Liljan - 01.11.1926, Síða 11

LILJAN
71
varð&ði ekkert um að vita, að máfarn-
ir þama á ísnum væru af ýmsum teg-
undum, sjer væri nóg að vita, að þess-
ir fugtar væru máfar.
En það, sem vakti fyrir mjer, þegar
jeg fór að skrifa þessa litlu ritgjörð,
var einmitt það, sem jeg svaraði þess-
um vini mínum þá. Við erum því loks
nú að komast að efninu.
En svarið var eitthvað á þessa leið:
Jeg kom fyrst í útlenskan skóg um
haust. Mjer þótti það mjög merkilegt
og gaman, en ekki held jeg að jeg hafi
sjeð annað í skóginum þá, en trje og
fugla.
Jeg kom ekki í skóginn aftur fyr en
næsta vor. Jeg hafði um veturinn eign-
ast litla bók. Lesmálið var lítið í henni.
En á hverri blaðsíðu var Ijósmynd af
laufi einnar trjátegundar og nafnið
fyrir neðan.
Jeg hafði sett á minnið gerð lauf-
blaða hinna ýmsu trjátegunda, og þeg-
ar jeg nú aftur kom út í skóginn, þá
var hann allur annar en jeg hafði áður
séð hann.
Áður sá jeg ekki annað en trje, tóm
trje. En nú sá jeg beykitrje, eik, ask,
álm, ösp. Já, jeg sá meira að segja
tvenskonar aspir. — Þetta hjerna háa
trje hlaut að vera silfurösp, en hin ösp-
in, sem laufið skalf á, þó mjer virtist
vera logn, hlaut að vera blæösp, það
trje, sem festi rætur í Danmörku fyrst
allra trjátegunda, er nú vaxa þar; það
var þegar ísaldarjökullinn bráðnaði,
hinn mikli skjöldur, er eitt sinn huldi
nær alla Danmörku. En ekki vissi jeg
þá að blæöspin á heima á Islandi og
hefur haldist við þar alt frá því fyrir
landnámstíð, og þó ekki nema á sára-
litlum bletti í norðanverðum Fnjóska-
dal í Þingeyjarsýslu. Hún býr þar hok-
urbúskap — hún, sem er stæðilegt
trje í Danmörku, er í Fnjóskadal ofur-
lítil, jarðlægur og skriðull smárunni,
sem teygir tæplega fingurlangar grein-
ar móti sumarsólinni.
Og jeg sá greni þama í skóginum
undir vorhimni hins draumhýra lands,
er Matthías kveður um, greni, sem nú
er að fá nafnið jólatrje í íslenskunni!
Og jeg sá drungalega furu, en bæði voru
þessi barrtrje að auka framan við
greinar sínar, og minti á sokk, sem
gert er neðan við, úr Ijósara bandi. Jeg
sá líka eina barrlind1; hestar drepast af
því að éta af henni, og nautpeningar
oft líka, en fommenn sóttust eftir henni
til þess að gjöra af boga sína. Barrlind
getur orðið afargömul. Nálægt Rúðu-
borg eru ennþá barrlindir, sem vom
stærðar trje mörg hundruð áram áður
en Göngu-Hrólfur herjaði þar, þau eru
áætluð yfir 1500 ái’a, og eru þó að sögn
til eldri barrlindir í Englandi.
Loks sá jeg björkina. Ilún var næst-
um alveg úti í feni. Hún gat ekki vax-
ið þar, sem hinar trjátegundimar þrif-
ust, því þær uxu henni yfir höfuð. Hún
óx þama í feninu af sömu orsök og
bumirótin finst í klettum,en það er eigi
af því að bumirótin gæti ekki vaxið
annarsstaðar, ef hún fengi að vera í
friði. Þar sem hún er flutt í garða, og
mennirnir sjá um, að hún fái að vera
óáreitt af öðrum jurtum, verður hún
frjórri og fegurri en nokkru sinni úti í
víðáttunni. Björkin var ekki ilmbjörkin
íslenska, en það var lílc tegund. Svona
leit þá björkin út, þar, sem hún fjekk
að vaxa upp óáreitt af mönnum og
dýram. Eitthvað líkt þessu vora þá
bjarkimar í landnámstíðar-skógunum
íslensku — fjársjóðunum eyddu, feg-
urðinni horfnu, er við hörmum svo
mjög.
En jeg sá meira en allar þessar trjá-