Liljan - 01.11.1926, Side 6

66
LILJAN
þeirra hjeldu voðalegan samsöng á leir-
krukkur, en hið fimta, elsta barnið,
ljek undir á trjelúður.
Þegar vjer komum inn, stóð faðir
þeirra upp og stappaði í gólfið til að
þagga niður í bömunum og heilsaði
oss vingjamlega og frjálsmannlega.
Gamla konan lagði bókina á borðið,
tók af sjer gleraugun og horfði fast á
okkur. „Hvaðan eruð þjer, góðir
menn?“ sagði hún, „eigið þjer eigi hús
og heimili á jólakvöldið, eða liggur skip
yðar og eigur á hafsbotni ? En þá hafið
þjer ekki skotið hafnsöguskoti, svei
mjer þá alla daga“.
Að svo mæltu bleytti hún fingurinn
og tók skarið af einu Ijósinu, stóð upp
og lýsti framan í okkur. „Já-já!“ sagði
hún svo, „þá hlýtur hjerinn að vera al-
mennilega hvítur, ef menn nenna að
vera að elta hann á sjálft jólakvöldið.
Nú er best að gá að, hvað er til að
borða handa ykkur öllum. Þurmeti er
víst til og Anna verður að reyna að
hreyta geitumar betur. En það er
ómögnlegt að fara að elda graut svona
um miðja nótt“.
Þessari áhyggju ljettum vjer skjótt
af gömlu konunni og hjónunum. Vjer
fórum úr yfirhöfnum vomm og vermd-
um oss. Síðan buðum vjer þeim í staup*
inu og höfðum vingan þeirra fyrir, því
að oss var ljúft að veita og þeim enn
ljúfara að þiggja það. Vjer urðum
brátt heimakomnir og leið oss vel í
hinni hlýju stofu. Gamla konan ætlaði
að fara að búa um okkur og rak eftir
að mjólkaðar væru geitumar. En þá
kom atvik fyrir, sem gerði enda á vinnu
hennar og hafði þær afleiðingar, sem
vjer gátum eigi sjeð fyrir.
Skipstjórinn hafði orðið eftir niðri
við bátinn, en hafði nú loks komið öllu
í lag þar, heflað seglin, fest bátnum,
sent farangur vom upp til kofans og
var að öllu búinn til gistingarinnar. En
hann mundi eftir því, sem vjer höfðum
gleymt, og hleypti úr byssu sinni áður
en hann kom inn í hlýjuna. Þessi skot-
hvellur kom öllu í uppnám.
Gamla konan heyrði dunumar og
fleygði í fáti dúnkodda, sem hún hjelt
á, og mælti sorgmædd: „Heyrið þið
ekki skot? Guð hjálpi nú Júnó, sem
vildi ekki hafa vetrarlægi í Noregi, en
vill heldur vera að veltast hjer innan
um blindskerin á þessum tíma árs.
Farðu út á bátnum, drengur minn, en
haltu vel í útnorðrið, svo að þú sjert
undir vindinum. Við skulum gá að
börnunum; þú þarft ekki að vera
hræddur um þau; en flýttu þjer nú“.
Yngri eyrum var það auðheyrt, að
gömlu konunni misheyrðist. Drengur-
inn, sem hún kallaði, sonur hennar
fertugur að aldri, tók hlæjandi fram í
fyrir henni og sagði að hálfu af
gremju, að hálfu af meðaumkun: „Alt-
af hefir þú þessar ofheymir, mamma
mín, og jeg er sannfærður um að þú
heyrir skot, ef fluga gengur yfir gröf
þína, þegar þú ert þangað farin til
hvíldar. En ef mjer skjátlast ekki, þá
var þetta hjerafæla, sem einhver gest-
anna Ijet bresta í niðri við ströndina,
en ekki sexpundabyssa Júnónar".
„Ekki spyr jeg að“, sagði gamla kon-
an, „ætíð þykist ungviðið nógu viturt,
en jeg er ekki vitlaus og ekki fædd af
vitlausum foreldum. En jólakvöldið er
gleðistund fyrir alla aðra, það er sorg-
arkvöld mitt. Jeg ræð ekki við það, og
hvað gat jeg gert, vesöl kona. Setjist
þið nú við eldinn, gestir góðir, þá skal
jeg segja yður hvað veikbygð kona
gerði og hvað hún fjekk að launum
fyrir það“.
Vjer gerðum nú sem gamla konan