neinu. Hins vegar
verða þeir ekki birtir fyrr en
þeir endanlega hggja fyrir.
Og í hverju er þá hin mikla
og dularfulla leynd fólgin? Mér
er ekki kunnugt um, að enn a.
m. k. hafi nokkurt þeirra útgerð-
arfélaga, sem birta reikninga
sína yfirleitt, birt ársreikninga
sína fyrir árið 1961.
En liðsoddum Sjálfstæðis-
flokksins hér liggur svo mikið á
að níða niður bæjarútgerðina,
að jafnvel þetta atriði er notað,
og þykjast þeir þó hafa af
mörgu að taka.
Ég skal þá víkja að reikning-
um bæjarútgerðarinnar fyrir ár-
ið 1960. Þeir hafa orðið Hamri
ærið umræðuefni um langan
tíma, en þó miklu mest i síð-
asta tölublaði. Þar eru á báðum
útsíðum og innsíðum, nær allt
blaðið, rætt um reikningana og
lagt út af þeim og þar marg-
þvælt um sömu atriðin með
ýmsum tilbrigðum.
i
★ „Tvær útgáfur“
Fyrst skal minnast á það tor-
tryggnisatriði, sem Hamar
hampar mikið, en það er að
„tvær útgáfur“ séu til af reikn-
ingum B. H. fyrir árið 1960.
Segir svo í síðasta Hamrinum
um þetta atriði á 4. síðu, þar
sem rakin er ræða Stefáns Jóns-
sonar á síðasta bæjarstjórnar-
fundi: „að af reikningunum
væru a. m. k. til tvær útgáfur,
önnur frá í maí 1961 og væri
- FYRRI GREIN -
tapið þar kr. 20.655.626.29 og
svo síðari útgáfan frá því í októ-
ber og tapið þar talið kr.
18.939.251.78.
Mismunurinn væri kr. 1.706.
374.51 og liti út fyrir að þar væri
um tilfærslu að ræða, gerða til
að fegra reikningana“. Síðan
kemur langt mál um „reiknings-
kúnstir", sem gefa alranga mynd
og séu „gífurlegar rangfærslur“.
Ég skal hér fyrst greina frá
ástæðunum fyrir hinum tveim
„útgáfum“ og síðan ræða mis-
muninn, sem á þeim eru.
Vorið 1961 bar þeim útgerð-
arfyrirtækjum, sem hugðust
sækja um stofnlán, að skila um-
sóknunum til stofnlánadeildar-
innar ásamt tilheyrandi upplýs-
ingum, þar á meðal a. m. k.
bráðabirgðauppgjöri fyrir árið
1960.
Hinn löggilti endurskoðandi
bæjarútgerðarinnar gekk frá
umsókninni og fylgdi með
bráðabirgðauppgjör fyrir árið
1960. Uppgjör þetta var alls
ekki endanlegt og skýrt tekið
fram að svo væri ekki, en átti
eingöngu að fullnægja formsat-
riði sem fylgiskjal með umsókn-
inni, þar til endanlegt uppgjör
lægi fyrir og gæti komið í stað
hins.
Nú skeði það, að fulltrúi í
fjármálaráðuneytinu hringdi til
Kosningaskrifstofa Alþýðnflokksins
er í Alþýðnhúsinu
Skrifstofan er opin alla daga frá kl. 10 árdegis til kl. 10 síðdegis.
SÍMAR: 51498 og 51499
Stuðningsmenn A-listans eru hvattir til að hafa samband
við skrifstofuna.
mín og bað um upplýsingar um
rekstur og afkomu bæjarútgerð-
arinnar fyrir árið 1960. Ekki
vissi fulltrúinn til hvers ætti að
nota þær, en þar sem hann bað
um þær fyrir ráðherra, þá lét ég
þær í té, en tók fram, að hér
væri um bráðabirgðauppgjör að
ræða. Nokkru síðar komu niður-
stöður þessa bráðabirgðayfirlits
í dagblaði í Reykjavík og þar
með var fyrsta „útgáfan“ komin
á framfæri.
Þetta er ástæðan og engin
önnur fyrir hinum tveimur „út-
gáfum“.
Síðan lauk hinn löggilti end-
urskoðandi B. H. við lokaupp-
gjör reikninga fyrir árið 1960.
Það er „önnur útgáfan“ og sýndi
hún minna tap en fyrri „útgáf-
an“ um áðurnefnda upphæð. Og
nú sáu liðsoddar Sjálfstæðis-
flokksins sér góðan leik á
borði og byrjuðu strax að tala
um reikningskúnstir og rang-
færslur, sem væru viðhafðar í
þeim tilgangi einum að fegra
reikningana. Þessum söng hafa
þeir síðan haldið uppi, með
einni undantekningu þó. Svo
undarlega vill til, að um fram-
angreindan mismun á „útgáf-
unum“ eru til ummæli Hamars
í 9. tölublaði 1961, frá 28. okt.,
það er skrifað eftir fyrri um-
ræðu um reikningana í bæjar-
stjórn, og segir þar orðrétt um
umræddan mismun, að birgðir
hækki í mati „og annað lagað
eftir breyttum aðstæðum og
hækkuðu verðlagi.
