Heimir - 01.12.1906, Blaðsíða 24

192
Ii E I M I R
sjálfra þcirra. En reynslusviö þeirra er í samanburöi viö mann-
lífiö eins og gæsatjörn í samanburöi við úthafiö.
Við megum því ekki halda, aö við öölumst neinn vísdóm
irieð því aö gleypa í okknr bækur. Til þess að skilja og eig'n-
ast það brot af vísdómi, sem í bókinni er fólgið, þarf maður að
hafa margt til brunns að bera.
Hins vegar veröur þó að játa þaö, aö bækurnar hafa kosti
fram yfir mennina.
Þær koma hugsununum í hreyfingu, en það gera mennirn-
ir sjaldan.
Þær þegja, ef þær eru ekki spuröar; mennirnir eru sjaidan
svo varkárir. Er þaö ekki venjulegt, að menn ko na heim til
okkar, sem eru okkur til óþæginda og leiðinda? I vinnustofu
minni standa 7—8000 bækur, sem eru mér aldrei til óþæginda,
en oft til ánægju.
Þær eru sjaldan svo inníhaldslausar, sem mennirnir, sem
stundum má segja um sem Goethe sagði: „Væru það bækur, þá
vildi eg ekki lesa þær".
Ef menn vilja leyfa mér að segja blátt áfram, þá eigum viö
að lesa til þess að bæta við okkar eigin reynslu annara manna
reynslu.sem okkur eru fremri að þekkingu. Við eigum að lesa af
því, aö við fáum þá í vísindunum starf og rannsóknir heilla
alda þjappað saman og í hreinsaðri mynd, og í hinum rituðu
listaverkum er okkur sýnd einkennileg fegurö og menn, er elska
hið fagra, sem við getum ekki lært að þekkja á annan hátt
Lesturinn getur ve:tt okkur skarpari greind og gert okkur hæf>
legri að veita því móttöku, sem mest er í varið.
Og þó lesturinn veiti okkur ekkert annaö en saklausa dægra-
stytting, er það líka mikils vert í leiöindum daglega lífsins og
eftir tilbre/tingarlausa áreynslu. Eintómur skemtilestur er
heldur ekki metandi aö engu—ef hann skemtir.
Nú mun margur segja: „Við eigum að lesa til þess aðverða
betri menn" og benda síðan á þær bækur, sem brýna þaö fyrir
mönnum, fremur en á aðrar bækur. Menn halda því fram að
bókmentirnar eigi að vera siðbætandi. Eg neita því ekki, að
lestur geti betrað menn, en þaö er mest undir því komið,hvern-