Heimilisblaðið - 01.10.1931, Blaðsíða 4
160
HEIMILISBLAÐIÐ
lendu strönd með skrautborg þessari; hún
átti að ægja þjóðblendingunum þar: Fön-
íku-mönnum, Grikkjum og Egiptum og
þarlendum svertingjum, sem stunduðu
fiskiveiðar þar með ströndum fram.
Föníkumenn höfðu kallað hina náttúr-
legu höfn Leptis Magna, þá er þeir fundu
á Tripoli-ströndinni. Nú höfðu Rómverj-
ar lagt hana undir sig og hvíta marmara-
borgin reis upp á gulu ströndinni eins og
til að ógna Kartagó. Borgin var byggð ná-
kvæmlega með sama sniði og borgir heima
á Italíu. Með súlnaröðunum kringum torg-
ið stóðu verzlunarbúðir og endaði í stórri
kirkjubyggingu. Spölkorn út frá hinu sí-
kvika verzlunarhverfi voru hópar þræla
látnir gera heitar laugar í marmarahöll-
um; mátti þar iðka líkamíþróttir; voru
þar gerðar stórar skálar til að synda í; þar
voru höfð heit og köld gufuböð; var þang-
að leitt vatn frá stórum vatnsþróm. Það
skorti heldur eigi salerni með marmara-
setum við laugar þessar og gólfin voru
jafnvel sett steintíglum í höllum þessum.
Leikhús borgarinnar gnæfði yfir hana
alla; var áhorfendasvæðið prýtt með mar-
marasúlum svo skreyttum, að jafnvel
Grikkir, sem voru á sínum tíma meistarar
Rómverja, urðu að játa, að Akropolis í
Aþenu kæmist ekki til jafns við leikhús
þetta. Alltaf skriðu fleiri og fleiri galeið-
ur til Leptis Magna, sem þrælar reru, til
að afferma marmarablakkir, því að ekki
átti aðeins að byggja borgina úr mar-
mara, heldur líka höfnina. Höfnin var
varin fyrst og fremst með löngum hafnar-
garði, síðan byggður hafnarbakki með
marmaraþrepum niður að sjónum, og gátu
bátarnir lagst við hann.
Margir hafa þeir þrælar verið, sem
mistu lífið við þessa hafnarbyggingu; þar
reis líka eins og æfintýraborg á hinni
gróðurlausu Afríkuströnd. Orðrómurinn
af fegurð hennar barst langt inn í Afríku;
streymdu þarlendir þjóðflokkar þangað, til
þess að sjá þessa rómversku borg, en þar
höfðu líka Grikkir og Föníkumenn tek$
sér bólfestu, er tekið höfðu upp róiH'
verska tízku í klæðaburði (skikkjur).
Keisarar Rómverja sóttu oft heim þessa
blómstrandi borg á Afríkuströnduni'
Leptis Magna verður fyrirmynd í rofl1'
versku byggingarsniði. önnur rómversk
hafnarborg var byggð í sama sniði nm1
Kartagóborg og nefndist Sabratha. Maf'
mara-laugahallirnar, leikhúsið og torg1(l
þar voru eins og smærri myndir af Lepi-16
Magna.
Systurborgirnar, Sabratha og Lept1®
Magna, risu þarna upp eins og hólmar 1
eyðimörkinni á ströndinni; brýtur Þ3,1
Miðjarðarhafið sínar hvítfreyðandi bytó-1'
ur. I forsælunni af súlunum og múrunUP1
er eins og þrælarnir leiði fram fagrar, M'
lendar jurtir með töframagni; ber Þ021
rauðar sem purpura í æðóttan marma^'
Aldir líða. Rómverjar hafa nú algerleg'a
vanist loftslaginu í Tripolis, og nýr truai"
bragðaflokkur, sem kenndi sig við Krisk
fær leyfi til að byggja þar kirkjur sínal
við bliðina á heiðnum goðahofum, sem lU
voru af goðalíkneskjum. Kristnir men’1
voru góðir viðkynningar, svo að marg11
Rómverjar létu skírast, og mörgum heiön
um hofum var breytt í kirkjur, og óma(-
þar lofsöngur Guði til dýrðar.
En Rómverjar gerast helzt til kyrrlát'1'
Þeir gleyma hættunni, sem yfir þeim v°
ir frá Vandölum, sem koma austan að m
hernaði, og hinum þarlendu mönnum, sel11
komu sunnan að og' veittu þeim sífeMal
árásir. Og þeir byggja æ hærri og hm111
múra um kjarna borga sinna, til varna1
sér; en aðkomuþjóðir þessar hefna sín me^
því að stöðva allar vatnsrásir að borg'1111,
þeirra.
Og eyðimörkin sjálf gerir uppreisn m°
þeim og kæfði gróðurinn, sem þeir hÖfó11
plantað þar, með foksandi. Stórir sar>c
skaflar haugast upp meðfram múrumm1'
Líkneskin fögru í lauga-höllunum og
torgunum, horfa nú á þessa hnignun k°
um marmaraaugum. Rómverjar gátu eK