Deila má um sumar þessara
matshækkanna, en játað skal að
gætt hefur verið varfæmi og
hófs í öllum meiriháttar breyt-
ingum“.
Þetta eru orðrétt ummæli
Hamars 28. október um 'þann
sama mismun á „útgáfunum“,
sem Stefán Jónsson, 1. maður á
lista Sjálfstæðisflokksins hér í
bæ, telur byggðan á reiknings-
kúnstum og rangfærslum. Þessi
ummæli Harnars eru eitt af af-
arsjaldgæfum dæmum þar sem
ekki er vísvitandi hallað réttu
máli og kann ég engar skýring-
ar á því, en ritstjóri Hamars
var þá tiltölulega nýkominn í
starfið.
Kristinn
Gunnarsson
skriiar nm
Bæjarútgerðina
-Jv „1,8 milljón kr. tap fyrir
trassaskap forstjóranna“
Þá ræðir Hamar einnig skuld
Austfirðings h.f. við bæjarút-
gerðina. Þar er fyrst sagt, að
gerð hafi verið tilraun til þess
að leyna skuldinni. Það er að
sjálfsögðu alrangt. Skuld þessi
myndaðist á árinu 1959, og var
alla tíð rétt færð í bókum út-
gerðarinnar og var engu leynt
þar um. Þá er vísvitandi fullyrt
að féð hafi verið haft „af bæj-
arútgerðinni fyrir trassaskap
forstjóranna". Þessi fullyrðing,
að því er virðist, byggist á því,
að Hamarsmenn þykjast halda,
að skuldin hafi eingöngu mynd-
ast vegna kaupgreiðslna til skip-
verja, og kaupg^eiðslum hafi
verið hægt að ná til baka sem
sjóveðum, ef tilteknar krókaleið-
ir væru viðhafðar.
Sannleikurinn er sá, að þetta
var að dómi lögfræðinga ekki
hægt, enda var mikill hluti
skuldarinnar tilkomin á annan
hátt, en sem kaupgreiðslur til
skipverja Vattar. Má þar nefna
laun verkamanna og allan
löndunarkostnað togarans hér
í Hafnarfirði, veiðarfæri, sem
honum voru seld og fylgdu
með í kaupunum til baka, við-
gerðir sem komu síðar til góða,
íssala til togarans o. fl. —
Hér er allt á eina bókina lært
í vísvitandi rangfærslum Ham-
ars.
Bæjarútgerðin keypti togar-
ann Vött sem nú heitir Apríl.
Eftir að fullnaðarviðgerð hafði
farið fram á togaranum, og enn-
freniur eftir að tekið hafði ver-
ið tillit til skuldarinnar, þá var
b/v Apríl uppfærður hjá bæjar-
útgerðinni á 8.644 þús. kr. í árs-
lok 1960, og afskrifaður í 8.267
þús. kr.
Togarinn Apríl var hyggður
í Aherdeen 1948. Sama ár og
á sama stað, í sömu skipa-
'smíðastöð, var togarinn Norð-
lendingur hyggður. Þessir tog-
arar eru systurskip, eins að
öllu leyti og jafngamlir.
Togarinn Norðlendingur var
seldur seint á áriúu 1960.
Kaupandi var Útgerðarfélag
Akureyrar h.f.
Kaupverð 8.200 þús. kr., eða
svipuð upphæð og Apríl er
uppfærður í hókum hæjarút-
g erðarinnar. Útgerðarfélagið
þurfti síðan að láta gera all-
mikið við Norðlending.
Fullvíst er, að í árslok 1960
var Apríl ekki hærra metinn
í reikningum bæjarútgerðar-
innar en Norðlendingur hjá
(Framltáld á bls. 3)
Hafa skal það,
sem sannara reynist
í leiðara síðasta Alþýðublaðs Hafnarfjarðar brá prent-
villubúkinn sér á leik og tók af íhaldinu í Hafnarfirði hvorki
meira né minna en 27 atkvæði. Gerðist það með þeim hætti
að sagt var, að í síðústu kosningum hefði Sjálfstæðisflokk-
urinn fengið hér í Hafnarfirði um 1247 atkvæði, en átti að
vera 1274 atkvæði. Þetta breytir hins vegar engu um það,
að þá hlaut Alþýðuflokkurinn um 1557 atkvæði hér í
Hafnarfirði, eða um 283 atkvæðum meira en Sjálfstæðis-
flokkurinn, þ. e. a. s. ef gert er ráð fyrir að Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi ekki tapað hlutfallslega meiru hér en
annars staðar í kjördæminu, en það er annars álit þeirra,
sem bezt til þekkja.
Þetta hefur Hamar meira að segja viðurkennt, með því
að smokra sér hjá því að benda á hvar þetta atkvæðatap
flokksins hafi átt sér stað, ef ekki að langmestum liluta
hér í Hafnarfirði.
Sem sagt, fyrir tveimur og hálfu ári var Alþýðúflokkur-
inn a. m. k. 283 atkvæðum hærri en Sjálfstæðisflokkurinn
og síðan hefur bilið stöðugt farið vaxandi. Það er því AI-
þýðuflokkurinn einn, sem hefur möguleika á hreinum
meirihluta í næstu bæjarstjómarkosningum.